GÖz biLİMİ SÖZLÜĞÜ Dr. Ömer Faruk Recep Göz Bilimi Sözlüğü

J

Jaw wink: Bkz. Marcus-Gunn jaw-winking ptosis.

Jerk, square wave/ kare dalgalı sıçrama: Serebellar sistem hastalıklarında görülen bir anormal göz hareketi.

Junction, corneoscleral: Bkz. Limbus.

Juxtacanalicular/ jukstakanaliküler: (Schlemm) kanalın(ın) komşuluğunda bulunan.

Juxtafoveal/ jukstafoveal: Foveanın komşuluğunda bulunan.

Juxtalimbal/ jukstalimbal: Limbusun komşuluğunda bulunan.

Juxtapapillary/ jukstapapiller: Optik sinirin komşuluğunda bulunan.

K

K: Düz kornea meridyeni; iki keratometre ölçümünden daha düz olanı.

K1, K2/ K1, K2: Bir eksende ve bu eksene dik olan eksende keratometre ölçümleri.

K reading/ keratometre ölçümü: Kornea ön yüz eğriliğinin ölçümü.

KCS/ keratokonjunktivitis sikka: Bkz. Keratoconjunctivitis sicca.

Keloid, corneal/ korneal keloid: İltihap, cerrahi veya perforan yaralanma sonucu kornea skarı üzerinde gelişen fibröz doku proliferasyonu.

Keratectasia/ keratektazi: Korneanın ileri derecede kesifleşmesi ve göz kapaklarının arasından dışarıya çıkmasıyla karakterize bir durum.

Keratectomy/ keratektomi: Korneanın bir parçasının çıkarıldığı girişim. Automated lamellar / Otomatik lameller keratektomi: Bkz. Automated lamellar keratoplasty. Lamellar / lameller keratektomi: Tedavi amacıyla korneanın bir bölümünün çıkarılması. Photorefractive / fotorefraktif keratektomi: Kornea epiteli giderildikten sonra ekzimer lazer uygulanarak kırılma kusurlarının tedavisinin yapıldığı bir girişim. Phototherapeutic / fototerapötik keratektomi: Kornea yüzeyindeki kesafetlerin giderilmesi için kullanılan ekzimer lazer yöntemi. Superficial epithelial / yüzeysel epitelyal keratektomi: Kornea bazal membran bozukluklarının tedavisi için tercih edilen bir girişim.

Keratic/ keratik: Kornea ile ilgili.

Keratitis/ keratit: Kornea iltihabı. Acute epithelial / akut epitelyal keratit: Gözün herpes zoster enfeksiyonunda küçük, ince, dendritik veya uydu şeklinde intraepitelyal lezyonlarla karakterize kornea iltihabı. Bacterial / bakteriyel keratit: Bakterilerin sebep olduğu keratit. Diffuse lamellar / yaygın lameller keratit: LASİK sonrası flep altında meydana gelen, kum tepeciklerine benzer görüntü oluşturan iltihap. Disciform / diskiform keratit: Herpes simpleks veya herpes zoster kornea enfeksiyonunda stroma kalınlaşması ve bu bölge üzerinde epitel ödemi ile karakterize durum. Filamentary / filamenter keratit: Kornea epitelinin, mukus ve yerinden ayrışmış epitel hücrelerinin oluşturduğu filamentlerle karakterize iltihabi durumu. Filamentous fungal / filamentöz fungal keratit: Aspergillus veya Fusarium türlerinin neden olduğu keratit. Fungal / fungal keratit: Mantarların sebep olduğu keratit. Interstitial / interstisyel keratit: Epitel veya endotelde primer tutulum olmaksızın ortaya çıkan kornea stroması iltihabı. Marginal / marjinal keratit: Daha çok blefaritli hastalarda stafilokok ekzotoksinlerine aşırı hassasiyetle ortaya çıktığı düşünülen, limbustan saydam kornea alanıyla ayrılmış subepitelyal infiltrasyonla karakterize durum. Neuroparalytic / nöroparalitik keratit: Bkz. Neurotrophic keratopathy. Nummular / nummüler keratit: Bowman membranının altına yerleşmiş, stromal hafif kesafet haleleriyle çevrili, çok sayıda küçük ve granüler depozitlerle karakterize keratit. Punctate epithelial / noktalı epitelyal keratit: Boyanmadan da görülebilen granüler kesif epitel hücrelerinden oluşan lezyonlarla karakterize keratit. Rosacea / rozasea keratiti: Akne rozasea hastalığında görülen keratit. Stromal necrotic / stromal nekrotik keratit: Herpes simpleks virüslerin kornea stromasında harabiyet meydana getirmesiyle karakterize keratit. Thygeson’s superficial punctate / Thygeson yüzeysel noktalı keratiti: Epiteli yukarı doğru iten, granüler, gri-beyaz, kabarık noktacıklardan oluşan yuvarlak ya da oval biçimli kümelerle karakterize bir kornea bozukluğu. Wet filamentary / sulu filamenter keratit: Beyin sapı sadmeleri ve blefarospazm hastalarında görüldüğü gibi aşırı göz yaşarması ile ortaya çıkan keratit.

