Elektron gigrometr


bitli integral RH ma'lumotlari + 8 bitli o'nlik RH ma'lumotlari + 8 bitli integral T ma'lumotlari + 8 bitli o'nlik T ma'lumotlari + 8 bitli tekshirish yig'indisi



Yüklə 121,94 Kb.
səhifə4/8
tarix07.01.2024
ölçüsü121,94 Kb.
#210551
1   2   3   4   5   6   7   8
nnn

8 bitli integral RH ma'lumotlari + 8 bitli o'nlik RH ma'lumotlari + 8 bitli integral T ma'lumotlari + 8 bitli o'nlik T ma'lumotlari + 8 bitli tekshirish yig'indisi.

To'liq jarayon

Avvalo, arduino DHT ning aniqlanishini ta'minlash uchun 18µs kechikish bilan DHT11 ga yuqoridan pastgacha start signalini yuboradi. Va keyin arduino ma'lumotlar liniyasini tortadi va DHT javobini 20-40µs kuting. DHT ishga tushirish signalini aniqlagandan so'ng, u arduinoga past kuchlanish darajasidagi javob signalini taxminan 80µs vaqtni kechiktiradi. Keyin DHT tekshirgichi ma'lumotlar liniyasini tortib oladi va DHT tomonidan ma'lumotlarni yuborishni tartibga solish uchun uni 80µs ushlab turadi.Ma'lumotlar avtobusi past kuchlanish darajasida bo'lsa, bu DHT11 javob signalini yuborayotganini anglatadi. Bu amalga oshirilgandan so'ng, DHT ma'lumotlar uzatishni tayyorlash uchun yana 80µs uchun ma'lumotlar liniyasini tortadi.Har bir bit uchun DHT tomonidan arduino-ga yuboriladigan ma'lumotlar formati 50µs past kuchlanish darajasidan boshlanadi va yuqori kuchlanish darajasidagi signal uzunligi ma'lumotlar biti "0" yoki "1" ekanligini aniqlaydi.


Muhim narsa, tortishish rezistorining qiymatiga ishonch hosil qilishdir, chunki agar biz DHT sensorini <20 metr masofada joylashtirsak, 5k tortishish qarshiligi tavsiya etiladi. Agar DHT ni 20 metrdan uzoqroqqa qo'ysangiz, tegishli qiymatni tortish rezistoridan foydalaning.

Elektr sxemasi va tushuntirish



Suyuq kristalli displey 4-bitli rejimda arduino-ga bevosita ulangan harorat va namlikni ko'rsatish uchun ishlatiladi. LCD displeyning RS, EN, D4, D5, D6 va D7 pinlari 2, 3, 4, 5, 6 va 7 raqamli arduino raqamli pinlariga ulangan. DHT11 sensor moduli ham arduinoning 12 raqamli piniga ulangan. 5k tortishish qarshiligi.

Dasturlash tavsifi



Keyin biz LCD va DHT sensori uchun pinlarni aniqladik va sozlashdagi barcha narsalarni ishga tushirdik. Keyin dht funksiyasidan foydalangan holda tsiklda DHT sensori o'qiydi va keyin ba'zi dht funktsiyalari yordamida namlik va haroratni ajratib olamiz va ularni LCD displeyda ko'rsatamiz.

Bu erda daraja belgisi maxsus belgilar usuli yordamida yaratiladi.

Kod
#include // dht uchun kutubxona, shu jumladan


#include


LiquidCrystal lcd(2, 3, 4, 5, 6, 7);


#dht_dpin 12 ni aniqlang 


dht DHT;

bayt darajasi[8] =

{


0b00011,

0b00011,


0b00000

, 0b00000,

0b00000,


0b00000,


0b00000,


0b00000

};

void setup()


{


lcd.begin(16, 2);

lcd.createChar(1, daraja);


lcd.clear();


lcd.print(" Namlik ");


lcd.setCursor(0,1);


lcd.print("O'lchov");


kechikish (2000);


lcd.clear();


lcd.print ("Sxema to'plami");


kechikish (2000);


}


void loop()

{


DHT.read11(dht_dpin);

lcd.setCursor(0,0);


lcd.print("Namlik: ");


lcd.print(DHT.namlik); // LCD displeyda namlikni chop etish


lcd.print(" %");


lcd.setCursor(0,1);


lcd.print("Harorat:");


lcd.print (DHT.temperature); // LCD displeyda chop etish harorati


lcd.write(1);


lcd.print("C");


kechikish (500);


