G‘apporov M. Ingliz tili grammatikasi

could ishlatiladi:
a) Can + V ishlatilgan ko‘chirma gapni o‘zlashtirma gapga aylantir-
ganimizda, o‘zlashtirma gapda could + V ishlatiladi:
He said that he could speak Ger-
man.
U nemischa gapira olishini ayt-
di.
He said that he could fi nish his 
work in time.
U ishini vaqtida tugata olishini 
aytdi.
b) Can + have + P.P. ishlatilgan ko‘chirma gapni o‘zlashtirma gap -ga 
aylantirganimizda, o‘zlashtirma gapda could + have + P.P. ishlati-ladi:
I said that he couldn’t have done it.
Men u bunday qila olmasligini 
aytdim.
6. Hozirgi zamon noreal shart gapli qo‘shma gapning bosh gapida 
could + V, o‘tgan zamondagi noreal shart gapli qo‘shma gapning bosh 
gapida could + have + P.P. ishlatiladi:
If he tried, he could do it. 
Agar harakat qilsa, u buni qila 
olardi.
If he had a good dictionary, he could 
translate the article.
Agar uning yaxshi lug‘ati 
bo‘lganda, u maqolani tarjima 
qila olar di.
If he had tried, he could have done 
it.
Agar u harakat qilganda, buni 
qila olgan bo‘lar edi.
If he had worked harder, he could 
have fi nished his work in time.
Agar u qattiqroq ishlaganda 
edi, ishini o‘z vaqtida tugat-
gan bo‘ lardi.

---

26
MAY (MIGHT)
1. May + V ruxsatni ifodalaydi:
You may take 
my 
dictionary.
Siz mening lug‘atimni olishingiz 
mumkin.
May I come in? 
Kirsam mumkinmi?
May ruxsatni ifodalash uchun faqat hozirgi zamonda ishlatiladi, o‘t-
gan va boshqa zamonlarda might emas, allow fe’lining majhul nisbati ish-
latiladi: 
He was allowed to go there.
Unga 
u 
yerga 
borishga 
ruxsat
be rishdi.
He has been allowed to go there.
Unga u yerga borishga ruxsat be 
-
rishgandi.
He will be allowed to go there.
Unga 
u 
yerga 
borishga 
ruxsat
beriladi.
Izoh: Mayga teskari mumkin emas ma’nosida may not (mayn’t) bilan bir qatorda