Ekologiya

Hisoblash usuli - quyidagi tartibda ko'rib chiqilayotgan hududning oltita demografik imkoniyatlarini aniqlash va taqqoslashdan iborat.
1. Demografik imkoniyat, odamlar sanoat va fuqarolik qurilishi uchun mos bo'lgan hududlarning mavjudligiga qarab quyidagicha aniqlanadi:


(3.1)

bu yerda T_р – hudud maydoni, K₁ - sanoat va fuqarolik qurilishiga yaroqliligi uchun eng yuqori ko‘rsatgichga ega bo‘lgan maydonning ulushini ko'rsatadigan koeffitsient (0,03 ... 0,06 oralig‘ida olinadi), H₁ - tumanning ishlab chiqarish bazasi xususiyatiga qarab 1000 aholining hududiga taxminiy ehtiyoji (20...30 ga oralig‘ida olinadi). Bu ko‘rsatkich ko‘pincha yeng yuqori hisoblanadi. Biroq, tog'li hududlarda bu cheklangan bo'lib chiqishi mumkin va rivojlanish hududining demografik imkoniyatlarini aniqlaydi. Hududi kichik, ammo aholi zich joylashgan joylarda ushbu ko'rsatkichni sanoat va aholi uchun turlicha aniqlash maqsadga muvofiqdir.

2. Hududning sig‘imi, odamlarning er usti suvlari uchun sig'imi quyidagicha aniqlanadi:


(3.2)

bu yerda E - hududga kiraverishdagi suv oqimlaridagi harajatlar miqdori, m³/kun, K₂ – oqova chiqindii suvlarni suyultirish zarurligini hisobga oladigan koeffitsient (daryolarda: janubiy oqim K₂=0,25, shimoliy oqim K₂=0,10 ga teng qilib olinadi), P - 1000 aholi uchun standart suv ta'minoti (kuniga 1000 dan 2000 m³ gacha olinadi).

3. Hududning sig‘imi, odamlarning er оsti suvlari uchun sig'imi quyidagicha aniqlanadi:


(3.3)

bu yerda Э - yer osti oqimining ekspluatatsion moduli, м³ (kun.ga), Р_С – 1000 aholi uchun suv ta'minoti uchun maxsus standart (40 м³/kun. olinadi).