Ekologik monitoring, audit va menejment

Ekologik monitoring
 
- atrof-tabiiy muhit holatini hamda 
xo‟jalik yuritish va boshqa faoliyat ta‟siri 
ostida unda bo‟lgan o‟zgarishlarni kuzatab 
borish; 
- atrof-tabiiy muhitni muhofaza qilish, 
tabiiy resurslardan oqilona foydalanish, 
atrof muhitni sog‟lamlashtirish ,tabiatni 
muhofaza qilishga doir qonunlar talablari 
va 
atrof 
tabiiy 
muxit 
sifatining 
normativlariga rioya etish borasidagi 
dasturlar 
hamda 
ayrim 
tadbirlar 
bajarilishini 
tekshirish. 
Akademik I.P. Gerasimov tomonidan moni
toring tashkil qilishning bioekologik, geoe
kologik va biosfera bosqichlari ajratilgan. 

---


Bioekologik monitoring 

bosqichi yoki pog„onasida atrofmuhitning 
ifloslanishi uning inson salomatligiga ta‟si
ri nuqtayinazaridan kuzatiladi. Mazkur po
g„onada odamlarning kasallanishi, o„lim, t
ug„ilish, uzoq umr ko„rish va boshqa ma‟l
umotlardan foydalaniladi. Bu ma‟lumotlar 
insonning atrofmuhit o„zgarishiga aks 
ta‟siri hisoblanadi. Ushbu bosqichda monit
oring kuzatish shoxobchalari va sanitariya-
gigiyena xizmati ma‟lumotlariga tayanib is
h ko„riladi. Bioekologik monitoring inson 
salomatligi uchun zararli bo„lgan chiqindi 
va moddalar bo„yicha kuzatishni tashkil qi
ladi 
Ekologik monitoring bosqichlari 

---

Geoekologik (geotizimli) monitoring
 
bosqichida tabiiy-
hududiy, tabiiytexnogen va demografik geotizimlari kuzatila
di 
va 
nazorat 
qilinadi. 
Mazkur 
bosqich 
uchun tabiatni ifloslantiruvchi moddalarning ruxsat etilgan 
miqdori va tabiiy komplekslarning o„zo„zini tozalash qobiliy
ati haqidagi ma‟lumotlar muhim hisoblanadi. Kuzatishlar ge
ografik statsionarlarda, maxsus zona yoki mintaqaviy 
poligonlarda olib boriladi.Geotizimli monitoringni amalga os
hirishda hududda havo,suv, tuproq, o„simlik, hayvonot duny
osi, inson salomatligiga salbiy ta‟sir etuvchi omillar va iflosl
antiruvchi manbalar bo„yicha kuzatish tashkil qilinadi. Bu bo
rada geotizimning o„ziga xos xususiyatlari e‟tiborga olinmog
„i lozim. Cho„llarda kemiruvchilar turli xatarli kasalliklarni t
arqatuvchi manba hisoblanadi. Buning oqibatidama‟lum vaqt
mobaynida katta hududda yuqumli kasallik o„chog„iyuzaga 
keladi. Shuni hisobga olib, cho„l geotizimida muntazam ravi
shda monitoring ishlarini olib borish lozim bo„ladi