}
.BOB: ZAMONAVIY MIKROPROTSESSORLAR VA ULARNI ISHLATISH TAMOYILLARI


.Ⅰ MIKROPROTSESSORLAR HAQIDA UMUMIY MALUMOT
Protsessorlarning shakli, dizayni va amalga oshirilishi ularning tarixi davomida o'zgargan, ammo ularning asosiy ishlari deyarli o'zgarishsiz qolmoqda. CPU-ning asosiy tarkibiy qismiga arifmetik va mantiqiy operatsiyalarni bajaradigan arifmetik mantiqiy blok (ALU), operandlarni ALU-ga uzatuvchi va ALU operatsiyalarining natijalarini saqlaydigan protsessor registrlari va namunalarni (xotiradan) va ko'rsatmalarning bajarilishini tashkil etuvchi boshqaruv bloki kiradi. ALU, registrlar va boshqa qismlarning muvofiqlashtirilgan operatsiyalarini boshqarish.
Boshqarish moslamasi mashinaning barcha bloklarini kerakli darajada hosil qiladi va ta'minlaydi.


  • vaqtning ba'zi bir signal signallari (boshqarish pulslari),

  • operatsiyaning o'ziga xos xususiyatlari va oldingi natijalar tufayli

  • operatsiyalar; bajarilgan operatsiya tomonidan ishlatiladigan xotira hujayralarining manzillarini hosil qiladi va

  • ushbu manzillarni tegishli kompyuter bloklariga o'tkazadi; mos yozuvlar ketma-ketligi

  • boshqaruv qurilmasi soat generatoridan pulslarni oladi.

Ko'pgina zamonaviy protsessorlar mikroprosessorlar bo'lib, protsessor bir xil metall-oksid-yarimo'tkazgich (MOS) o'rnatilgan elektron chipda joylashgan. CPU o'z ichiga olgan IC, shuningdek, xotira, periferik interfeyslar va boshqa kompyuter qismlarini o'z ichiga olishi mumkin; bunday o'rnatilgan qurilmalar mikrokontrollerlar yoki chipdagi (SoC) tizimlar deb ataladi. Ba'zi kompyuterlarda "yadro" deb nomlangan ikki yoki undan ko'p protsessorlardan iborat bitta chip yoki "soket" bo'lgan ko'p yadroli protsessor ishlatiladi.


Massiv protsessorlar yoki vektorli protsessorlarda parallel ishlaydigan bir nechta protsessorlar mavjud, bunda hech qanday blok markaziy hisoblanmaydi. Virtual protsessorlar dinamik umumlashtirilgan hisoblash resurslarining mavhumligidir.
Boshqarish birligi (MP) bu protsessor ishini boshqaradigan markaziy ishlov berish birligi (CPU) kompyuterining tarkibiy qismi. Bu kompyuterning xotirasi, arifmetik va mantiqiy birlik va kirish va chiqish moslamalariga protsessorga yuborilgan ko'rsatmalarga qanday javob berish kerakligini aytadi.
Sinxronizatsiya va boshqaruv signallarini ta'minlab, qolgan bloklarning ishlashini nazorat qiladi. Aksariyat kompyuter resurslari TS tomonidan boshqariladi. U markaziy protsessor va boshqa qurilmalar o'rtasidagi ma'lumot oqimini yo'naltiradi. John von Neumann von Neumann arxitekturasining bir qismi bo'lgan boshqaruv blokini o'z ichiga oldi. Zamonaviy kompyuter konstruktsiyalarida boshqaruv bloki odatda protsessorning ichki qismini taqdim etadi, uning umumiy roli va ishlashi joriy qilingan paytdan beri o'zgarishsiz qoladi.
ENIAC kabi dastlabki kompyuterlar turli xil vazifalarni bajarish uchun jismoniy qayta hisob-kitob qilinishi kerak edi, va bu mashinalarni "sobit dasturga ega kompyuterlar" deb atashga majbur qildi. "CPU" atamasi odatda dasturiy ta'minotni (kompyuter dasturi) bajaruvchi qurilma sifatida ta'riflanganligi sababli, CPU deb atash mumkin bo'lgan eng qadimgi qurilmalar saqlangan dasturga ega kompyuter paydo bo'lishi bilan paydo bo'ldi.