Keratoacanthoma/ keratoakantom: Yassı epitelden oluşan ve ortasında göbek şeklindeki çukurluğun keratin ile dolu olduğu hızlı büyüyen cilt tümörü.

Keratocentesis/ keratosentez: Korneadan ön kamaraya iğne ile girilerek sıvı çekilmesi.

Keratoconjunctivitis/ keratokonjunktivit: Kornea ve konjunktivanın birlikte iltihabı. Atopic / atopik keratokonjunktivit: Atopik dermatitli genç hastaları etkileyen bir alerjik keratokonjunktivit tipi. Contact lens-induced superior limbic / kontak lense bağlı superior limbal keratokonjunktivit: Kontak lens kullananlarda tiyomersala karşı bir hassasiyet sonucu üst limbusta meydana gelen iltihap. Epidemic / epidemik keratokonjunktivit: Adenovirüslerin neden olduğu son derece bulaşıcı bir keratokonjunktivit.  sicca/ keratokonjunktivitis sikka: Aköz göz yaşı eksikliğinin meydana getirdiği kuru göz tablosu. Phlyctenular / fliktenüler keratokonjunktivit: Bkz. Phlyctenulosis. Superior limbic  (of Theodore)/ (Theodore) superior limbal keratokonjunktivit(i): Daha çok yaşlı kadınlarda görülen, üst bulber konjunktivada hiperemi ile karakterize kronik bir hastalık. Vernal / vernal keratokonjunktivit: Daha çok çocukları ve gençleri etkileyen, ilkbahar ve yaz mevsimlerinde görülen, tekrarlayıcı ve bilateral göz alerjisi.

Keratoconus/ keratokonus: Kornea merkezinin iltihap olmaksızın incelerek bombeleştiği ve düzensiz miyop astigmatizm meydana getirdiği bozukluk; konik kornea. Anterior / anterior keratokonus: Bkz. Keratoconus. Posterior / posterior keratokonus: Korneanın arka yüzünde çökme ve hafif stroma kesafeti ile karakterize bozukluk.

Keratocyte/ keratosit: Kornea stromasında bulunan hücre.

Keratoglobus/ keratoglobus: Korneanın büyüyüp küresel şekil aldığı ve periferik stromadaki incelme nedeniyle bombeleştiği bir bozukluk.

Keratolysis, marginal/ marjinal keratoliz: Limbusa yakın skleritlerde kornea periferinde meydana gelen yarım ay şeklindeki ülser.

Keratomalacia/ keratomalasi, kornea erimesi.

Keratometer/ keratometre: Kornea ön yüzünün eğriliğini ölçen cihaz.

Keratometry/ keratometri: Kornea ön yüzünün eğriliğinin ölçümü.

