Forobiv foz1l odamlar t o s h k e n t «o z b e k I s t o n m I l L i y e n s I k L o p e d I y a s i» d a V l a t L m I y n a s h r I y o t I 84(5U)1 a b u n a s r f o r o b I y. F 4 Fozil odam lar shahri

F O Z I L O D A M L A R S H A H R I
q u v v a tla r n i s e z a d ig a n k u c h l a r n i q o i l a b - q u v v a t l a y d i . M iy a
a s a b la r i n i n g is ta g a n h a r a k a t l a r i n i t a ’m in la b u n g a y o r d a m
b e r a d i, u a ’z o la r in in g irodaviy h a r a k a tla rin i a m a lg a o sh irish g a 
q o d i r b o ' l a d i , b u h a r a k a t v o s i t a s i d a b u a ’z o l a r m a r k a z i y
q a lb b o 'l g a n o r z u q u w a t i g a x i z m a t qiladi.
A k s a r b u n d a y a s a b l a r n i n g y u r a k d a ildizi b o 'l a d i , b u bilan 
u la r m i y a d a n o z iq la n ib , o ' z q u v v a tla rin i b a r q a r o r qila o ladilar. 
B o sh q a k o ' p ildizlari esa o ' z ibtidolarini o r q a m iy a d a n oladilar, 
o r q a m i y a d a n y u q o r is i h a m b o s h m i y a b ila n b o g 'liq d ir . M iya 
b u b o r a d a o r q a m iy a ish tiro k i tu fay li y o r d a m qiladi.
B u la rn in g b o s h q a b i r tu riga kelsak, taxayyul quvvati yuzaga 
kelishiga q a l b n i n g h a r o r a t i c h e g a r a l a n g a n b ir d a ra ja g a kelishi 
tu fa y lig in a b o 'l a d i . A yni s h u h o l a t d a n o t i q a q u v v a ti h a m ,
s h u n in g d e k , y u ra k h a ro ra ti o 'z h a r a k a tin in g m a ’l u m darajasiga 
yet ish i b ila n y u z a g a keladi. N a r s a l a r n i fik rla rd a s a q la b q o lish
va b i r o r n a r s a n i eslab q o lish h a m s h u n g a o 'x s h a s h d i r .
S h u n i n g d e k , m iy a q a lb g a x i z m a t q i l a d i , b u n d a u n i n g
h a r o r a t ini tiklab b e r a d i, n a tija d a u n i n g taxayyul i y a x sh ila n a d i, 
yaxshi t a f a k k u r q ilad i, x o tira sid a d u r u s t r o q m u s h o h a d a qiladi, 
y a x s h ig in a e sla b q o lis h g a qobil b o 'l a d i . O 'z i n in g b ir b o 'l a g i
b ila n m iy a h a r o r a t n i o ' r t a m i y o n a q ila d i, u b ila n ta x a y y u ln i 
t u z a t a d i ; b o s h q a b i r b o 'l a g i b ila n fik r y u r i t i s h n i t u z a t i b ,
u n i n g ish q o b iliy a tin i o ' r t a m i y o n a q ila d i; u c h i n c h i b o 'la g i 
b ilan esa e sd a saq lash va x o tir a d a q o ld irish g a x iz m a t qiladi. Bu 
s h u n i n g u c h u n k i , q a lb ta b iiy h a r o r a t n i n g b u l o g 'i b o 'l g a n i d a n
b o s h q a b a r c h a a ’z o la rg a h a m y e t m a y q o lm a y d ig a n , h a m o rtib
q o l m a y d i g a n t a r z d a t a r q a t i s h u c h u n u n i n g h a r o r a t i h a d d a n
ta s h q a r i k u c h li b o 'lis h i m u m k i n .
H a r o r a t s h u n i n g d e k , o ' z i c h a j u d a k u c h li b o 'lm a s lig i h a m
m u m k i n , a m m o q a lb m a q s a d iga m o s b o 'lis h i m u m k i n .
S h u n i n g d e k , a ’z o l a r n i n g o 'z l a r i , q a lb t o m o n i d a n o 'z la r ig a
y u b o r i l g a n b u h a r o r a t g a m o s l a n i b , t u z a l i s h g a y e t a r l i
b o ' l m a y d i l a r . B u n d a n c h i q d i , a ’z o l a r g a k ir ib b o r a d i g a n
q a l b n i n g o ' r t a c h a h a r o r a t i o ' z h o l i c h a h a r a k a tla rin i yaxshi 
y a k u n l a s h g a im k o n b e r a d i g a n m o 't a d i l h o l a t d a b o 'l m a y d i .
S h u n i n g u c h u n m iy a o ' z ta b i a t i d a n b o s h q a a ’zo larg a n is b a ta n
35

