Elektronika va sxemotexnika



Yüklə 1,87 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə4/110
tarix02.01.2022
ölçüsü1,87 Mb.
#47885
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   110
Elektronika va sxemotexnika

Uchinchi  bosqich  1948  yili  Dj.  Bardin,  V.  Bratteyn  va  V.  Shoklilar 
tomonidan    qattiq  jismli  (yarim  o‗tkazgichli)  elektronikaning  asosiy  aktiv 
(kuchaytirgich)  elementi  bo‗lgan  -  bipolyar  tranzistorning  kashf  etilishi  bilan 
boshlandi. Tranzistor elektron lampaning barcha funksiyalarini bajarishga qodir.  
Tranzistor  yaratilishi  bilan,  uning  almashlab  ulagich  vazifasini  bajara  olish 
xossasi,  kichik  o‗lchamlari  va  yuqori  ishonchliliga  ko‗ra  bir  necha  ming  elektr 
radioelementlardan (ERE) tashkil topgan murakkab elektron qurilma va tizimlarni 
yaratish  imkoniyati  tug‗ildi.  Bunday  qurilmalarni  loyihalash  juda  oson,  lekin 
xatosiz  yig‗ish  va  ishlashini  ta‘minlash  esa  deyarli  mumkin  emas  edi.  Gap 
shundaki,  har  bir  ERE  alohida  yaratilgan  edi  (diskret  elementlar)  va  boshqa 
elementlar bilan individual bog‗lanishni (montajni) talab qilar edi. Hatto juda aniq 


 
 


montajda ham uzilish, qisqa tutashuv kabi xatoliklar yuzaga kelar va tizimni darxol 
ishga  tushishini  ta‘minlamas  edi.  Masalan,  50  yillar  so‗ngida  yaratilayotgan 
EHMlar o‗nlab rezistor va kondensatorlarni hisobga olmaganda, 100 mingga yaqin 
diodlar va 25 mingtacha tranzistorlardan iborat edi.  
Diskret  elementlar  quyidagi  xossalarga  ega:  o‗rtacha  quvvati  15  mVt, 
o‗lchamlari  (bog‗lanishlari  bilan)  1  sm
3
,  o‗rtacha  og‗irligi  1  g  va
   
buzilish 
ehtimolligi  10
-5 
s
-1
.  Natijada  diskret  elementlardan  tuzilgan  EHMning  sochilish 
quvvati  3  kVt,  o‗lchamlari  0,2  m
3
,  og‗irligi  200  kg  bo‗lib,  har  bir  soatda  ishdan 
chiqar  edi.  Bu  albatta  EHM  ish  qobiliyatini  kichikligidan  dalolat  beradi.  Bunday 
diskret  tranzistorli  texnika  yordamida  murakkab  elektron  qurilmalarni  yaratish 
imkoni  mavjud  emas.  Demak,  buzilishlar  ehtimoli,  o‗lchamlari  va  og‗irligi, 
tannarxi va boshqalar bir necha darajaga kichik bo‗lgan sifatli yangi element baza 
yaratish  talab  qilinar  edi.  Integral    mikrosxemalar  xuddi  shunday  element  baza 
talabalariga javob berdi. 

Yüklə 1,87 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   110




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin