Fargona davlat universiteti matematika-informatika fakulteti

COREL DRAW dasturida murakkab chiziqlar va shakllar xosil kilish
Egri chiziqlar guruxi asboblari (Surve)
Egri chiziqlar guruxi asboblari panelida quyidagi uskunalar bor: Chizish (Freehand), Bez’e (Vezier), Pero (Natural Pen), Chizik ulchami (Dimension), Boglovchi chizik (Sonnector Line) va Boglovchi (Sonnector).

Ko’pburchakni, kerakli tomonlarga ega bo’lgan geometrik ob’ekt sifatida tushunish mumkin. Ko’pburchakning bir varianti sifatida yulduzchani olish mumkin, bunda ichki chizilgan ko’pburchakni maydonini kesib utadi.
Ko’pburchakni yoki yulduzchani chizish to’rtburchak chizishdan farqi yo’k. S1g1 tugmasini bosib turgan xolda muntazam ko’pburchak chiziladi. Kupburchak parametrlarini ob’ekt xossalari paneli orqali o’zgartirish mumkin.



Ko’pburchak vkladkasini tanlab ushbu panelda tomon qirra maydonida ko’pburchakning qirralar sonini kiritish mumkin. Qirralar o’tkirligi maydonida shartli birliklarda qirraning o’tkirlik darajasini kiritish mumkin. Ko’pburchak va yulduzcha tugmachalari ko’pburchaklarni tanlash imkonini beradi. Barcha ushbu maydon va tugmachalar xossalar asboblari qatorida qaytariladi. Shuni aytib utish kerakki dasturda ba’zi kelishmovchiliklar xam bor. Masalan, parametrlar muloqot oynasida ko’pburchakning yulduzcha shaqlidagi yana bir turi mavjud. (Ro1ugon as Star)

Kordinata qog’ozli asbob berilgan parametrli reshyotka yaratish imkonini beradi.Bunday reshyotkani grafiklar yoki diagrammalar uchun koordinatali asos qilib olish mumkin.Bu instrument parametrlarini, parametrlar muloqot oynasida koordinatali qog’oz bo’limida o’zgartirish mumkin. Yacheykalar soni maydonida eniga (Number of cells wide) buyiga (Number of cells high) ko’ra yacheykalar miqdorini o’zgartirish mumkin.Kvadrat yacheykali reshyotkalarni tayyorlash uchun tugmasini bosib turish kerak. Chizish asboblari istalgan chiziklrni chizish uchun mo’ljallangan. Bu asbob ishi natijasida vektorli kontur xosil bo’lib bu kontur tayanch nuqtalari dastur yordamida avtomatik qo’yiladi. Bu konturlar ustida erkin taxrirlash imkoni mavjud. Bu asboblarda chizayotgan paytda liniyalar kalinligi va obvodkalar rangini uzgartirish mumkin. Chizib bulingan chizikni istalgan paytda davom ettirish mumkin. Buning uchun kursorni uning oxirgi nuktasiga olib kelib (kursorning egri chiziklari kursatkichga aylanadi), sichkoncha tugmasini bosgan xolda chizikni davom ettirish xamda chizish asboblari yordamida tugri chizik chizish mumkin.
Bez’e asbobi erdamida maksimal aniklik va maksimal ratsionallik bilan ixtieriy konturni yaratish mumkin. Bu asbob foydalanuvchini grafik dizaynda barcha narsani xal kiluvchi Forma yaratuvchisiga aylanishiga imkon beradi.
Tugri chizikli sigmentlar tuzish. Tugri chizik yaratish uchun Bez’e asbobi qulay keladi. Buning uchun Bez’e asbobini tanlash kerak. Kursorni boshdangich nuktaga olib kelish va sichkonchaning chap tugmasini bosish kerak. Tugma bosilgan joyda segmentning boshlangich tayanch nuqtasini ifodalovchi ko’ra nuqta paydo bo’lad. U keyingi nuqta yaratilgunga qadar aktiv bo’lib turadi . So’ng kursirni keyingi nuqta joylashadigan yangi joyga olib o’tish kerak . Ikki nuqta To’g’ri chiziq bilan tutashadi.
Tayanch nuqtalarning turlari. Bir necha segmentlarning tutashishida tayanch nuqtalari Corel Draw dasturida uch tipli bo’lishi mumkin :
Ikki egri chiziqni "bukilishda" tutashtiruvchi tayanch nuqtasi - burchak tayanch nuqtasi deyiladi . (cups node) BundaY tayanch nuqtasida boshkaruvchi chiziqlar xam yunalishi ,xam o’zinligi buicha mustaqildir.
Ikki egri chiziqni sinishsiz tutashtiruvchi tayanch nuqtasi -silik tayanch nuqtasi deyiladi (smooth node) Bunday tayanch nuqtalarda boshqaruvchi chiziqlar bir-biridan faqat o’lchami bilangina mustaqil, yo’nalishi bo’yicha esa umumiy tutashuvchi to’g’ri chiziqni tashkil qiladi.Boshqaruvchi chiziqlarni birining o’rin almashishi ikkichi xam o’rin almashishiga olib keladi.Sinishsiz va bir xil qiyalik bilan tutashgan tayanch nuqtasi simetrik tayanch nuqtasi deiladi (symmetrcal node). Bunday tayanch nuqtalarda boshqaruvchi chiziqlar bir-biriga xam yo’nalishi, xam qalinligi bilan bog’lik

Xulosa
Bugungi kunda Informatika va axborot kommunikatsiya texnologiyalari sohasi jadal rivojlanmoqda, shu bilan birgalikda kompyuter tarmoqlari ham. Biz yoshlar o’zimiz va o’zimizdan keyingi avlodlarga Informatika va axborot kommunikatsiya texnologiyalari sirlarini chuqurroq o’rganishlari uchun yordam berishimiz kerak.
COREL DRAW dasturi bir necha xujjatlarni bir vaqtda ochish imkoniyatiga ega, u xolda shu paytda kerak bo’lmagan xujjatlarni yopish kuzda tutilgan. Menyu Fayl (FILE) bo’limida yoping (Zakryt, Close) komandasi bajarilganda aktiv xujjat yopiladi. Dastur yuqlangandlan so’ng ekranda paydo dastur oynasiga foydalanuvchining interfeysi deyiladi(User1Tzeg t1egtaze). Interfeys inson va kompyuter orasida bog’lovchi bo’lib ishlash uchun panel, asboblar, muloqot oynasi va x.k larni taklif etadi. Foydalanuvchi interfeysiga saxifa, bosh menyu, xujjatlarni aks ettiruvchi ishchi oynalari xamda tasvirlarni muxarrirligini amalgam oshiruvchi xar xil panellar tuplami. Oynaning markazidagi katta oq maydon ishchi ishchi xudud bo’lib xar bir xujjat aloxida - aloxida ochiladi.
Men bu kurs ishini yozish davomida o’z bilim va ko’nikmalarimni oshirib oldim. CorelDRAW dasturining imkoniyatlari bilan tanishib chiqib, yangi imkoniyatlarini,o'rganib,oldim.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO'YXATI:
1. M.M. Aripov, T. Imomov va boshqalar. Informatika va AT. Axborot texnologiyalari. O'quv qo'llanmasi, 1-2-qism, Toshkent, 2005, TDTU .
2. Tillayev A.I. “Fotodizayn” O'quv qo'llanma; Toshkent,2014 “Adib”
Internet saytlari:
3. http//google.uz
4. http://www.interface.ru/