Keratomileusis/ keratomilozis: Kırılma kusurlarının düzeltilmesi amacıyla lameller bir kornea butonunun çıkarılıp değişik işlemlerden geçirildikten sonra yeniden yerleştirildiği girişim.  in situ/ keratomilozis in situ: Mikrokeratom ile korneadan stromal bir katman çıkarılarak miyopinin tedavi edildiği bir yöntem. Laser (assisted) epithelial / lazer ile epitelyal keratomilozis: Kornea epiteli bir flep şeklinde kaldırıldıktan sonra ekzimer lazer ile kırılma kusurlarının tedavisinin yapıldığı bir girişim. Laser assisted in-situ / lazer ile in-situ keratomilozis: Yüzeyinden bir flep hazırlandıktan sonra korneanın ekzimer lazer ile şekillendirilerek kırılma kusurlarının tedavisinin yapıldığı bir girişim. Laser assisted sub-epithelium : Bkz. Laser (asisted) epithelial keratomileusis.

Keratopathy/ keratopati: Korneanın iltihabî olmayan hastalığı. Band / bant keratopati: Korneanın göz kapakları arasında görünen kısmında limbustan limbusa Bowman membranı seviyesinde uzanan gri bir bandın bulunduğu dejenerasyon. Band-shaped / bant keratopati: Bkz. Band keratopathy. Bullous / büllöz keratopati: Korneada bleb ve büllerin oluşması, daha sonra bunların patlaması sonucu kornea sinirlerinin ortaya çıkması ile yoğun ağrıya neden olan kornea bulgusu. Climatic droplet : Bkz. Spheroidal degeneration. Crystalline (i)es/ kristal keratopatileri: Korneada kristal birikmesi şeklinde görünümler oluşturan keratopatiler. Exposure / açıkta kalma keratopatisi: Gözün açıkta kalması sonucu korneada hasar meydana gelmesi. Infectious crystalline / enfeksiyöz kristal keratopatisi: Sıklıkla uzun süren topikal steroid tedavisi sonrası değişik bakteri ve mantarların korneada meydana getirdiği ağrısız, enflamatuar olmayan, dallanma ve kristal yapısı gösteren bir bozukluk. Labrador / Labrador keratopatisi: Bkz. Spheroidal degeneration. Neuroparalytic / nöroparalitik keratopati: Bkz. Neurotrophic keratopathy. Neuropathic / nöropatik keratopati: Bkz. Neurotrophic keratopathy. Neurotrophic / nörotrofik keratopati: Hissetme yeteneğini kaybetmiş korneada, ödem ve epitel hücre dökülmesiyle başlayarak giderek ağır hasar meydana getiren bir bozukluk. Primary lipid / primer lipit keratopati: Kolesterol, yağlar ve fosfolipitlerden oluşan beyaz veya sarı kornea stroma depozitleri ile karakterize dejenerasyon. Secondary lipid / sekonder lipit keratopati: Primer lipit keratopati bulgularına kornea damarlaşmasının eklendiği kornea dejenerasyonu. Striate / çizgili keratopati: Göz içi cerrahisi sonrası kornea ödemi ve Descemet membranında katlanmalarla karakterize durum. Ulcerative / ülseratif keratopati: Ülser oluşumu ile birlikte seyreden kornea hastalığı. Vortex / vorteks keratopati: Pupillanın altında bir noktadan başlayarak kubbe iskelesi tarzında dışarıya doğru uzanan, ama limbusu tutmayan, bilateral, simetrik, gri veya altın renginde kornea epitel depozitleriyle karakterize bir bozukluk.

Keratophakia/ keratofaki: Hipermetropi ve afakinin düzeltilmesi için korneada hazırlanan lameller arasına gref yerleştirilen girişim. Hydrogel / hidrojel keratofaki: Kırılma kusurunun düzeltilmesi için kornea içine hidrojel implant yerleştirilmesi.

