Geo graf iya

barqaror ob-havo
deyiladi.
Inson hayoti va m ehnat faoliyati uchun ob-havoning qanday b o ‘li- 
shini oldindan bilish ju d a zarur (Nim a uchun zarur?). Ob-havoni ol- 
dindan aytish uchun troposferaning holati haqidagi m a ’lum otlar kerak 
b o ‘ladi. Bunday m a ’lum otlar m eteorologik stansiyalarda to ‘planadi. 
M a’lum otlar Yerdagi kuzatishdan tashqari, kosm ik y o ‘ld o sh lar va 
stansiyalardan ham olinadi. M eteorologik m arkazlarda ob-havo xari- 
talari tuziladi va shunday xaritalar yordam ida ob-havoning qanday 
b o ‘lishi oldindan e ’lon qilinadi.
Iq lim . Ob-havoning biror jo y g a xos b o ‘lgan k o ‘pyillik rejim i (ho­
lati) 
shu jo yn in g iqlim i
deyiladi.
Iqlim ning t a ’rifig a harorat va y o g ‘in m iqdori, sham ollar, havo 
massalari, ob-havoning holati haqidagi k o ‘pyillik o ‘rtacha m a ’lumotlar 
kiradi. Iqlim t a ’rifig a y an a eng yuqori va eng past harorat, y illik
y o g ‘inning eng k o ‘p va eng kam miqdori to ‘g ‘risidagi m a’lumotlar ham 
kiritiladi.
Iqlim haqidagi m a ’lum otlar nim a uchun kerak? Iqlim har bir jo y ­
ning tabiatiga, relyef, daryo v a k o ‘llar, o ‘sim lik ham da hayvonot 
dunyosiga ta ’sir k o ‘rsatadi. Iqlim haqida bilim ga ega b o ‘lmasdan turib 
shahar qurilishi, y o ‘l o ‘tkazish, to ‘g ‘on bunyod etish uchun jo y tanlash 
m um kin emas. Qishloq x o ‘jaligi ham k o ‘p jihatdan iqlim ga b o g ‘liq.
Har bir joyning iqlimi nim alarga b o g ‘liq?
Iqlim avvalo joyning geografik kengligiga b o g ‘liq.
Ekvatorga yaqin yerlar Quyoshdan eng k o ‘p nur oladi. Qutblarga 
yaqin o ‘lkalarni esa Quyosh eng kam isitadi. Buning oqibatida Yer
edurtm_uz
Y
E
R
N
IN
G
H
A
V
O
Q
O
B
IG
T
— 
ATMOSFERA

---

Y
E
R
N
IN
G
H
A
V
O
Q
O
B
IG
T
— 
ATMOSFERA
yuzida