Hazirlayanlar

ÖZ DEĞERLENDİRME
1 2
3 4
5
1 2
3 4
5
1 2
3 4
5

---

KELİME LİSTESİ
İSİMLER
FİİLLER
tevazu
ihtiras
muhakeme
bilinç
fazilet
hikmet
şuur
nahoş
işitsel
görsel
oran
duyu
reaksiyon
yazılım
küreselleşme
faktör
kalifiye
bileşke
entelektüel
uygar
yetkinlik
ütopik
arınmak
irtibatlandırmak
yapılandırmak
İ S T A N B U L
YA B A N C I L A R İ Ç İ N T Ü R K Ç E Ö Ğ R E T İ M S E T İ C 1
114

---

115
SANAT SANAT İÇİNDİR
ÜNİTE 7
BECERİLER
DİL BİLGİSİ
KELİMELER
‰ 
Değerlendirmeler 
yapabilme
‰ 
Eleştiri yazısı
yazabilme 
‰
Sıfat-fiiller
(-mIş/(y)AcAk/mAktA 
olan)
‰ 
Sıfat-fiiller
(-mIş/(y)AcAk/mAktA 
olduğu)
‰ 
Edatlar
(-DAn dolayı,
nedeniyle, yüzünden, 
sayesinde, diye)
‰ 
Sanat

---

İ S T A N B U L
YA B A N C I L A R İ Ç İ N T Ü R K Ç E Ö Ğ R E T İ M S E T İ C 1 / +
116
HAZIRLIK ÇALIŞMASI
bitmiş olan, gelmekte olan, konuşacak olan -Çalmakta olan şarkıyı sana armağan ediyorum.
-Boşalmış olan cam şişeleri geri dönüşüme kazandırınız.
-Haftaya başlayacak olan festival dört gün sürecek.
A. SANAT NEDİR?
SANAT SANAT İÇİNDİR
ÜNİTE
7
OKUMA
1 Aşağıdaki eserleri, ait olduğu sanat dalının adıyla eşleştirelim.
Heykel ( ) Seramik ( ) Kara kalem ( ) Origami ( ) Kaligrafi ( ) 
1
2
3
4
5
SANAT NEDİR?
Her insanın güzellik duygusuna ve güzele karşı bir ilgisi vardır. Giysilerimizin biçim ve renk 
uyumuna dikkat ederiz. Ev eşyalarımızı yerleştirirken güzel görünmesine özen gösteririz. Düzgün 
görünümlü çiçeklerle süslenmiş bir masada yemek yemek iştahımızı açar. Güzel bir müzik eşliğin-
de iş yapmak verimi arttırır… Sanat, insanlık tarihinin her döneminde vardı. İnsanlığın geçirdiği 
değişimler sanat biçimlerini ve sanata bakışı değiştirmiş; her dönemde ve her toplumda, sanat 
farklı görünümlerde ortaya çıkmıştır. Bugün sanatın duygusal ve düşünsel etkileme gücüne sahip 
oluşu daha belirleyicidir. Bu anlayışa en uygun tanımı yapan Thomas Munro’ya göre sanat, “do-
yurucu estetik yaşantılar oluşturmak amacıyla dürtüler yaratma becerisidir.”
“Sanat” kelimesi genelde görsel sanatlar anlamında kullanılır. Kelimenin bugünkü kullanımı, 
Batı kültürünün etkisiyle İngilizcedeki “art” kelimesine yakın olsa da halk arasında biraz daha 
geniş anlamda kullanılır. Gerek İngilizcedeki “art” (artificial = yapay), gerek Almancadaki “kunst” 
(künstlich = yapay), gerekse Türkçedeki Arapça kökenli “sanat” (suni = yapay) kelimeleri, içlerin-
de yapaylığa dair bir anlam barındırır. Sanat, bu geniş anlamından Rönesans zamanında sıyrıl-
maya başlamış, ancak yakın zamana kadar “sanat” ve “zanaat” kelimeleri dönüşümlü olarak kullanılmaya devam etmiştir. Buna 
ek olarak Sanayi Devrimi sonrasında tasarım ve sanat arasında da bir ayrım doğmuş, 1950 ve 60’larda popüler kültür ve sanat 
arasında tartışma kaldıran bir üçüncü çizgi çekilmiştir.
Sanat, güzel ile uğraşır. Güzel görece bir kavramdır. Kendi içinde tutarlı bir bütünlüğü taşıyan şey çirkin, acı verici, iğrendirici 
bile olsa estetik açıdan güzeldir. Sanat, nesnel ve öznel yaklaşımlara göre farklı açıklanır. Nesnel yaklaşımda sanat, toplumsal etki-
lerle; öznel yaklaşımda ise salt bir bireysellikle yaratılır. Sanat sanat için mi yoksa toplum için mi yapılmalı? Sanatın amacı faydalı 
olmak mıdır yoksa sadece güzeli aramak mı? Bu soruların kaynağı 19. yüzyıl Avrupa’sı. Yaklaşık bir yüzyıl sonra da bize ulaşan bir 
polemik. Kant’a göre sanatın kendi dışında, hiçbir amacı yoktur. Onun tek amacı kendisidir. Güzel sanatı ancak deha yaratabilir. 
Hegel’e göre sanattaki güzellik, doğadaki güzellikten üstündür. Sanat, insan aklının ürünüdür. Kendisine doğanın taklidinden 
başka amaç bulmalıdır. Marks’a göre üretici eylem, insanın ve doğanın karşılıklı etkileşiminin bir aşamasıdır. Bu, toplumsal bir 
karakter taşır. Sanat, yaşamı insanîleştiren bir olgudur. Araştırıcı, yaratıcı, çok yönlü tümel insana ulaşma çabası içinde sanatlar 
gelişebilir. Croce, güzelliğin yerine anlatımı öne çıkarır. Sanat, sezginin ve anlatımın birliğidir. Bireysel ve teorik bir etkinliktir. 
Doğa, sanatçının yorumu ile güzel olabilir. Collingwood’a göre sanat herhangi bir duygunun dışavurumu değildir. Bu duygu, ifade 
edildiği ana kadar açıklık kazanmamış olup, ifade edilişi onun keşfedilmesine neden olacak bir duygu olmalıdır.
Sonuç olarak, deha düzeyindeki zekânın, var olana karşı tepkisinin, tutarlı bir bütünlük içerisinde somutlaştığı bir alandır. Sa-
natçı, zekâsı ve sezgileriyle çağının önünde giden insan olduğu için, gerçek sanatın anlayanı azdır. Onu anlamak için çaba gerekir. 
Sanat en genel anlamıyla, yaratıcılığın ve hayal gücünün ifadesi olarak anlaşılır.

---