8.
Quşların I və
II boyun f
ə
q
ə
r
ə
l
əri hansılardır və
quruluşları
nec
ə
dir?
A) Atlas v
ə
epistrofey.
Atlasın cismi var
.
Epistrofey üzükşə
killidir
108
B) Atlas v
ə
epistrofey.
Atlas üzük şə
killidir.
Epistrofeyin dişşəkilli çıxıntısı
vardır
C) Atlas v
ə
ya Atlant.
Atlas üzükşə
killidir
D) Atlant.
Atlant üzükşə
killidir II f
ə
q
ə
r
ə
y
ə
h
ərşə
killidir,
dişciyi yoxdur
E) I v
ə
II boyun f
ə
q
ə
r
ə
l
ə
ri y
ə
h
ərşəkilli olub quşun boynunun hə
r
ə
k
ə
tliliyini
t
ə
min edir
9.
Quşlar sinfinə
xas olan xüsusiyyə
tl
ər düzgün göstə
ril
ən variantı
seçin:
A)
Ön ətraflar qanada çevrilib
, dimdikl
əri vardır
,
sümüklərinin içi boş və
pnevmatikdir,
ürə
kl
əri dörd xanə
lidir,
iki qan dövranı var
, sinir sistemi
yüksə
k i
nkişaf edib
, ikiqat t
ə
n
əffüsə
malikdirl
ə
r, l
ə
l
ək örtükləri vardır
B)
Ön ətrafları qanada çevrilib
,
diri bala doğurlar
, l
ə
l
ə
kl
ə
ri var,
qan dövranı
birdir, z
ə
if gedir, sinir sisteml
əri yüksək inkişaf edib
C)
Ön ətraflar qanada çevrilib
,
yumurta qoymaqla çoxalırlar
, t
ə
n
əffüslə
ri
z
ə
if gedir, sinir sisteml
əri yüksək inkişaf edib
,
yalnız sol aorta qövsü
vardır
D) Madd
ə
l
ər mübadilə
si, t
ə
n
əffüslə
ri z
ə
if gedir, yumurta qoymaqla
çoxalırlar
, sinir sisteml
əri yüksək inkişaf edib
,
ön ətraflar qanada çevrib
E)
Ön
ətraflar qanada çevrib
,
diri bala doğmaqla çoxalırlar
, ikiqat t
ə
n
əffüsə
malikdirl
ə
r,
ürə
kl
əri dörd xanə
lidir,
iki qan dövranı vardır
10.
Quşların hava kisə
l
ə
ri il
ə
ə
laq
əli yalnış cavabı göstə
rin?
A) B
ə
d
əni yüngülləşdirir
B)
Başlıca və
zif
ə
si ikiqat t
ə
n
əffüsü tə
min etm
ə
kdir
C) Bronxlar birinci olaraq hava kis
ə
l
ə
rin
ə
daxil olurlar
D) B
ə
d
əni qızdırır
E) Hava kis
ə
l
ə
rinin h
əcmi ağciyə
rl
ə
rin h
ə
cmind
ən xeyli artıq olur
11.
Quşların xarakter xüsusiyyə
tl
əri hansı qrupda düzgün
109
verilmişdir
?
1 - Sinir sistemi
yüksək inkişaf edib
2 -
Yalnız sol aorta qövsü vardır
3 - Madd
ə
l
ər mübadilə
si z
ə
if gedir
4 -
Böyük peysə
r d
ə
liyin
ə
malikdir
5 - Iki peys
ər çıxıntısı var
6 - Madd
ə
l
ər mübadiləsi sürə
tl
ə
gedir
7 -
Yumurta qoymaqla çoxalırlar
8 -
Sümüklərinin içə
risi b
oş deyil
9 -
Yumurtalıqların hər ikisi inkişaf edib
10 - Sinir sistemi z
əif inkişaf edib
11 -
Sümüklə
ri pnevmatikdir
A) 2, 3, 4, 7, 10
B) 1, 4, 6, 7, 11
C) 3, 6, 7, 9, 10
D) 1, 3, 6, 8, 11
E) 4, 5, 6, 8, 9
12.
Aşağıdakı ə
lam
ə
tl
ə
rd
ən hansı kontur lə
l
ə
kl
ə
rin
ə
aiddir?
