Elektr energiyani ishlab chiqarish uzatish va taqsimlash

Q1	Ustki oyna

Q_А


G₁ ^G2


G₀

Metall plastinkalar

Quvurchalar


Q₂
4.4- rasm. Quyosh kollektorining prinsipial sxemasi va unda quyosh nuri energiyasining taqsimlanishi.

50

Hozirgi paytda quyosh kollektorlarining oynali va oynasiz turlari mavjud. O‘z navbatida oynali quyosh kollektorlarining standart yassi sirtli, cheklangan konveksiyali, shaffof issiqlik izolatsiyali, vakuumli yassi sirtli va havoli turlari mavjud. 4.4-rasmda tipik quyosh kollektorining prinsipial sxemasi va unda energiya oqimining taqsimlanishi tasvirlangan. Undan ko‘rinadiki, kollektroning asosiy konstruktiv elementlari bo‘lib, uning korpusi, issiqlik izolatsiyasi, ishchi massa (suyuqlik) harakatlanuvchi quvurchalar, uzunligi davomida quvurchalar payvandlab mahkamlangan quyosh nuri issiqligini yutuvchi metall plastinkalar va ustki sirt oyna hisoblanadi. Kollektorga tushuvchi quyosh nuri energiyasi G₀ ning G₁ qismi ustki sirt oynadan va G₂ qismi quyosh nuri issiqligini yutuvchi metall plastinkalardan qaytadi. Metall plastinkalar orqali qabul qilingan issiqlikning Q₁ qismi oyna sirt orqali tashqariga va Q₂ qismi issiqlik izolatsiyasi orqali chiqib ketishi natijasida muayyan isrof sodir bo‘ladi. Birlamchi quyosh nuri energiyasining qolgan qismi Q_A ishchi massaning issiqlik energiyasiga aylanadi. Bunga mos holda kollektorning foydali ish koeffitsiyenti Q_A/G₀ nisbatga tengdir.