ƏMƏYİN ÖDƏNİLMƏSİ

Cədvəl 2
Vəzifələr Göstəricilərin – əməyin səmərəliliyinin qiymət me‘yarlarının siyahısı

Təcrübədə rəhbərlərin və mütəxəssislərin əməyinin səmərəliliyini qiymətləndirərkən kəmiyyət göstəriciləri, yə‘ni birbaşa amillərlə yanaşı nəticənin əldə edilməsinə dolayı tə‘sir edən amillərdən də istifadə edirlər. Bu səmərəlilik amillərinə işin operativliyi, əməyin gərginliyi, intensivliyi, əməyin mürəkkəbliyi, keyfiyyəti və i.a. aiddir. Əməyin səmərəliliyinin birbaşa göstəricilərindən fərqli olaraq dolayı göstəricilər işçinin fəaliyyətini bu vəzifənin əsasını təşkil edən borcunu və funksiyalarını necə yerinə yetirməli olması və bununla əlaqədar hansı keyfiyyətlərin özünü biruzə verməsi haqqında “ideal ” təsəvvürlərə uyğun me‘yarlar üzrə səciyyələndirir.

Səmərəlilik amillərinin qiymətləndirilməsi üçün daha tez-tez bal üsulundan istifadə olunur. Məsələn, əməyin mürəkkəbliyi və keyfiyyətini qiymətləndirərkən balların müəyyənləşdirilməsi 3 və 4-cü cədvəllərdə göstərilmişdir.
Cədvəl 3

Əməyin mürəkkəbliyinin balla qiymətləndirilməsinə misal
Cədvəl 4

Əməyin keyfiyyətinin balla qiymətləndirilməsinə misal

Əməyin səmərəliliyinin qiymətləndirilməsi proseduru aşağıda göstərilən məcburi şərtlər daxilində səmərəli olacaq:

Ş hər vəzifə (iş yeri) və onun qiymət me‘yarları üçün əməyin dəqiq səmərəlilik “standartlarının ” müəyyənləşdirilməsi;
Ş əməyin səmərəliliyinin qiymətləndirilməsi prosedurunun hazırlanması (qiymətləndirməni kim, nə vaxt və necə tez icra edir, qiymətləndirmə üsulları);
Ş işçi əməyinin səmərəliliyi haqqında qiymət qoyana tam və düzgün informasiyanın verilməsi;
Ş qiymətləndirmə nəticələrinin işçi ilə birlikdə müzakirə edilməsi;
Ş qiymətləndirmə nəticələri üzrə qərarın qəbul edilməsi və qiymətin sənədləşdirilməsi.

Əməyin səmərəliliyinin qiymətləndirilməsi üçün müxtəlif üsullardan istifadə edilir. Bu üsulların təsnifatı və qısaca səciyyəsi 5-ci cədvəldə göstərilib.

Cədvəl 5
İdarə etmə işçiləri əməyinin səmərəliliyinin qiymətləndirilməsinin əsas üsulları

3. İŞÇİNİN FİRMANIN KOMMERSİYA MARAĞINA CƏLB EDİLMƏSİ