ENIAC qurilmasi
Kompyuter dasturini saqlash g'oyasi J. Presper Ekert va Jon Uilyam Mauchlining ENIAC dizaynida allaqachon mavjud edi, ammo dastlab uni tugatish uchun dastlab tashlab yuborilgan. 1945 yil 30 iyunda ENIAC tashkil etilishidan oldin matematik Jon von Neyman "EDVAC hisobotining birinchi loyihasi" nomli maqolani tarqatdi. Bu saqlangan dasturga ega kompyuterning eskizi edi, natijada 1949 yil avgustda tugatilishi kerak edi. EDVAC har xil turdagi ma'lum miqdordagi ko'rsatmalarni (yoki operatsiyalarni) bajarish uchun ishlab chiqilgan. Shunisi e'tiborga loyiqki, EDVAC uchun yozilgan dasturlar yuqori tezlikda ishlaydigan kompyuterning xotirasida saqlanishi kerak va kompyuterning jismoniy simlarida ko'rsatilmagan. Bu ENIAC-ning qattiq cheklanishini engib o'tdi, bu esa yangi vazifani bajarish uchun kompyuterni qayta sozlash uchun ko'p vaqt va kuch sarflagan. Von Neumann dizayni bilan EDVAC ishga tushirgan dastur xotiraning tarkibini shunchaki o'zgartirish orqali o'zgartirilishi mumkin edi. Biroq, EDVAC saqlangan dasturga ega birinchi kompyuter emas edi; Manchester Baby, kichik hajmdagi eksperimental kompyuter jamlanmasi dasturi birinchi dasturini 1948 yil 21 iyunda va Manchester Mark 1 o'zining birinchi dasturini 1949 yil 16-17 iyunga o'tar kechasi amalga oshirdi.
Dastlabki protsessorlar katta va ba'zan o'ziga xos kompyuterning bir qismi sifatida ishlatiladigan maxsus dizaynlar edi. Biroq, ma'lum bir dastur uchun maxsus protsessorlarni loyihalashning ushbu usuli asosan keng ko'lamli ko'p maqsadli protsessorlarni rivojlantirishga imkon berdi. Ushbu standartlashtirish diskret tranzistorlar va mini-kompyuterlar bilan ta'minlangan asosiy freymlar davrida boshlangan va tezlashtirilgan integral mikrosxemalarni (IC) ommalashtirish bilan tezlashdi. IP nanometrlar tartibiga bardoshli tobora rivojlanib borayotgan protsessorlarni loyihalash va ishlab chiqarishga imkon berdi. Protsessorlarni miniatyuralash va standartlashtirish zamonaviy hayotda raqamli qurilmalarning mavjudligini ixtisoslashtirilgan kompyuterlarning cheklangan foydalanish doirasidan oshib ketdi. Zamonaviy mikroprotsessorlar elektron qurilmalarda avtoulovlardan mobil telefonlargacha va ba'zida hatto o'yinchoqlarda ham paydo bo'ladi.
.Ⅱ MIKROPROTSESSORLAR ISHLASHI VA ULARNING TURLARI
1978 yilning iyunida Intel o‘zining ya’ngi 8086 protsessorini taqdim etib, inqilob sodir etdi.Bu bozordagi ilk 16-razryadli mikroprotsessorlar edi; u vaqtda barcha boshqa protsessorlar 8-razryadli edi. 8086 protsessori 16-razryadli ichki registrlarga ega bo‘lib va 16- razryadli yangi toifadagi dasturiy ta’minotni bajara olar edi.
U, shuningdek,16-razryadli tashqi shinaga ega bo‘lib, bir vaqtda 16 bit ma’lumotni xotiraga uzata olar edi.Manzil shinasining razryadi 20 bitni tashkil qilar edi va 8086 protsessori 1 Мbayt (20-darajadagi 2) sig‘imli xotirani manzillay olar edi. O‘sha vaqtda bu mo‘jiza tuyular edi, boshqa ko‘pchilik mikrosxemalar 8-razryadli ichki registrlariga, 8-razryadli malumotlarning tashqi shinasiga va 16-razryadli manzil shinasiga ega bo‘lib, 64 Kbayt dan ko‘p bo‘lmagan operativ xotiranigina manzillay olar edi (16 –darajadagi 2).
