G‘apporov M. Ingliz tili grammatikasi

SODDA GAP (THE SIMPLE SENTENCE)
YIG‘IQ VA YOYIQ GAPLAR
(UNEXTENDED AND EXTENDED SENTENCES)
1. Sodda gaplar yig‘iq va yoyiq gaplarga bo‘linadi.
2. Yig‘iq gaplar faqat bosh bo‘laklar — ega va kesimdan iborat bo‘ladi:
The car stopped.
(ega) (kesim)
Mashina to‘xtadi.
3. Yoyiq gaplarda bosh bo‘laklardan tashqari ikkinchi darajali bo‘ laklar 
— aniqlovchi, to‘ldiruvchi va hol bo‘ladi. Ikkinchi darajali bo‘lak lar bosh 
bo‘laklarni izohlab keladi:
The blue car stopped at the gate.
Ko‘k mashina darvoza oldida 
to‘xtadi.
Bu gapda ikkinchi darajali bo‘lak — blue so‘zi (aniqlovchi) ega — the 
car so‘zini izohlab kelyapti, ikkinchi darajali bo‘lak — at the gate (o‘rin 
holi) kesim stoppedni izohlaydi.
The manager of the offi ce has re-
ceived a telegram.
Ofi s menejeri telegramma oldi.
Bu gapda ikkinchi darajali bo‘lak — of the offi ce (aniqlovchi) gap ning 
egasi — the manager so‘zini izohlaydi, ikkinchi darajali bo‘lak a telegram 
(to‘ldiruvchi) kesim — has received so‘zini izohlaydi.
4. Ega va unga qarashli bo‘lgan ikkinchi darajali bo‘laklar ega (yoyiq 
ega) guruhini tashkil qiladi. Kesim va unga qarashli bo‘lgan ikkinchi darajali 
bo‘laklar kesim (yoyiq kesim) guruhini tashkil qiladi:
Ega guruhi (Subject Group)
Kesim guruhi (Predicate Group)
The blue car
stopped at the gate
The manager of our offi ce
has received a telegram
5. Ikkinchi darajali gap bo‘laklari ham o‘z navbatida boshqa ikkinchi 
darajali bo‘laklar bilan izohlanishi mumkin va ular bilan qo‘shilib yoyiq gap 
bo‘laklarini tashkil qiladi:
The manager has received an im-
portant telegram.
Menejer muhim telegramma 
oldi.
Bu gapda ikkinchi darajali gap bo‘lagi a telegram (to‘ldiruvchi) bosh-
qa bir ikkinchi darajali gap bo‘lagi important (aniqlovchi) tomonidan izoh-
lanadi va yoyiq to‘ldiruvchini hosil qiladi.
The question was discussed at the 
meeting of the committee.
Masala qo‘mita yig‘ilishida 
muho kama qilindi.

---

256
Bu gapda ikkinchi darajali gap bo‘lagi at the meeting (o‘rin holi) bosh-
qa bir ikkinchi darajali gap bo‘lagi of the committee (aniqlovchi) bilan 
izohlanadi) va ular at the meeting of the committee yoyiq o‘rin holini tash-
kil qiladi.
GAPNING BOSH BO‘LAKLARI