İnformasiyanı daxiletmə , xaricetmə və uzun müddət saxlama üçün nəzrədə tutulmuş xarici əlavə qurğular Пperiferiya qurğuları adlanır.
İnformasiyanı daxiletmə , xaricetmə və uzun müddət saxlama üçün nəzrədə tutulmuş xarici əlavə qurğular Пperiferiya qurğuları adlanır.
Daxiletmə qurğuları
- informasiyanı insanın başa düşdüyü formadan kompüterin başa düşdüyü formaya çevirən qurğulardır.
Informasiyanı daxiletmə qurğuları
Klaviatura - kompüterin işini idarə etmək və ona informasiyanı daxil etmək üçün nəzərdə tutulmuş klavişli qurğudur. Informasiya əlifba-rəqəm verilənləri vasitəsilə daxil edilir.
şaquli vəziyyətdən meyl etməsi monitorun ekranindakı kursoru müvafiq istiqamətdə hərəkətə gətirən qol, dəstədir.
Çox vaxt kompüter oyunlarında istifadə olunur.
Trekbol —
Üst hissəsinə diyircək birləşdirilmiş kiçik qutu.
İstifadəçi əli ilə diyircəyi hərəkətə gətirməklə uyğun olaraq kursorun yerini dəyişir.
Siçandan fərqli olaraq trekbol öz ətrafında sərbəst yer istəmir, onu maşının korpusuna birəşdirmək olar.
Dijitayzer —
Əl çəkimi şəkillərin birbaşa kompüterə daxil ediləməsi üçün istifadə olunur, hazır şəkillərin rəqəmli formaya keçirmək üçündür. Adətən memarlar, dizaynerlər istifadə edirlər.
Skaner
Skaner (ing. scanner) – gerçək görüntünün rəqəmli surətini yaratmaq üçün qurğudur. Skaner sənədlərin, mətnlərin, çertyojların, qrafiklərin, rəsmlərin, fotoşəkillərin kompyuterə daxil edilməsi üçün qurğu. Sənədin rəqəmsal təsvirini yaradır və onu kompyuterin yaddaşına yerləşdirir.
Kompüterin başa düşdüyü informasiyanı insanın başa düşdüyü formaya çevirən qurğular
Ekran (monitor) – informasiyanı vizual əks etdirən qurğu
Monitor — kompüterin xarici qurğusu. Verilənləri vizual şəkildə göstərmək üçündür. "Monitor" sözü "nəzarət etmək", "yoxlamaq", "displey" - "aşkar etmək", "göstərmək" mənasını daşıyır..
Monitorların növləri
CRT
CRT monitorların əsas elementi elektron şüa borusudur. Bu elektron şüa borulu televizorlarla eyni prinsipdə işləyir. Borunun içərisi lyuminofor adlanan materialla örtülüb və içərisində elektron dəstələri vardır.
LCD
LCD monitorlarının üstünlüyü – onların sözün əsl mənasında düz, hamar olmasıdır, ekranlarında yaranan təsvir isə rənglərin dəqiqliyi və dolğunluğu ilə seçilir. MK ekranlar daha keyfiyyətli təsviri təmin edir və elektron-şüa trubkalardan fərqli olaraq səhhətiniz üçünaz zərərlidir (ekranın titrəyişi nəzərə çarpmır, zərərli şüalanma yoxdur).
Kristallar işığı polyarlaşdıran müstəvi qatları şəkildə döndərir. Nəticədə işıq buradan keçə bilmir və həmin hissə tünd rəngə boyanır.
Printer kompüterin xarici qurğularından biridir. Verilən məlumatı (yazı, şəkil və s.) çap etmək üçündür.
ПРИНТЕРЫ
Müasir İBM tipli kompüterlərə printerlər əsasən LPT (Line Printer Terminal) və ya USB () portu vasitəsi ilə qoşulur. LPT portu vasitəsi ilə 50Kbit/san sürətlə məlumat ötürülə bilir. Lakin USB portu 12Mbit/san sürətlə məlumat ötürə bilir. Bu baxımdan USB portu ilə qoşulan printer daha tez məlumat alıb-ötürə bilir. Bunlardan başqa hal-hazırda şəbəkə vasitəsi ilə də printerləri qoşmaq mümkündür. Bir kompüterə qoşulan printer şəbəkədə olan digər kompüterlərdən alınan məlumatı çap edə bilər.
Matrisli
Printerlərin təsnifatı
Matrisli
Şırnaqlı
Lazer
LED printerlər
Boyama fazasını dəyişən printerlər
МАТРИЧНЫЕ
ПРИНТЕРЫ
Fərdi istifadə üçün nəzərdə tutulmuş ilk printer isə 1983-cü ildə “C.ltoh Electonics” şirkətinin istehsal etdiyi Image Writer adlı printer olmuşdur.
СТРУЙНЫЕ
ПРИНТЕРЫ
Şırnaqlı(mürəkkəbli) printerlər( inkjet printers)[redaktə | əsas redaktə]
Bu növ printerlərin iş prinsipi bizim adi mürəkkəbli qələmlə yazmağımıza bənzəyir. İş prinsipi azacıq iynəli printerə oxşayır. Lakin burada iynəli matris əvəzinə katriclər var. Katriclərin içərisində mürəkkəb olur və katricin aşağı hissəsində matrisə bənzər deşiklər olur. Mürəkkəb bu deşik vasitəsi ilə tökülür. Mürəkkəbin kağız üzərinə vurulması üçün bir neçə üsul vardır.
ЛАЗЕРНЫЕ
ПРИНТЕРЫ
Lazer printerlər texnologiyanı 1972-ci ildə Xerox şirkəti tətbiq edə bildi. EARS adlanan bu printer ilk lazer printeri oldu
ПЛОТТЕРЫ
Plotter
Sxemlərin qurulması, çətin memarlıq layihələri, bədii və ilustrativ informasiyanı, xəritə, üçölçülü rəsm kimi qrafik informasiyaların daxil edilməsi üçün nəzərdə tutulmuşdur.
АКУСТИЧЕСКАЯ
СИСТЕМА
Модем
Modem kompüter verilənlərinin böyük məsafələrə telefon xətləri ilə ötürülməsi üçündür.
Modemlər daxili, kompüterin daxilinə birləşdirilmiş elektron plata kimi və xarici,ayrica bir qurğu kimi olur. Bütün modemlər faks funksiyasını dəstəkləyir.
