“Davlat moliyasi” faniniga kirish. Davlat moliyasining mohiyati -azkurs.org
Bozor iqtisodiyoti sharoitida fuqarolar va jamiyat himoyasi, huquq tartibotni talishini talab etadi. Bundan esa, pul mablagektlar: shaxs, jamoa va davlatning asosiy, obminlash davlatning mavjud bolarini shakllantirish va ularni sarf etish barcha iqtisodiy subektiv va birinchi darajali vazifasiga aylanib boradi.
Davlat moliyaviy resurslarini mavjud boektiv omillaridan biri z funktsiyalarini amalga oshirish uchun muayyan miqdorda moliyaviy mablaglgan ehtiyojidan kelib chiqadi. Davlat ixtiyoriga kelib tushadigan va ijtimoiy xizmatlar uchun sarflanadigan moliyaviy resurslar asosan quyidagi yoarmalar, xususiylashtirishdan tushgan mablaglar va boshqalardan shakllanadi. Markazlashtirilgan moliyaviy resurslar asosan davlat byudjetida mujassam bokidlash lozimki, jamiyat iqtisodiy hayotida oborotda bo byudjet tizimi va xoektlar (shu jumladan aholi) orqali harakatda boladigan moliyaviy resurslar tabiatan ikkilamchi moliyaviy resurslar hisoblanib, ular milliy daromadni qayta taqsimlanishidan yuzaga keladi. Shu jihatidan ham ularni ikkilamchi moliyaviy resurslar deb atash mumkin.
Davlat moliyasi davlatni iqtisodiy, ijtimoiy va siyosiy funktsiyalarni bajarish uchun zarur bolari bilan taljallangan davlat moliya tizimining muhim sohasidir. Iqtisodiy funktsiyasi jihatidan davlat moliyasi yicha pul munosabatlaridir. Mazkur pul munosabatlari quyidagilar bilan boglgan pul mablagminlash uchun mo bu ijtimoiy mahsulot qiymati va milliy boylik qismini taqsimlash va qayta taqsimlash boliq:
1) davlat va uning korxonalari tasarrufida moliyaviy resurslarni shakllantirish bilan;
2) davlat mablagsib borayotgan ijtimoiy va madaniy ehtiyojlar, davlat mudofaasi, boshqaruv ehtiyojlarini qondirish bilan.
5. Davlat moliyasining funksiyalari, ularning davlatning funksiyalari bilan bogrsatish, iqtisodiyot va ijtimoiy tarmoqlarning samarali faoliyat qilishi uchun mez fuqarolarining yashashi va ishlashi uchun ijtimoiy, iqtisodiy, moddiy va boshqa shart-sharoitlarni yaratib berish vazifalarini bajaradi. Shu vazifalardan kelib chiqqan holda davlatning asosiy funksiyalari quyidagilardan iborat