8086 protsessorining narxi ancha yuqori edi- uning uchun arzonroq 8-razryadli emas,16-razryadli ma’lumotlar shinasi talab qilinar edi. O‘sha vaqtda 8-razryadli tizimlarning narxi arzonroq bo‘lganligi uchun, 8086 protsessorlari kam sotilar edi. Inteldagilar foydalanuvchilarning 16 qoshimcha unumdorlikka ortiqcha harajat qilishni istashmayotganini tushunib etdi va biroz vaqtdan so‘ng 8088 deb atalgan 8806 protsessorning “kesik ” talqinini taqdim etdi.Unda, malumotlar shinasidagi 16 razryaddan 8 tasi olib tashlangan va 8086 protsessori ma’lumotlarni kiritish va chiqarishga nisbatan 8-razryadli mikrosxema sifatida qaraladi.Biroq,unda 16-razryadli ichki registrlar va 20-razryadli manzil shinasi to‘la saqlanib qolganligi uchun 8086 protsessori 16-razryadli dasturiy ta’minotni bajarar edi va 1 Мbayt sig‘imli operativ xotirani manzillay oladi.
IBM PC ning ilk kompyuterlarida 4,77 MGts takt chastotali 8088 protsessorlardan foydalanilar edi, ya’ni bir sekundda 4 770 000ta takt bajarilar edi. 8088 va 8086 protsessorlarning buyruqlari uchun o‘rtacha 12 takt zarur bo‘lar edi. Ba’zida, 8088 protsessor 1Mbayt sig‘imdagi asosiy xotirani manzillay olsa ham, nima uchun kompyutyerdagi asosiy xotiraning sig‘imi 640 Kbayt bilan chegaralanadi degan savol tug‘iladi.
Buning sababi, IBM boshidanoq manzil fazosining yo‘qori qismida 384 Kbaytni adapter platalari va tizimli BIOS uchun rezervlab qoyadi. Qolgan 640 Kbayt DOS va dastur –ilovalar uchun foydalaniladi.
80286 (yoki,oddiygina 286) protsessorida 80186 va 80188 protsessorlari uchun xarakterli bo‘lgan, moslashuvchanlik muammosi tug‘ilmaydi. U 1981 yili paydo bo‘ldi,va uning asosida IBM AT kompyuteri yaratildi. Shundan so‘ng, 50 va 60 rusumdagi ilk PS/2 yaratildi (PS/2 keyingi rusumlari 386 va 486 protsessorlari asosida uaratildi). Bir nechta firmalar, AT sinfiga tegishli kompyuterlarning analoglarini ishlab chiqarishni o‘zlashtirib oladi.
AT kompyuteri uchun, asos sifatida 286 protsessorining tanlanishi uning 8088 protsessori bilan moslashuvchan bo‘lganligi bilan bog‘liqdir, ya’ni IBM PC va XTlar uchun ishlab chiqilgan dasturlar AT uchun ham to‘g‘ri kelar edi. 286 protsessorlari o‘zidan oldingilariga qaraganda yo‘qori tezlikka ega bo‘lib, shu sababli, bu kompyuterlar keng qo‘llanila boshladi. 6 MGts takt chastotali AT birinchi kompyuterining unumdorligi IBM PC (4,77 MGts) unumdorligidan besh baravar ortadi. Buyruqlarning o‘rtacha 4,5 taktda bajarilishi, 286 protsessorli kompyuterlarining unumdorligi yo‘qori bo‘lishining bosh sababidir. Undan tashqari, 16-razryadli tashqi shina tufayli ma’lumotlar almashish tezligi ikki marotaba oshdi.
AT kompyuterlarining yana bir sababi protsessorning takt chastotasining ortishidadir. Quyidagi 6, 8, 10, 12, 16 va 20 MGts takt chastotali protsessorlar mavjud.
Oldingi protsessorlarda bu ko‘rsatgich 8 MGts dan oshmas edi. Takt chastotalari bir hil bo‘lganda ham oxirgisining unumdorligi taxminan 3 marta ko‘proqdir. 286 protsessori real va himoyalangan deb ataluvchi ikkita bir-biridan farq qiluvchi rejimda ishlaydi. Real rejimda 8086 protsessoriga ekvivalent va obekt kodi bo‘yicha 8086 va 8088 protsessorlari bilan moslashuvchan. Bu, ular uchun mo‘ljallangan dasturlarni va buyruqlarni modifikatsiyasiz bajara olishini bildiradi . 286 protsessori himoyalangan rejimda butunlay boshqa rusumga aylanadi. Agar bajaralayotgan dastur, uning yangi imkoniyatlarini e’tiborga olib yozilgan bo‘lsa, protsessor 16 Мbayt Real xotiradan manzillay olishi mumkin bo‘lsa ham, u 1 Gbayt virtual xotiraga ega bo‘lishi mumkin. 286 ko‘zga ko‘rinarli kamchiligi oldindan apparatli sbros (tushirish ) ya’ni, kompyuterni issiq qayta yuklanishini amalga oshirmasdan himoyalangan rejimdan real rejimga o‘ta olmaydi. Real rejimdan himoyalangan rejimga sbrossiz o‘ta oladi. Shuning uchun, 386 protsessorining asosiy ustunligi uning real rejimdan himoyalangan rejimga va aksincha, dasturiy ulanmasdan o‘ta olishidadir.

Yüklə 121,94 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin