Editörler Prof. Dr. Şeref Sağıroğlu Prof. Dr. Mustafa Alkan Sağıroğlu / Alkan grafik

11.7. Değerlendirmeler
Akıllı telefonlar çoklu görevleri yerine getirebilen taşınabilir ci-
hazlardır. Bu cihazlarda fonksiyonelliği artırmak için çok sayıda 
üçüncü taraf uygulamalar kullanılmaktadır. Bununla birlikte akıllı 
telefonlar kişisel bilgisayarlardan farklı bir yapıya sahiptir. Benzer 
şekilde, akıllı telefonların kötücül yazılımlardan korunma çözüm-
leri kişisel bilgisayar veya diğer bilgisayar servislerinden farklılık 
göstermektedir. Akıllı telefonlar, kişisel bilgisayarlar ile karşılaştı-
rıldığında pil ömrü ve işlemci gücü açısından yetersiz kaynağa sa-
hiptir. Akıllı telefonların kapasitesinin artması ile birlikte, bu özel-
likler siber korsanlar tarafından kötücül amaçlar için kullanılmaya 
başlanmıştır. 
Mobil cihazların dünyada yaygın kullanımı, beraberinde birçok 
güvenlik riskini de getirmiştir. Mobil ekosistem içerisinde yer alan 
mobil cihazlar ve mobil uygulamalar siber güvenlikte en önemli bi-
leşenleri oluşturmaktadır. Genellikle siber saldırganlar tarafından 
mobil uygulamalar kullanılarak mobil cihazlara karşı saldırılar ger-
çekleştirilmektedir. Mobil cihazlara yönelik yapılan siber saldırılar-
da kişisel ve finansal bilgilerin ele geçirilmesi ana hedefi oluştur-
maktadır. Yapılan araştırmalarda mobil cihazlara yönelik siber sal-
dırıların %60’ından fazlasının ekonomik fayda sağlamak amacıyla 
yapıldığını ortaya koymaktadır. 
Mobil kötücül yazılımların tespitinin yapılabilmesi ve bunlara karşı 
önlem alınabilmesi siber güvenlik risklerinin azaltılmasında önemli 
bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Literatürde, kötücül yazılım 
tespitinde statik, dinamik ve hibrit analiz yöntemleri yaygın olarak 
kullanılmaktadır. Bununla birlikte, yapay zeka uygulamalarının 
gelişmesi kötücül yazılımların tespitini güçleştirmiştir. Yapay zeka 

---

MUSTAFA ALKAN - İ. ALPER DOĞRU - MURAT DÖRTERLER - RAMİ URFALIOĞLU - ÇAĞRI SÜMER
342
özellikleri barındıran kötücül yazılımların tespitinde akıllı analiz 
çözümleri kullanılmaya başlanmıştır. Makine öğrenme teknikleri 
bu kapsamda ele alınmaktadır. Makine öğrenme tekniklerinin kul-
lanımı ile kompleks yapıya sahip kötücül yazılımların yüksek doğ-
rulukla analiz edilebilmesi mümkün olmuştur. 
Diğer taraftan, mobil cihazlarda siber güvenliğin sağlanmasında 
farklı açılardan alınabilecek tedbirler bulunmaktadır. Bu tedbirle-
rin mobil cihaz üretimi, uygulama geliştirme ve kullanıcı seviye-
si olmak üzere farklı seviyelerde ele alınması gerekmektedir. Her 
seviyede, ilgili olduğu paydaşlar taraflarından gereken tedbirlerin 
alınması güvenlik risklerinin bertaraf edilebilmesi açısından büyük 
önem arz etmektedir. 
Güvenliğin her türlüsünde olduğu gibi mobil cihaz güvenliğinde 
de en zayıf halkanın insan faktörü olduğu unutulmamalıdır. Kul-
lanıcı düzeyinde, mobil cihaz kullanıcılarının güvenlik konusuna 
gereken hassasiyeti göstermediği görülmektedir. Özellikle mobil 
uygulamalar yüklenirken kurulum sırasında istenen izinlerin ne 
için istendiği ve verilen izinler sonucunda ne tür risklerin alındığı 
kullanıcılar tarafından dikkate alınmalıdır. Mobil cihazlara yöne-
lik siber güvenlik risklerinin azaltılmasında kullanıcıların konuya 
olan farkındalığının artırılması büyük önem taşımaktadır. Kullanıcı 
bilinç düzeyinin artırılması ile güvenlik risklerinin azaltılmasında 
önemli aşamalar kaydedilebileceği değerlendirilmektedir.