sharoiti uchun Mark - Kun - Xauvink tenglamasining K va a qiymatlari ham keltirilgan.
f
15-rasm. Viskozimetr A va B - ustunlar, 1- chiqarish nayi, 2 va 4- kengayish, 3 va
5- belgilar.
Avvalo toza quritilgan viskozimetrga (1) erituvchi quyiladi va (4) naycha berkitilib turgan holda, (2) naychaning og’zi ochilganda erituvchi sharchadan viskozimetrning pastki qismiga oqib tusha boshlaydi. Sharchaning tepasiga qo’yilgan belgidan to kapillyarning yuqori qismidan oqib o’tish vaqti 3 - 4 marta sekundomer yordamida o’lchanadi. Shundan so’ng toza, quritilgan viskozimetrga birinchi eritma quyiladi. Eritmaning hajmi (odatda 7 - 8 ml) viskozimetrning kapillyari, yuqori va pastki sharchalarning to’lishiga yetarli bo’lishi kerak. Polimer eritmasi pipetka orqali aniq o’lchanishi lozim.
Birinchi qo’yilgan eritmani ham xuddi erituvchi bilan ishlangan tartibda viskozimetr sharchasidan o’tish vaqti o’lchanadi. Polimer eritmalarini suyultirish, shu viskozimetrning o’zida bajariladi. Buning uchun dastlab olingan eritmaning ustiga teng hajmda pipetka orqali erituvchi quyiladi, 15 - 20 daqiqa eritmani muvozanatga kelguncha va uning harorati termostat haroratiga tenglashguncha kutib turiladi. Eritmani suyultirish kamida 3 marta amalga oshiriladi. Eritmaning har bir konsentratsiyasida bajariladigan ishlar xuddi yuqorida bayon etilganidek bajariladi. Olingan natijalar 31- jadvalga yoziladi:
31- jadval
N
|
Eritmaning konstentra- stiyasi, mol/l
|
Toza eri- tuvchining oqish vaqti, sek, t1
|
Eritmaning oqish vaqti, sek, t1
|
_ *i
|