GEOMETRIK OPTIKA VA FOTOMETRIYA
YUPQA LINZALARNING FOKUS ORALIQLARINI
ANIQLASH.
Ishning maqsadi: Yig`uvchi va sochuvchi linzalarning fokus oraliqlarini o`lchash
usullarini o`rganish.
K I R I SH
Yupqa linzalarning fokus masofalari linzalarni chegaralovchi sferik sirtlarning egrilik radiuslariga va linza koddasi bilan tashqi muxitning sikdirysh ko`rsatkichlariga bog`liq.Ammo tajribada linzaning fokus masofasini buyumning aniq tasvirini hosil qilib,linzadan buyum va tasvirgacha bo`lgan masofalarni o`lchash yo`li bilan aniqlash qulay.Bu maqsadda quyidagi yupqa linza formulasidan foydalaniladi:.
F=
Bunda -d - linzadan buyumgacha,
f - linzadan tasvirgacha bo`lgan masofalar; .
F - linzaning fokus masofasi; linzadan yorug`lik nuriga qarama-qarshi yo`nalishda hisoblanadigan masofalar manfiy deb hisoblanadi.
Bu ishida yig`uvchi va tarqatuvchi linzalarning fokus oraliqlari turli usullar bilan aniqlanadi va barcha usullarda u yoqi bu tarzda (I) formuladan foydalaniladi. Undan tashqari barcha usullarda qanday masofalarni o`lchash kerakligini aniq tushunish uchun har safar geometrik optika qonunlariga asoslangan holda buyumning tasviri chiziladi.
Kerakli asboblar: optik taglik, yorug`lik manbai, ekran, yig`uvchi va sochuvchi linzalar, sirpanuvchi t irgaklar, santimetrli shkala, to`r chizilgan tiniq plastinka.
Tajriba qurilmasining tavsifi.
Tajriba qurilmasi optik taglikda yig`ilgan.Yorug`lik manbai vazifasini maxsus g`ilofli cho`g`lanma lampa,buyum vazifasini esa to`r chizilgan shisha plastinka yoqi plyonia bajaradi. Optik taglik bo`yicha sirpanuvchi tirgaklarga buyum,tekshiriluvchi linza va ekran o`rnatiladi.Kerakli masofalar santimetrli shkala yordamila o`lchan ad i.
O`lchashlar va natijalar ust ida ishlash.
Dostları ilə paylaş: |