---

A B U N A S R F O R O B I Y
---------------------------------------------------------------
s o v u q va n a m ( b o r i d a n r u t u b a n ) q ilib ya ra ti Iga n , h a t t o
s h u n d a y b i r n a f s o n i y k u c h b i l a n q a l b n i n g h a r o r a t i
c h e g a r a l a n g a n o 'r t a c h a h o la t b o 'la d i.
U n d a n k e y in t u y g 'u va h a r a k a t a s a b la r i o ' z ta b ia tla r i 
b o ' y i c h a yerli s a n a l g a n , y a ' n i te z f u r s a t d a q u r i s h n i q a b u l 
q ila d ig a n x u su siy a tg a ega. S h u n i n g u c h u n u la r d a n a m lik n i 
u z o q r o q m u d d a t s a q l a b q o l a d i g a n b i r c h  z i l i s h g a v a
qisqarishga z a m r a t m avju d d ir. S h u bilan birga tu y g 'u a sablarida 
b u t u g ' m a va b u t u n l a y x ir a lik d a n m a h r u m b o 'l g a n r u h g a
m u h t o j l i k h a m b o r; b u esa m iy a q i s m la r id a h a r a k a t q ila d ig a n
t u g ' m a r u h n i n g o d d i y b ir h o l a t i b o 'l a d i . Y u r a k o 'z i o 't l i
h a r o r a t g a e g a , u n i n g b u xu su siy ati y u r a k d a k u c h n i (sezgi 
a s a b l a r i d a ) s a q l a b q o l i s h u c h u n i m k o n b e r m a y d i . S h u
s a b a b d a n h a m u n i n g q u r i b q o l i s h i n i t e z l a s h t i r m a s l i k .
n o z ik la s h ib q o lib n u r a m a s lik la r i h a m d a k u c h va h a r a k a t d a n
q o lib k e tm a s lik la ri u c h u n u l a r n i n g a sa b ildizlari q a l b n i n g
ic h ig a jo y la s h tirilg a n . Bu s h u n i n g u c h u n k i . b u la r n in g ikkalasa 
h a m o ‘ta n a m l i d i r . u la r a s a b la r d a n a m l i k n i s a q la b q o la d i, bu 
n a m l i k a sa b la rn i y u m s h o q h o ld a s a q la b tu ra d i. S h u t a r z d a b u
a s a b la rg a b o g 'l i q b o 'l g a n ru h iy q u v v a tla r m a n a s h u n a m lik
ta r a f id a n o 'z ig a xos k o 'r i n i s h g a ega b o 'la d ila r . B a'zi asa b la rd a
b u n d a y ru tu b a t kirib borishiga z a m r a t seziladi. Bu esa su v sim o n
latif. lekin tu tib b o 'l m a y d i g a n b o 'lis h i kerak. B o sh q a b a ’zilari 
esa q a n d a y d i r y o p i s h q o q b o 'lis h i kerak. B u n d a n c h iq d i, o 's h a
suvliga z a m r a t s e z g a n va y o p i s h q o q b o 'l m a g a n i m i y a d a ildizi 
b o'ladi. B u n d a sh u bilan birga suv kabi nam lik b lishiga z a m r a t 
sezib, y a n a u y o p i s h q o q b o 'l s a , b u h o l d a u n i n g a sa b ildizlari 
m iy a d a b o 'la d i. O ' s h a r u t u b a tg a o z z a m r a t se z g a n asablari o 'z
ildizlari b ila n u m u i t q a n i n g ost q i s m i d a va q u y r u q q is m id a
b o 'l a d i .
M i y a d a n s o ' n g d a r a j a n u q t a i n a z a r i d a n k e l s a k , j i g a r
keladi, u n d a n k ey in ta lo q va u n d a n s o 'n g esa b a c h a d o n keladi. 
H a r b ir q u v v a t a ’z o d a b o 'l a d i , b u esa j i s m o n i y q o v u s h is h
b i l a n b a j o k e l i i r i l a d i , b u l a r v o s i t a s i d a u l a r b i r a ’z o d a n
ik kincliisiga o 't a d i . B u n d a b i r z u r u r a t p a y d o b o 'l a d i , b u n d a u 
o 's h a b o sh q a si s h u n d o q h a m b irin c h i a s a b la r b irla s h m a s i bilan 
tu t a s h t i r i l g a n b o 'l a d i . Bu x u d d i a s a b va m i y a b i la n k o ' p
t o m o n d a n t u t a s h g a n , y a n a k o ' p t o m o n d a n o r q a m iy a b ila n
36

---