Hazirlayanlar

ÇEVKO GERİ DÖNÜŞÜM ÇALIŞMALARI
4 Metne göre aşağıdaki cümleler doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazalım. 
1. Bütün çöpler yararsız atıklar değildir, çoğu tekrar işe yarayabilir. 
( )
2. Dünya üstündeki kaynakların tükenme olasılığı yoktur.
( )
3. ÇEVKO neredeyse 20 yıldır Türkiye’de geri dönüşüm alanında çalışıyor.
( )
4. ÇEVKO’nun çalışmaları, halkı bilinçlendirmekle sınırlı.
( )
5. 1308 firma ÇEVKO’dan geri dönüşüm hizmeti alıyor.
( )
6. Geri dönüşen bazı malzemelerden ev eşyası yapmak mümkün.
( )
7. Geri dönüşüm, ekonomiye değilse de doğanın korunmasına hizmet eder. 
( )
8. Geri dönüşüme sadece kurumsal değil bireysel olarak da büyük katkı sağlanabilir. 
( )
İ S T A N B U L
YA B A N C I L A R İ Ç İ N T Ü R K Ç E Ö Ğ R E T İ M S E T İ C 1 / +
184
DİNLEME
YAZMA
KONUŞMA
5 Çevre sorunlarıyla ilgili bilinç oluşturmak, küresel ısınma konusunda farkındalık yaratmak için bir kampanya yapmak 
istiyorsunuz. İkili gruplar halinde çalışarak aşağıdaki konulara karar verelim ve bu bilgileri kullanarak bir kampanya 
afişi hazırlayalım. 
• Hangi çevre sorunları size göre daha öncelikli olarak ele alınmalı?
• İnsanlardan bu konuda neler yapmalarını isteyeceksiniz?
• Kampanyanızın çarpıcı olması için hangi slogan(lar)ı kullanacaksınız?
• Kampanyanızın dikkat çekici olması için afişinizi nasıl tasarlayacaksınız?
6 İkili gruplar oluşturalım. Arkadaşınız çevre sorunlarına duyarsız. Çevrey-
le ilgili sorunlar olduğunu kabul etmiyor. Onu bu sorunlara ikna edelim. 
Afişte anlatılan etkinliklere gitmek için plan yapalım.

---

DÜNYA’DAN MARS’A
Altı kişilik bir ekip yakında Mars seyahatine başlayacak. Ancak bu Mars yolculuğu benzeri görülme-
miş bir dayanıklılık testi olacak, çünkü ekip 520 gün boyunca bir simülasyon gemisinin içinde şu ana ka-
darki en gerçekçi seyahati gerçekleştirecek. 520 gün boyunca ekip, her biri 550m³ hacmine sahip 4 mo-
dülden oluşan bir kapsülün içinde tüm çevresel faktörlerden izole edilmiş bir şekilde yaşayacak. Akla 
gelen ilk soru adayların psikolojik ve ruhsal sağlıklarının nasıl dengeleneceği. NASA’nın eski astronot 
adaylarından Alan Stern, doğru ekip seçimi ve eğlenceli aktivitelerle depresyon, klostrofobi gibi prob-
lemlerin aşılabileceğini söylüyor. Adaylar, 20-50 yaşlarında, sağlıklı, maksimum 185 cm boyunda ve iyi 
derecede İngilizce ve Rusça bilenlerden oluşuyor. Bunların yanı sıra adayların tıp, biyoloji, yaşam destek 
mühendisliği, bilgisayar, elektronik ve mekanik mühendisliği konularında deneyimli olması gerekiyor. 
Gerçekleştirilen güncel bir çalışma uzun süre yerçekimsiz ortamda kalmanın kas dokusunu zedelediği ve fiziksel kapasiteyi % 
40’tan fazla azalttığını gösteriyor. Bir tarafta dünyamız giderek kirlenirken diğer tarafta küresel ısınmanın da etkisiyle sınırlı temiz 
su kaynakları giderek azalıyor. Bazı bilim insanlarının öngörüsüne göre çok uzak olmayan bir zaman diliminde temiz su kaynakları 
tamamen yok olabilir ve bu da bütün insanlık için büyük bir felaket olur. İşte bu tür endişelerden dolayı, bilimkurgu filmlerinden 
de pek çoğumuzun aşina olduğu şekliyle, şayet bir gün dünyamız artık insan ırkı için yaşanmaz hale gelirse, buna hazırlıklı olmak 
adına başta NASA olmak üzere bir takım kurum ve kuruluşlar dünya dışı yaşam konularını araştırıyor. 
Ekibin haftalık programı ve diyeti Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki astronotlara uygulanan sistemle aynı. Yedi günlük periyot-
ta günlük egzersizlerinin yanı sıra beş gün bilimsel deneylerini sürdürüp iki gün tatil yapacaklar. Kapsülün içindeki ekiple iletişimi 
ve kontrolü sağlamak amacıyla, başka bir ekip de görev boyunca dışarıda çalışacak. Deneyin gerçekçi olabilmesi için, kontrol eki-
biyle kapsül arasındaki iletişim yirmi dakika gecikmeli olacak, hatta zaman zaman kesintiler yapılacak. Deney her ne kadar gerçek 
bir uzay uçuşu olmasa da ileride gerçekleştirilecek insanlı Mars ve Ay görevlerine ışık tutacak.
Bir aralar Ay’da yaşam popülerdi. Şimdilerde ise Mars’a yolculuk ve orada yaşam konusu ele alınmaya başladı. NASA, insan-
sız araçları Mars’a göndermeyi başarmış durumda. Hatta Mars yüzeyinde toprak analizleri bile yapılmaya başladı. İnsanlı Mars 
görevi için ise en büyük engel bu kadar uzun ve zahmetli olacak yolculuk için astronotların sağlığını korumak ve sağ salim geri 
dönmelerini sağlamak. Dünya dışı yaşam ve bunun insan sağlığı üzerine etkileri uzunca bir süredir Uluslararası Uzay İstasyonu’n-
da (ISS) çalışma yapan ülkeler tarafından araştırma konusu. Astronotlar her bir görevde uzay istasyonunda ortalama olarak 6 ay 
geçiriyorlar ve bu, yerçekimsiz ortamın insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerinin görülebilmesi için yeterli bir süre. Yerçekimsiz 
ortam başta kas ve kemik dokusu olmak üzere kardiyovasküler sistem üzerinde birtakım olumsuz etkilere sahip. Bu da astronot-
ların sağlığı ve dolayısıyla görevin başarısı için büyük tehdit oluşturuyor. Eğer bu yıkıcı boyuttaki kas zararını önlemeye yönelik bir 
yol bulunamazsa, gelecekte yapılması planlanan insanlı Mars yolculukları tehlikede gözüküyor.