azadlığın itirilm əsinə bərabər tutulurdu. Silah üzərində verilmiş söz
andiçmə sayılırdı. Bu sözün pozulması ölüm lə nəticələnm əli idi. Kişinin
xarici görkəm ində silah əsas rol oynadığına görə onu birinci növbədə gö-
zəlləşdirirdilər. Ə ksər hallarda kişi nimdaş paltarda gəzir, lakin silahını qı-
zıl, gümüş, daş-qaşlarla bəzəyirdi. Evin qonaq otağınm ən dəyərli bəzəyi
divarlardan asılmış silahlar sayüırdı. XX əsrin əvvəllərində Şimali Qafqaz
və Cənubi Dağıstanda silah tədricən öz təyinatını itirir və xalq sənətkarlı-
ğının bir növü kimi rəmzi və dekorativ m əna kəsb edən əşyaya çevrilir.
Silah elə əşyalara aiddir ki, düzəldildiyi mühitdən kənara çıxandan sonra
da onun qiyməti artır. Xalqın maddi-texniki inkişaf səviyyəsi ilə bərabər
onun m ənəvi təsəvvürlərini özündə əks etdirən əşya kimi silah m üxtəlif
cəm iyyət və dövrlərdə hörm ətlə qarşılanmış və qorunmuşdur.
H ələ qədim dövrlərdə siyasi m ünasibətlərdə hədiyyə vacib rol oynayır-
dı. D övlət başçılarımn bir-birinə verdiyi hədiyyələr siyasi əlaqələrin ya-
ranması və dərinləşm əsinə xidmət göstərirdi. Daimi insan münasibətlərin-
də hədiyyə universal əhəm iyyətə malik olmuşdu.
H akim iyyət prinsiplərinin m ürəkkəbləşm əsi xüsusi hədiyyə kateqoriya-
sını meydana gətirmişdi - təbəələr hökmdara hədiyyə verirdilər. Hökmdar
təbəələrdən hədiyyəni qəbul edir və onun müqabilində qayğı göstərirdi.
Tədricən siyasi və insan münasibətlərində hədiyyənin əhəm iyyəti dəyiş-
mişdir: rəhbərin hədiyyə qəbul etməsi həm in rəhbər tərəfındən hədiyyə
verən regionun qayda, adət və m ədəniyyətlərini qəbuletm ə rəmzi sayılır-
dı. (9, 187 - 190)
Qədim dövrlərdən silah m üqəddəs əşya kimi dini ayinlərdə rəmzi ob-
yektlərdən biri idi. Türk xalqları inanırdılar ki, döyüşçü həlak olanda
Dostları ilə paylaş: | 
