Turli хil birikmalarni analiz qilishga keng miqyosda qo’llaniladigan elektrokimyoviy usullardan yana biri- Kulonometrik analiz usulidir. Uning negizida, odatda, tekshiriladigan modda eritmasining elektroliz jarayoniga uchratilishi yotadi. Bunda elektr toki ta’sirida qarama-qarshi zaryadli ionlarga parchalanadigan muayan kimyoviy birikmaning oksidlanish-qaytarilish reaksiyasiga uchrashi kuzatiladi. Tajribada hosil bo’ladigan yangi tur moddalar bilan birgalikda, elektroliz jarayoni vaqtida sarf bo’lgan elektr toki miqdori aniqlanadi.
Kulonometrik analiz ishlarini bajarishda Faradey qonuniga binoan yaratilgan.
Yuqoridagilardan shunday хulosaga kelish ham mumkin: agar elektrolizga uchraydigan eritma konsentratsiyasi yoki aniqrog’i ajralib chiqqan modda miqdori hamda sarf qilingan elektr toki miqdori ma’lum bo’lsa, u holda yuqoridagi tenglamalardan oksidlanish-qaytarilish reaksiyasida elektronlar sonini hisoblab topish mumkin. Bu bevosita, ya’ni «to’ppa- to’g’ri Kulonometrik usul» hisoblanadi. Mazkur keltirilgan tenglamalar orqali, shuningdek, Kulonometrik analiz usulining sezgirlik (aniqlik) darajasini ham baholash qiyin emas. Bunga quyidagi misoldan ham ishonch hosil qilsa bo’ladi: faraz qilaylik, 20 minut davomida kumush ionlari mavjud bo’lgan eritmada elektroliz jarayoni amalga oshsin. Bunda kumush ionining qaytarilish reaksiyasi, ya’ni Ag++ e→ Ag0 amalga oshadi. Agar 10-6 A tok sarf bo’lsa, 1 mkg (10-6) sof kumush metali hosil bo’ladi. Kulonometrik analiz olib borilganda elektr tokining faqat elektrokimyoviy jarayon uchun sarf bo’lishiga, ya’ni boshqacha har хil qo’shimcha jarayonlarni omalga oshmasligiga asosiy e’tiborni qaratmoq kerak.
Yuqoridagilardan shunday хulosaga kelish ham mumkin: agar elektrolizga uchraydigan eritma konsentratsiyasi yoki aniqrog’i ajralib chiqqan modda miqdori hamda sarf qilingan elektr toki miqdori ma’lum bo’lsa, u holda yuqoridagi tenglamalardan oksidlanish-qaytarilish reaksiyasida elektronlar sonini hisoblab topish mumkin. Bu bevosita, ya’ni «to’ppa- to’g’ri Kulonometrik usul» hisoblanadi. Mazkur keltirilgan tenglamalar orqali, shuningdek, Kulonometrik analiz usulining sezgirlik (aniqlik) darajasini ham baholash qiyin emas. Bunga quyidagi misoldan ham ishonch hosil qilsa bo’ladi: faraz qilaylik, 20 minut davomida kumush ionlari mavjud bo’lgan eritmada elektroliz jarayoni amalga oshsin. Bunda kumush ionining qaytarilish reaksiyasi, ya’ni Ag++ e→ Ag0 amalga oshadi. Agar 10-6 A tok sarf bo’lsa, 1 mkg (10-6) sof kumush metali hosil bo’ladi. Kulonometrik analiz olib borilganda elektr tokining faqat elektrokimyoviy jarayon uchun sarf bo’lishiga, ya’ni boshqacha har хil qo’shimcha jarayonlarni omalga oshmasligiga asosiy e’tiborni qaratmoq kerak.
