Element atomlarida elektronlarning energetikpog`onalar va pogonachalarga taqsimlanishi mavzusini o`qitish metodikasi


 3. Elektronlarning energetk pog`onalar va pog`onachalarda



Yüklə 1,49 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə26/36
tarix02.01.2022
ölçüsü1,49 Mb.
#46709
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   36
element atomlarida elektronlarning energetik pogonalar va pogonachalarga taqsimlanishi mavzusini oqitish metodikasi (1)

2. 3. Elektronlarning energetk pog`onalar va pog`onachalarda 

taqsimlanishi.  

Pauli  prinsipiga  binoan  atomda  to`rtala  kvant  soni  bir  xil  bo`lgan  ikkita 



elektron bo`lishi mumkin emas.  

Har    bir  atom  orbital  uchun  uchta  kvant  son  -  n,  l  va  m  qiymatlari  bir  xil 

kattalikka  ega  bo`lishi  mumkin.  Shunday  xolda  bir  orbitalda  (yacheykada) 

antiparallel  spinlarga  ega  bo`lgan  faqat  ikkita  elektron  bo`lishi  mumkin,  bunda 

ikkala  elektronning  kvant  sonlari  (spin  kvant  soni)  turli  ishorali  bo`lishi  kerak. 

Pauli  prinsipiga  binoan  bir  yacheykada  uchta  elektron  bo`lishi  mumkin  emas. 

Demak  yacheykada  yagona  elektron  bo`lsa,  yuqorida  yozilgan  kabi  s-qobiqchada 

bitta,  p-qobiqchada  3  ta  va  d-qobiqchada  5  ta  elektron  bo`ladi,  bu  pog`onachalar 

yarim  to`lgan  pog`onachalar,  har  birida  ikkitadan  qarama-qarshi  spinli  elektron 

joylashsa,  bunday  pog`onachalar  to`lgan  pog`onachalar  deb  ataladi.  Elektroni 

bo`lmagan pog`onachalar va orbitallar vakant (bo`sh) holat deb ataladi.  

Elektron pog`onaning bosh kvant son qiymati ortib borishi natijasida undagi 

pog`onachalar  miqdori  ham  kupaya  boradi  va  shu  bilan  birga  pog`onalarning  har 

biridagi  elektronlar  soni  ham  ortib  boradi.  Bu  xolat  bosh  kvant  son  n  orqali 

quyidagicha ifodalanadi: 

n

2

 — pog`onalardagi orbitallar soni, 



N

e

=2n



2

 — pog`onalardagi elektronlar soni.  

Quyidagi  jadvalda  D.  I.  Mendeleev  sistemasining  davrlar,  energetik 

pog`onalar,  pog`onacha  va  pog`onalardagi  elektronlar  soni  orasidagi  bog`lanishi 

aks ettirilgan.  



 

31 



Yüklə 1,49 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   36




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin