Ə. Q. Abbasov

partlayış  təhlükəsinin  dərəcəsini  təyin  edən  faktor,  qaz  və 
buxarların zəhərliliyidir. 
İş  yerlərində  bu  cür  zəhərli  qarışıqların  əmələ 
gəlməsinin  qarşısını  almaq  üçün  ventilyasiya  sistemlərindən 
istifadə edilir. 

---

156 
 
Yanar  toz  halında  olan  qarışıq,  otaqda  asılmış  (duman 
halında)  vəziyyətdə  (aerozol)  və  ya  müxtəlif  avadanlıqların 
səthlərinə oturmuş (aeroqel) halda olur. Aerozolların öz-özünə 
alışma  temperaturu  aeroqellərə  nisbətən  çox  olur.  Məsələn, 
kömür  tozunun (aerozolun)  alışma  temperaturu 969
0
S,  həmin 
toz aeroqel  formasında olduqda  öz-özünə alıçma  temperaturu 
260
0
S olur. 
Bəzi  istehsalatlarda  istifadə  olunan  elektrotexniki 
qurğularda  qığılcım  yaranma  və  həddən  artıq  qızma  ehtimalı 
oluğundan, onlar yanğın və partlayış təhlükəsini yarada bilər. 
Ona  görə  də  elektrotexniki  qurğularının  qaydalarına  əsasən 
avadanlıqlar,  quraşdırılacaq  otağın  yanğın  və  partlayış 
təhlükəsindən asılı  olaraq seçilir.  
Hazırda  müxtəlif  ölkələrdə  partlayışdan  mühafizə 
olunan elektrotexniki avadanlıqlar hazırlanır.  
Öz-özünə alışma temperaturundan asılı olaraq, partlayış 
təhlükəsi olan qarışıqlar beş qrupa ayrılır: 
qrup T
1
 – öz-özünə alışma temperaturu 450
0
S yuxarı, 
qrup T
2
 – öz-özünə alışma temperaturu 300 ÷ 450
0
S, 
qrup T
3
 – öz-özünə alışma temperaturu 200 ÷ 300
0
S, 
qrup T
4
 – öz-özünə alışma temperaturu 135 ÷ 200
0
S, 
qrup T
4
 – öz-özünə alışma temperaturu 100 ÷ 135
0
S.