Glossariy Iqtisodiy tahlil

Bozor oligopoliyasi - Bozorda bir nechta kompaniyalar yoki shaxslar tomonidan boshqariladigan holat. Bu esa narxlarning oshishi va iste'molchilar uchun kam tanlov imkonini kamaytirishi mumkin.

Istalgan mahsulot uchun bozorda narxning o'rni - Bir mahsulotning bozorda egasi bo'lgan holati va narxi. Bu esa bozor talablari va iste'molchilar uchun qulayliklar taqdim etishga yordam beradi.

Bozor strukturasining tushunchasi - Bozor strukturasining tahlili, bozorda mavjud bo'lgan ishlab chiqaruvchilar, mijozlar va o'rtacha narxlar orasidagi munosabatlarni tushuntiradi. Bu esa monopolistik, oligopolistik yoki to'liq raqobatsiz bozor strukturasi kabi turli turdagi bozorlarni o'rganishga imkon beradi.

Valyuta kursi - Valyuta kursi, bir mamlakatning milliy valyutasining boshqa valyutalar bilan nisbiy qiymatini ifodalaydi. Bu esa mamlakatning eksport-import faoliyati, kapital kirim-chiqimlari va xorijiy investitsiyalar uchun muhimdir.

Ijtimoiy iqtisodiyot - Ijtimoiy iqtisodiyot, iqtisodiy faoliyatning ijtimoiy oqibatlari va o'zaro munosabatlarni o'rganuvchi iqtisodiy fan. Bu esa iqtisodiyotning adolatsizligi, inson resurslarining ta'minoti va ijtimoiy qadr-qimmatlarning qayta ishlash tartibi kabi muhim mavzularni o'z ichiga oladi.

Kapitalizm - Iqtisodiyotda kapitalni sarmoya qilish va ishlab chiqarish jarayonida kapitalga ega bo'lish fikrlash usuli. Bu esa iqtisodiy faoliyatning o'zaro raqobatli bozor sharoitida o'sishiga yordam beradi.

Iqtisodiy integratsiya - Mamlakatlar yoki iqtisodiy tashkilotlar o'rtasidagi iqtisodiy hamkorlik va integratsiya. Bu esa o'zaro savdo, investitsiyalar, tariflar va bozorlar orqali iqtisodiy yo'nalishlarni bir-biriga bog'lashga imkon beradi.

Ishsizlik darajasi - Ishsizlik darajasi, ishchi kuchining ish bilan ta'minlanmagan nisbati. Bu esa iqtisodiy faoliyatning to'g'ri o'tkazilishi va iqtisodiy rivojlanishning barqarorligi uchun muhim bir ko'rsatkichdir.

Sarmoya - Pul yoki resurslarni daromad olish maqsadida investitsiya qilish. Bu esa uzun muddatli kapital o'sishini va iqtisodiy rivojlanishni oshirishga yordam beradi.

Ekonometrika - Iqtisodiy modellar va statistik metodlardan foydalanib iqtisodiy olaylarni tahlil qilishda qo'llaniladigan matematik fan. Bu esa iqtisodiyotning sifatli tahlilini amalga oshirishga imkon beradi.

Tarif - Import va eksport tovarlarining bozor qiymatlarini himoya qilish maqsadida belgilangan soliq yoki to'lov. Bu esa mamlakatlar orasidagi savdo munosabatlarini tartibga solish va sifatli ishlashni ta'minlashga yordam beradi.

Omonat - Sarmoya banklarida yoki boshqa moliya institutlarida saqlanadigan pul mablag'i. Bu esa kapitalni saqlash, kreditlarni berish va moliyaning istiqbollashishi uchun foydalaniladi.