1 -
Qxu möhkə
m v
ə
elastikidir
2 - Oxu nazikdir v
ə
saqqalcıqlar üzə
rind
ə
qarmaqcıqlar yoxdur
3 - Oxun en k
əsiyi dördbucaqlı
, q
ə
l
ə
min en k
ə
siyi dair
ə
vidir
4 - Oxu yoxdur,
saqqalcıqlar birbaşa qə
l
ə
md
ən çıxır
5 - Oxun yan t
ə
r
ə
find
ə
birinci d
ə
r
ə
c
əli saqqalcıqlar
, onlardan ikinci
d
ə
r
ə
c
əli saqqalcıqlar çıxır
,
bunların üzə
rind
ə
qarmqacıqlar yerləşir
1 -
Bütün lövhə
, y
ə
ni yelpik
ə
m
ə
l
ə
g
ə
tirmir
A) 2, 3, 6.
B) 1, 3, 5.
C) 1, 3, 4.
110
D) 3, 5, 6.
E) 1, 4, 5.
13.
Quşların ön ətrafında reduksiya etmişdir:
A)
Beşinci və
dördüncü barmaq
B) Ikinci v
ə
üçüncü barmaq
C)
Bütün barmaqlar
D) Birinci v
ə
beşinci barmaq
E)
Dördüncü və
üçüncü barmaq
14.
Aşağıdakı quşlardan hansılarında büzdüm və
zi yoxdur?
Düzgün
sıranı seçin
1 - z
ə
rric
ə
4. doydaq
2 - d
ə
v
əquş
5. boz qaz
3 - flaminqo 6.
kiçik qarabatdaq
A) 5, 6
B) 2, 5
C) 3, 5
D) 4, 6
E) 2, 4
15.
Quşlar haqqında deyilə
nl
ə
rd
ən hansı sə
hvdir?
A)
Sağ qulaqcıq və
sağ mə
d
əcik arasında ə
z
ə
l
əli klapan iki qapaqcığa
bölünmüşdür
B) M
ə
d
ə
iki hiss
ə
d
ə
n
–
v
ə
zili v
ə
ə
z
ə
l
ə
li hiss
ə
d
ə
n ibar
ə
tdir
C)
Cüt hava kisə
l
əri: ön döş
,
dal döş
, boyun v
ə
qarın hava kisə
l
ə
ridir
D) T
ə
k hava kis
ə
si
–
körpücükarası hava kisə
l
ə
ridir
E)
Sağ aorta qövsü var
16.
Quş yumurtası sarısının tərkibi haqqında hansı fikir sə
hvdir?
A) 11% lipoid var
B) 23% piy var
111
C) 16% protein var
D) 28% protein var
E) 50% su var
17.
Quşlarda uçma ilə
ə
laq
ə
dar olaraq deyil
ə
nl
ə
rd
ən hansı sə
hvdir?
A)
Sümüklə
rin pnevmatikliyi
B)
Döş tilinin ə
m
ə
l
ə
g
ə
lm
ə
si
C) Ikiqat t
ə
n
əffüsün uçma ilə
heç bir ə
laq
ə
si olm
aması
D) Hava kis
ə
l
ərinin olması
E) Madd
ə
l
ər mübadilə
sinin intensivliyi
18.
Quşların kə
ll
əsi haqqında deyilə
nl
ə
rd
ən hansılar doğrudur
?
1 -
quşların kə
ll
ə
si diapsid tipd
ə
dir
2 -
quşların kə
ll
ə
si hiostil tipd
ə
dir
3 - k
ə
ll
ə
sümükləri süngər quruluşlu və
nazik olub tikişsiz birləşir
4 - kvadrat v
ə
oynaq sümükləri çə
n
ə
oynağını ə
m
ə
l
ə
g
ə
tirir
5 - k
ə
ll
ə
sümüklə
rinin birl
əşməsi möhkə
mdir,
tikişlər ömür boyu qalır
6 -
quşların kə
ll
ə
si anapsid tipd
ə
dir
A) 2, 4, 6
B) 1, 4, 6
C) 1, 3, 5
D) 1, 3, 4
E) 3, 5, 6
19.
Quşlara aid doğru olan variantı göstə
rin
A)
Quş balasının onikibarmaq bağırsağı üzə
rind
ə
fabrisi kis
ə
si olur
B)
Bitkiyeyın quşların bağırsağı qısa olur
C) Qaraciy
ə
r bir v
ə
ya üç paylıdır
D)
Ə
z
ə
l
ə
li m
ə
d
ə
onikibarmaq bağırsağa açılır
E) Fabrisi kis
ə
sind
ə
qırmızı qan hüceyrə
l
əri formalaşır
20.
