|
Müasir mərhələnin başlıja xüsusiyyəti «sosial dövlət» siyasətindən «səmərəli dövlət» siyasətinə keçilməsidir. «səmə-rəli dövlət» siyasəti öz ifadəsini aşağıdakı iki əsas müddəada tapmışdır:
Biirnjisi, dövlət, dövlət büdjəsinin kəsirli olmasına səbəb olan yersiz xərjləri azaltmaq məqsədilə yerinə yetirdi-yi vəzifələrin dairəsini əhəmiyyətli dərəjədə məhdudlaşdır-malıdır;
Ikinjisi, pensiya təminatı, tibbi sığortalama, işsizliyə görə müavinətlər və digər sosial ödənişlər yalnız dövlət büd-jəsi vəsaiti hesabına ödənilməməli, bu xərjlər bütün sub-yektlər arasında bərabər bölünməlidir.
Beləliklə, dövlət iqtisadi artımı təmin etməklə kifa-yətlənməməli, həm də bazar iqtisadiyyatının tərəfdaşı, kö-məkçisi olmalıdır. XX əsrin 80-90-jı illərində inkişaf etmiş kapitalist ölkələrinin əksəriyyətinin apardıqları siyasətin əsas məzmunu məhz bundan ibarət olmuşdur.
Dövlətin rolunun bu istiqamətə yönəldilməsinin sə-bəbləri içərisində SSRI-də və Şərqi Avropa ölkələrində inzi-bati- amirlik sisteminin dağılmasını, ümumi rifah dövlətinin maliyyə siyasətinin iflasını, dövlət büdjəsi kəsirinin ilbəil ar-tmasını, habelə son dövrlərdə Jənub-Şərqi Asiya ölkələ-rində baş verən və bütün dünya üçün nümunə hesab olunan «iqtisadi möjüzəni» xüsusi qeyd etmək lazımdır.
Qərb alimlərinin əksəriyyəti belə hesab edir ki, SSRI- də və Şərqi Avropa ölkələrində inzibati- amirlik sisteminin iflası dövlətin sosial problemlərin həllinə həddindən çox vəsait ayırması, iqtisadi səmərəliliyin azalmasına, iqtisa-diyyatda durğunluq hallarının inkişafına gətirib çıxarma hallarının bariz nümunəsidir. Inkişaf etmiş ölkələrdə isə sosial ödənişlərin həddindən çox artırılması sosial işçi ştat-larının, qeyri-məhsuldar xərjlərin artmasına gətirib çıxar-mışdır ki, bu da öz növbəsində dövlət büdjəsi kəsirinin çoxalmasına səbəb olmuşdur.
Dostları ilə paylaş: |
