Franklarning ijtimoiy tuzimi va davlatning tashkil topishi mavzusini o’rganish

OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
A.QODIRIY NOMIDAGI JIZZAX DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI


KURS ISHI


MAVZU: _____________________________________________


___________________________________________
Bajardi: ______________


Buyuk Karl imperiyasi va Franklar davlati mavzusini o’qitishda interfaol metodlaridan foydalanish


Mundarija

Kirish
I BOB. FRANKLAR DAVLATINING VUJUDGA KELISHI VA IJTIMOIY-IQTISODIY TUZIM…………………………………………………………….

1.1. Franklarning tarixi Merovinglar sulolasining davlat boshqaruvi
1.2. Franklar feodal davlatning paydo bo’lishi.
1.3. Buyuk Karl imperiyasi
II BOB. FRANKLAR DAVLATINING TASHQI SIYOSATI VA QO’SHNI HUDUDLARGA BO’LGAN YURISH…………………………………………
2.1. Buyuk Karlning tashqi siyosati
2.2. Arablarga qarshi kurash
2.3. Buyuk Karl imperiyasi va Franklar davlati” mavzusini o’qitishda interfaol
metodlaridan foydalanish

Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar:

Kirish
Karl Buyuk talantli sarkarda va istilochi edi. Franklar feodal davlati Karl Buyuk davrida juda ko’p bosqinchilik yurishlarini olib bordi. Tarixiy adabiyotlarda ko’rsatilishicha 50 dan ortiq shunday yurishlarga uning o’zi shaxsan ishtirok etgan. Bu istilolar natijasida Rim imperiyasi qulagandan so’ng G’arbiy Yevropada Karl Buyuk davlatidek davlat dunyoga kelmagan edi. Bu davlat franklardan tashqari o’nlab boshqa qabilar xalqlarini o’z ichiga olgan edi.
Karl Langobardlarga qarshi Pini olib borgan yurishlarni davom ettirdi. Uning Italiyaga qarshi birinchi yurishyoq (774 yil) Langobardlar qirol dezidoriyni taxtdan maxrum qildi. Qizig’i shundaki bosib olingan erlarda papaga berilmasdan franklar davlati tarkibiga qo’shib olindi va Karl o’zini “Franklar va Langobardlar qiroli” deb e’lon qildi.¹
Karl musulmonlar Ispaniyasiga qarshi hujum uyushtirdi. Ammo usha ispaniyaga birinchi yurishi (778 yil) ko’ngilsiz tugadi. Saragosagacha erlarga borgan franklar arablar qarshiligi natijasida galliya xech narsaga qaytarib kelishga majbur bo’ldilar. Bu muvaffaqiyatli yurish keyinchalik “Rotland haqidagi qo’shiq”ning syujetiga asos bo’ldi.
Bu enosga ko’ra Karl Buyukning harbiy boshliqlardan biri bo’lgan Roland franklarga to’satdan hujum qildi. Bakslarga kurashda risarlik namunasini ko’rsatgan.
Karl Buyukning arablarga qarshi keyingi yurishlarida ancha muvaffaqiyatli bilan bordi. 801 yilda u arablardan Barselona shahrini tortib oldi. IX asr boshlariga kelib franklar o’z ta’sirlarini Ebro daryosigacha yoyishga erishdilar. Franklar tomonidan Shimoliy Ispaniyada Ispan markasiga asos solindi.
Saksoniyaning bosib olinishi.
Karl Buyuk Franklar davlatiga Saksoniyani qo’shib olishga ayniqsa ko’p kuch sarfladi. Bu urush juda qattiq bo’lib, 30 yildan ortiqroq (722-804 yillar) davom etdi.²
Bu urushdan franklarning asosiy maqsadi:
A) sakslar erini bosib olish va ularni krepostinoylarga aylantirish edi.
B) Karl VIII arsning oxiri va IX asr boshlarida katta savdo ahamiyatga ega bo’lgan Boltiq dengiziga chiqishga harakat qildi. Skandianlar slavyanlar va arab savdogarlari ega bo’lgan Boltiq dengizi savdosidan katta boj olish ko’zda tutilgan edi.
Sakslarga qarshi kurash ular o’rtasida xristian dinini tarqatish niqobi ostida Rim papalarining bevosita roziligi va ko’magi bilan olib borildi.
Karl sakslarni dastlab VIII asrning 70 yillarida bo’ysindiradi. 777 yilda Paderborida saks qabilarining ko’pchiligini boshliqlari Karlga qasamyod qilishdi. Bu esa sakslarning ko’pchiligi tomonidan xiyonat deb qabul qilishdi va franklarga qarshi kurashning kuchayishiga olib keldi. Dastlab sakslarning qo’zg’olonlarida ularning zodogonlari xam qatnashdilar.