Keratoplasty/ keratoplasti, kornea nakli: Ölü gözü, hasta gözü veya kişinin kendi gözünden alınan kornea parçasının kesif kornea yerine nakledildiği girişim. Automated lamellar / otomatik lameller keratoplasti: Otomatik mikrokeratom ile kornea yüzeyinden flep kaldırılıp stromadan ince bir tabaka çıkarılarak hafif ve orta derecedeki miyopinin tedavisinin yapıldığı girişim. Conductive / kondüktif keratoplasti: Çok düşük dereceli hipermetropi ve astigmatizmin tedavisi için korneanın şeklini değiştirerek etkiyen yüksek frekanslı radyo dalgaları uygulaması. Full thickness / penetran keratoplasti: Bkz. Penetrating keratoplasty. Lamellar / lameller keratoplasti: Korneanın tüm katmanlarının değiştirilmediği kornea nakli. Laser thermal / lazer termal keratoplasti: Korneanın çevresel kısmına iki sıra halinde uygulanan lazer enerjisinin kollajen liflerini ısıtarak büzüştürdüğü, böylece kornea şekli değiştirilerek hipermetropinin tedavisinin yapıldığı lazer. Partial thickness / lameller keratoplasti: Bkz. Lamellar keratoplasty. Penetrating / penetran keratoplasti: Korneanın tüm katmanlarıyla değiştirildiği kornea nakli. Planar lamellar refractive / planar lameller refraktif keratoplasti: Miyop veya hipermetrop refraktif lentiküllerin kullanıldığı bir refraktif cerrahi yöntemi. Refractive / refraktif keratoplasti: Optik defektleri düzeltmek için yapılan kornea cerrahisi.

Keratoprosthesis/ keratoprotez: Kornea naklinin yapılamadığı korneası kesif hastalara uygulanan yapay mercek sistemleri.

Keratoscope/ keratoskop, Placido diski: Korneaya bir seri halka yansıtarak korneanın düzensizlikleri yönünden incelemesinin yapıldığı bir cihaz. Klein / Klein keratoskobu: Placido diskine benzer bir keratoskop.

Keratoscopy/ keratoskobi: Keratoskop ile kornea düzensizliklerinin incelenmesi.

Keratosis/ keratoz: Özellikle deri üzerinde siğil veya nasır şeklinde kendini gösteren kalınlaşma. Actinic / aktinik keratoz: Güneşe maruz kalan yüz bölgelerinde meydana gelen, kabarık olmayan, kuru ve kabuksu bir lezyon. Seborrheic / seboreik keratoz: Kabarık, cilt yüzeyine yapıştırılmış gibi duran, keskin sınırlı, bazen tüm kapağı tutabilen ve aşırı yağlanma gösteren bir lezyon. Senile / senil keratoz: Bkz. Actinic keratosis. Solar / solar keratoz: Bkz. Actinic keratosis.

Keratotomy/ keratotomi: Korneaya kesi yapma. Arcuate / arkuat keratotomi: Astigmatizmin düzeltilmesi için kornea dik meridyenine çevresel arkuat kesinin yapıldığı bir girişim. Astigmatic / astigmatik keratotomi: İki çift transvers ve bunların yanında iki çift yarı radyal kesiden oluşan astigmatizm cerrahisi. Circumferential : Bkz. Arcuate keratotomy. Lamellar / lameller keratotomi: Derin bir dairesel keratotomi yapılarak hipermetropinin tedavi edildiği bir yöntem. Photorefractive / fotorefraktif keratotomi: Bkz. Photorefractive keratectomy. Radial / radyal keratotomi: Miyopinin tedavisi için korneaya at arabası tekeri şeklinde kesiler yapılması. Transverse / transvers keratotomi: Astigmatizmin düzeltilmesi için korneanın çevresel kısımlarına transvers kesi yapılması.

Keratotome/ keratotom: Korneaya kesi yapmada kullanılan özel bisturi.

Knee, (von) Wilbrand/ (von) Wilbrand dizi: Bir gözden gelen nazal optik sinir liflerinin optik traktustan diğer optik sinire doğru ilerleyen kısmı.

Knife, Bard-Parker/ Bard-Parker bıçağı: Yüzeysel epitelyal keratektomide kullanılan bir bıçak. MVR / MVR bıçak: Göz içi cerrahilerinde delik şeklinde küçük kesiler yapmak için kullanılan bir bıçak tipi.

KP/ KP (keratik presipitatlar). Bkz. Keratic precipitates.

Krypton yellow/ kripton sarısı: 577 nm dolaylarında ışık yayan ve kırmızı lezyonları direkt pıhtılaştıran bir lazer.