Quşlarda döş ə
z
ə
l
əsi hansı funksiyanı yerinə
yetirir v
ə
b
ə
d
ə
n
112
kütləsinin neçə
faizini t
əşkil edir
A)
Döş ə
z
ə
l
əsi quşun qanadının qaldırılmasını yerinə
yetirir v
ə
b
ə
d
ə
n
kütlə
sinin 20% - ni t
əşkil edir
B)
Döş ə
z
ə
l
əsi quşun qanadının endirilmə
sin
ə
xidm
ə
t edir v
ə
b
ə
d
ə
n
kütlə
l
ə
rinin t
ə
xmin
ə
n 10
–
25% - ni t
əşkil edir
C)
Döş ə
z
ə
l
əsi quşun qanadının endirilmə
sini yerin
ə
yetirir v
ə
b
ə
d
ə
n
kütlə
sinin 25 - 30% - ni t
əşkil edir
D)
Döş ə
z
ə
l
əsi quşun qanadının qaldırılmasına xidmə
t edir v
ə
b
ə
d
ə
n
kütlə
l
ə
rinin 3
–
5% - ni t
əşkil edir
E)
Döş ə
z
ə
l
əsi quşun qanadını həm qaldırır
, h
ə
m d
ə
endirir v
ə
10
–
25% - ni
t
əşkil edir
21.
Quşlarda ə
z
ə
l
ə
l
ə
rin yerl
əşməsinin özünə
m
əxsusluğu hansı
sırada düzgün verilir
A) s
B)
Quşlrda ə
z
ə
l
ə
l
ər çox diferensasiya edib
,
ə
z
ə
l
ə
l
ə
r
ə
traflarda yerl
əşir ki
,
onları yaxşı hə
r
ə
k
ə
t etdir
ə
bilsinl
ə
r
C)
Quşlrın ə
z
ə
l
ə
l
ə
ri z
ə
if, v
ə
t
ə
r v
ə
bağlar isə
güclü inkişaf etmişdir
. Bu
onların kütləsini azaldır
.
D)
Quşlarda ə
z
ə
l
ə
l
ər çox diferensasiya etmişdir
.
Quşun ə
sas
ə
z
ə
l
ə
l
ə
ri
gövdə
üzə
rind
ə
yerl
əşir
,
onların və
t
ə
rl
ə
ri is
ə
ə
traflara gedir
E)
Quşların ə
z
ə
l
ə
l
ə
rinin yerl
əşmə
sind
ə
el
ə
bir özünə
m
ə
xsusluq yoxdur
22.
Quşların çoxalma orqanları ilə
bağlı düzgün fikri göstə
rin?
A) Yumurta borusunun nazik hiss
ə
si
balalıq adlanır
B) Erk
ə
k f
ə
rdin cinsi v
ə
zil
əri paxlaşə
killi toxumluqdur,
dişilə
rd
ə
yumurtalıqlar zəif inkişaf edib
C)
Dişilə
rd
ə
sol yumurtalıq və
sol yumurta borusu inkişaf edib
. Erk
ə
kl
ə
rd
ə
bir paxlaşə
killi toxumluq var
113
D)
Quşların ə
ks
ə
riyy
ə
tind
ə
kopu
lyativ orqan vardır
E) Erk
ə
k f
ərdin cinsi üzvləri bir cüt paxlaşə
killi toxumluqdan,
dişilə
rd
ə
sol
yumurtalıq və
sol yumurta borusundan ibar
ə
tdir
23.
Quşların ürə
k qan - damar sistemin
ə
aid doğru sıranı göstə
rin?
1 -
Ürək üç xanə
lidir
2 - Qanda eritrositl
ə
rin v
ə
hemoqlobinin miqdarı çoxdur
3 -
Sol aorta qövsü vardır (sağ reduksiya olunub
)
4 -
Ürəyin sağ hissə
sind
ə
venoz qan olur
5 -
Böyük və
kiçik qan dövranına malikdirlə
r
6 - Q
ə
ls
ə
m
ə
g
ətirici arteriyaları vardır
7 -
Ürək dörd xanə
lidir
8 -
Aorta qö
vsl
ə
ri reduksiya olunub
A) 2, 6, 7, 8
B) 3, 4, 5, 7
C) 1, 5, 7, 8
D) 2, 4, 5, 7
E) 1, 2, 4, 5
24.
Yumurtanın (quş yumurtasının
)
quruluşu ilə
ə
laq
ə
dar s
ə
hv fikiri
göstə
rin?
A)
Xüsusi yumurta yumurtanın ağıdır
B)
Sarı xaricdə
n nazik p
ə
rd
ə
il
ə
örtülüdü
r
C)
Yumurta ağı yumurtanın ikinci pə
rd
ə
sidir
D)
Yumurta ağı xaricdə
n nazik p
ə
rd
ə
il
ə
örtülmüşdür
E)
Quş yumurtasının sarısında 50% su
, 23% piy, 16% protein v
ə
11%
lipoid vardır
25.
