Ijodiy tafakkur - murakkab bilish faoliyatidan biri bo’lib, tadrijiy ravishda izchil o’zaro bog’langan jarayonlardan tashkil topadi, dastawal savollar tug’iladi, vazifa aniqlanadi, masalani echish va savollarga javob qidirish jarayoni vujudga keladi. Inson oldida turgan aniq vazifa yoki masala bu bajarilishi yoki hal qilinishi zarur bo’lgan vazifa ko’pincha ifodalanishi shart bo’lgan maqsadni ham aks ettirib keladi. Maqsad esa insonning izlanayotgan noma'lum voqelikni topishga gumon va hayajon, shubha qislaridan xalos etishga qaratilgan maylidir.
Iiodiv tafakkuming navbatdaei tarkibiv qismlari auvidaeicha aks ettiriladi: qo ’yiladigan savollarga javob berish, masalani yechishga yordam beradigan yo ’liar, ustdlar, vositalar, qoidalar va ko’mkmalarni qidirish, ulami tanlash hamda mazkur faoliyatda ulami tadbiq qilish va boshqalar.
