Sistern (çən) vaqonları
Universal sisternalar
Sisternlər (çən vaqonu) – dəmiryol nəqliyyatında maye, sıxılmış qazşəkilli və tozvari (ovuntu) formalı yükləri daşımaq üçün tətbiq olunur. Sistern vaqonları da universal və xüsusi təyinatlı olmaqla iki növə bölünürlər.Universal sisternalar daşınan yüklərin xarakterinə, aparıcı elementlərin konstruksiyasına və kalibrləmə tipinə görə təsnif olunurlar.
Sistern vaqonlarda daşınan maye yükün kütləsini təyin etmək üçün ölçmə-kalibrləmə üsulundan istifadə edirlər. Bu üsulda qazanda olan maye yükün hündürlüyü ölçülür və yükün sıxlığı nəzərə alınaraq xüsusi kalibrləmə cədvəlinin köməyi ilə yükün kütləsi hesablanır. Xüsusi kalibrləmə cədvəlində hündürlükdən asılı olaraq qazanın həcmini təyin etmək olar. Hal-hazırda istismar olunan sisternlərin 65-dən çox kalibrləmə tipi mövcuddur. Kalibrləmə tipi metallik rəqəm formasında qazanın silindrik hissəsinin hər iki tərəfində işarə olunur.
Daşınan yüklərin xarakterindən asılı olaraq ssternlər iki qrupa bölünürlər: I qrupa çox saylı nomenklaturada ümumi təyinatlı neft məhsullarını daşımaq üçün istifadə olunan sisternlər; II qrupa xüsusi təyinatlı (ayrı-ayrı növ) yükləri daşımaq üçün istifadə olunan sisternlər daxildir.
Bütün sisternlərin konstruksiyaları aparıcı elementlərin növünə görə iki qrupa bölünür: vaqonuna təsir edən bütün yüklər çərçivə vasitəsi ilə qəbul olunan sisternalar və vaqonuna təsir edən bütün yüklər qazan vasitəsi ilə qəbul olunan sisternalar. Bundan başqa sistern vaqonları oxlarının sayına (4 və 8 oxlu), yükgötürməsinə, qazanın həcminə, qazanın materialına və hazırlanma üsuluna görə də təsnif olunurlar.
Dostları ilə paylaş: | 