Quşların uçmağa uyğunlaşması ilə
ə
laq
ədar qazandığı ə
sas
ə
lam
ə
tl
ə
rin
düzgün göstərildiyi qrupu seçin
114
1 - L
ə
l
ək örtüyü
, hava kis
ə
l
ə
ri
2 -
Pnevmatik sümüklə
r v
ə
b
ə
d
ənin yığcamlığı
3 -
Az kütlə
y
ə
malik olma v
ə
b
ə
d
ə
nd
ə
apterilinin olması
4 -
Ön ətrafların qanada çevrilmə
si v
ə
mürə
kk
əb omanın formalaşması
5 -
Bir sağ yumurtalığın reduksiya etmə
si v
ə
sidik kis
əsinin olmaması
6 -
Qidanın tez həzm olunması və
madd
ə
l
ər mübadiləsinin sürə
tli getm
ə
si
7 - Yumurta il
ə
çoxalmaları
8 -
Açıq çanağa malik olmaları
9 -
Çinədanlarının olması
10 - Boyun f
ə
q
ə
r
ə
l
ərinin quruluşu
11 - K
ə
ll
ə
skeletind
ə
örtük sümüklərinin quruluşu
12 -
Ətrafların uzun olması
A) 6, 7, 11, 10, 8
B) 2, 4, 5, 9, 10
C) 3, 6, 8, 11, 13
D) 1, 2, 4, 5, 6
E) 1, 7, 8, 9, 12
26.
Quşların çanaq qurşağı hansı sümüklə
rd
ə
n t
əşkil olunub və
quruluşu necə
dir,
düzgün variantı seçin
?
A)
Quşların çanaq qurşağı qalça
,
qaşıq və
oturaq sümüklə
rd
ə
n ibar
ə
tdir.
Onların birləşmə
sind
ən adsız sümüklə
r
ə
m
ə
l
ə
g
ə
lir.
Bu sümüklə
r
arasında sinfizis olmadığı üçün belə
çanaq açıq çanaq adlanır
.
Açıq
çanaq iri yumurta qoymağa və
çanağın qarın tə
r
əfini açıq saxlamaqla
t
ə
n
əffüsün intensiv olmasına xidmə
t edir.
B)
Quşlarda qalça sümüyünün xarici kənarlarına oturaq sümüyü
, ona is
ə
uzunsov çöp şəkilli qasıq sümüyü birləşir
. Oturaq v
ə
qasıq sümüklə
ri
is
ə
b
ə
d
ə
nin orta x
ə
ttind
ə
bir
–
biri il
ə
birl
əşmir
,
buna açıq çanaq deyilir
.
115
Açıq çanağın olması quşların çox qida qə
bul etm
ə
y
ə
uyğunlaşmasının
ə
lam
ə
tidir.
C)
Qalça sümüyü enli və
uzun olub mürə
kk
əb quruluşludur
. Onun
yanlarına oma fə
q
ə
r
ə
l
ə
ri birl
əşmişlə
r v
ə
açıq çanaq ə
m
ə
l
ə
g
ətirmişlə
r.
Bu quşlara xas olan bir ə
lam
ə
tdir.
D)
Qalça
,
qasıq və
oturaq sümüklə
ri birl
əşə
r
ək çanaq qurşağını ə
m
ə
l
ə
g
ə
tirir. Burada oturaq v
ə
qalça sümüklə
ri sinifzis
ə
m
ə
l
ə
g
ə
tirmir. Odur
ki,
açıq çanaq formalaşır
. Bu is
ə
quşların iri yumurta qoymasına kömə
k
edir.
E)
Quşların çanaq qurşaqları üç sümüyün –
qalça
,
qasış və
oturaq
–
sümüklə
rinin birl
əşmə
sind
ə
n
ə
m
ə
l
ə
g
əlmiş iki adsız sümükdə
n ibar
ə
tdir.
Onlar arasında hə
rt
ə
r
ə
fli birl
əşmə
olduğu üçün möhkə
m,
qapalı çanaq
ə
m
ə
l
ə
g
ə
lir.
Bu da onların uçmağa uyğunlaşması ilə
ə
laq
ədardır
.
27.
Quşların və
m
ə
m
ə
lil
ərin ürə
k qan - damar sisteml
ə
rind
ə
olan
f
ərqin düzgün verildiyi variantı seçin
?
A) H
ə
r ikisind
ə
ürək dörd xanə
lidir. Arterial v
ə
venoz sistemd
ə
n ibar
ə
t qan
dövranı var
.
Quşlarda sol mə
d
ə
cikd
ən ancaq sağ
, m
ə
m
ə
lil
ə
rd
ə
is
ə
sol
aorta qövsü çıxır
. Qalan hiss
ə
l
ə
rd
ə
f
ə
rq yoxdur
Dostları ilə paylaş: |