TERMIZ DAVLAT UNIVERSITETI IJTIMOIY FANLAR FAKULTETI maktabgacha TA’LIM YO’NALISHI 3-BOSQICH 311-GURUH TALABASI USMONOVA YULDUZNING Matematik tasavvurlarni shakllantirish nazariyasi va texnologiyasi FANIDAN TAYYORLAGAN TAQDIMOT ISHI MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLALARNI HAR TOMONLAMA RIVOJLANTIRISHDA VA ULARNI MAKTABGA TAYYORLASHDA MATEMATIK BILIMLARNING ROLI REJA: 1. Maktabgacha ta‟lim muassasasining har xil yosh guruhlarida elementar matematik tasavvurlarni rivojlantirishga oid ishlarni tashkil qilish.
Matematika mashg„ulotlarining didaktik talablari.
Bolalarda matematik bilimlarni mustahkamlash
va ularni amalda qo„llash. Kichik guruhda elementar matematik tasavvurlarga bag„ishlangan mashg„ulotlarda o„qitish ayoniy ta‟sir xarakterida bo„lishi kerak. Bolalar bilimlarni tarbiyachining harakatlarini, uning tushuntirish va ko„rsatmalarini idrok qilish asosida, shuningdek, didaktik materiallar bilan mustaqil ishlash vositasida o„zlashtiradilar.
O‘rta guruh O„rta guruhda mashg„ulotlar sentabr oyidan boshlab, haftasiga 1 marta o„tkaziladi. Mashgulot 20 daqiqa davom etadi. Yil davomida 36 ta mashg„ulot o„tkaziladi.
Bolalar harakatli-ko„rsatmali shaklda berilgan o„quv materiallarini yaxshi o„zlashtiradi. 5 yoshga
qadam qo„ygan bolalarni o„qitishda didaktik o„yinlardan keng foydalanish kerak. Topshiriqlarniig bajarilish jarayonida o„qituvchi bolalarni o„z harakatlarini (nima qilganlarini va qanday qilganlarini,
natijada nima hosil bo„lganini) tushuntirib berishga undaydi.
Birinchi mashg„ulotlardan boshlaboq bolalarga mos muammo xarakteridagi masalan, mashina qaysi darvozadan o„tdi (o„tmadi)? Nega? Kimning uyi (stoli, karavoti) baland (past)? Nega? Ayiqlarga kursilar, olmaxonlarga yong„oqlar, bolalarga bayroqchalar yetadimi? kabi masalalarni berish kerak.
O„qitishda bolalarning emotsional kayfiyati, qiziqtirilganliklari katta mashg„ulotlarda rangli ko„rgazmali qo„llanmalardan, turli didaktik materiallardan foydalanish kerak.
Katta guruh 6 yoshli bolalarda o„z xulq-atvorini boshqarish qobiliyati paydo bo„ladi; erkin xotira, diqqat rivojlanadi. Shu yoshda topshiriqni bajarishga, o„z ishiga ijobiy baho olishga intiladilar. Ular o„quv
topshiriqlari (vazifasi)ga katta qiziqish bilan qaraydilar.
o„zlashtirish
amalga
oshiriladi.
Bolalar
bilan
bajariladigan hamma ishlar ular oldingi bosqichlarda olgan bilimlar va ularni hisobga olish asosida tashkil qilinadi. O„rganishni o„tilganlarni takrorlashdan boshlash kerak. Har qaysi yangi bilim oldin o„zlashtirilgan bilimlar tizimiga kiritilishi zarur.
Mashqlar miqdori yetarli bo„lgandagina tarbiyalanuvchilarda puxta malaka va ko„nikmalar
shakllanishi mumkin. rasmlardagi tasvirlarni
Bolalarni buyumlar, o„yinchoqlar, geometrik shakllar, kartochkalar va sanash (qayta sanash, qo„shib sanash, ajratib sanash) ga, obyektlar
miqdorlarini sezish bilan aniqlashga mashq qildirish kerak.
Mazkur guruhda haftada 1 tadan mashg„ulot o„tkaziladi.