Shatun- Biror parallel tekislikda murakkab harakat bajaradigan bo’g’in.
Polzun- Ilgarilanma-qaytma harakat qiladigan bo’gin.
Harakatchanlik darajasi- Mexanizmdagi yetakchi bo’g’ilar soni.
Assur guruhi- Harakatchanlik darajasi nolga teng bo’lgan guruh.
Uzatish nisbati- Etaklovchi bo’g’in burchak tezligini yekatlanuvchi bo’ining burchak tezligiga
nisbati.
Uzatish soni-Katta burchak tezlikni kichik burchak tezligiga nisbati. Bu son birga teng yoki birdan
katta.
Uzatma- Dvegatillar energiyani (harakatni) aylantiruvchi momentlarni tezliklarni ayrim hollarda
haraktini o’zgartirib mashinaning ishchi organlariga uzatishga imkon beruvchi qurilma.
Tishli uzatma- Ikkita tishli g’ildirak va tayanchdan tashqil topgan mexanizm. Ilashadigan tishli
g’ildiraklardan kichik deametrligi shesterniya va katta deametrligi g’ildirak.
Ilashma moduli- Tishni moduli bo’luvchi aylana qadamidan ____ marotaba kichik bo’lgan
chiziqlik kattalik. Modul kattalashsa tish prifilining balandligi ortadi.
Bo’luvchi aylana-Silindirni teng Z qisimiga bo’lish jarayonida tayorlangan g’ildirak aylanasi.
Uqlararo masofa- Ikkita g’ildirak bo’luvchi aylanalari radiuslarining yig’indisi.
Tish uchining balandligi- G’ildirakning bo’luvchi aylanasidan tishni uchugacha bo’lgan masofa.
Tish tubining balandligi- G’ildirakning bo’luvchi aylanasidan tishni tubigacha bo’lgan masofa.
Doiraviy kuch- Tishli g’ildirakning aylanasiga ta’sir etadi. G’ildirakni aylantiradi. Tishni egilish
deformatsiyaga uchratadi.
Radial kuch- Tishni kundalang kesimiga g’ildirak aylana markaziga yunalgan. Bu kuch ta’sirida
tish siqiladi.
Buylama kuch- Qiyqish tishli ilashmada hosil bo’lib g’ildrak valining o’qi bo’ylab yunaladi.
Konussumol tishli uzatma- Shesterniya va g’ildirakning shakllari konussumol bo’lib ularning
o’qlari kesishadi.
