Gidromashinalarda harakatlanuvshi turli ish qismlari yordamida suyuqliklarga

h + p ,+A = ._ 4+EL+? L +hr
У
2g 
* 
у 
2g
bu tenoliklarda: Zb Z2’ Z3’ 74 ~ te8ish,i kesimlaming geometrik balandligi; hs,hx - so‘rish 
va haydash tru^a*anda®' S'dravlik qarshiliklar. Eng yuqori kesim (4 — 4) qabul 
qiluvchi id is h d ^ suyu4^k sathida desak, idishlaming kesimi trubalar kesimiga 
qpra^anda 
katta b ° ‘lgani 
uchun 
V/ 
va 
v4 
larni 
vs 
va v* larga nisbatan kichik miqdor deb 
tashlab yuboratf1’'2- 
0
xir
8
* ikki tenglamaga z2 - zx = Hb Z
4
- z2 = H2 belgilashlami 
kiritib, 
ulardan 
s ^ rish 
va 
haydash 
bosimlarini topamiz:
У 
r  
2
Es. = Ei.+Hi- ^ + hT 
у 
y
2
g
Olingan miqdori*"111 <12-3) tenglamaga qo‘yib, ushbu tenglikni olamiz:
H = — ~ 
+ Ha + H2 +
//, + 
hc
+ /гг 
У
Nasos q u rilm a s i^ ^ 13 va 13°-rasmlar) dan ko‘rinadiki H0 + H2 = HX) H* = Hs. Bunga 
asosan
H0+H2 + H = H r + H0 = H„
Ta’minlovchi v& 
4
abul qiluvchi idishlarda bosim, odatda, atmosfera bosimiga 
teng 
bo‘ladi- (p = p P‘ ~ p°}' Shunga asosan bosim ushun yozilgan oxirgi tenglama
quyidagi ko‘rinis^®a keladi
H = Hst+h^ + hx
(12.7)
J3u tenglikdan 
rina-diki, ochiq idishlarda nasosning bosimi suyuqlikni ko‘tarish 
framda so‘rish va haydash trubalaridagi qarshilikni yengishga sarflanadi.
268

---

3. Nasosning vaqt birligida bajargan ishi uning quvvati deyiladi. Quvvat kgm/s,
o.k, kVt va boshqa birliklarda o‘lchanadi. Nasosning biror vaqtda ko‘targan suyuqligi 
(Q kg, bosimi H bo‘lsa, uning bajargan ishi quyidagiga teng:
A
= 
GH
Yuqorida aytilganga asosan
lekin
iV = ™
t
al" *
shunga asosan quvvat quyidagicha topiladi:
N ~ yQH
(12.8)
Quwatni o. k. larda ifodalasak:
kVt larda ifodalasak