HeydəR Əliyev I rsini araşdi rma məRKƏZİ xocali 1992 Bakı-2014

■  Azərbaycan Respublikasxnın Prezidenti 
Heydər Əliyevin Xocaiı soyqınmınm altıncı 
ildönümü ilə əlaqədar Azərbaycan xalqma 
müraciətindən -  Bakı şəhəri, 23 fevral 1998-ci il
...Azərbaycarı  xalqına  qarşı  yönəldilmiş  Xocalı 
soyqırımx  ağlasığmaz  qəddarlığı  və  qeyri-insani  cəza 
üsullan ilə tayı-bərabəri olmayan vəhşilik aktı,  insanlı- 
ğa qarşı tarixi bir cinayətdir...
...Bir  qrup  erməni  millətçi-separatçı  qüvvələrin 
1988-ci  ildə  Dağlıq  Qarabağda  başladığı  avantürist 
hərəkat təkcə Xocalı soyqırımına deyil,  eyni zamanda 
Azərbaycan  və  erməni  xalqları  arasmda  on  ildən  ar- 
tıq davam edən qanlı münaqişəyə, Qafqaz bölgəsində 
etnik konfliktlərə və digər ağır nəticələrə gətirib çıxar- 
mışdır. İndi beynəlxalq ictimaiyyət separatist hərəkət- 
lərin təkcə Azərbaycan üçün deyil, bütün dünya üçün 
böyük  təhlükə  olduğunu  anlayır  və  buna  qarşı  ciddi 
etiraz  səsini  qaldırır.  Hazırda  beynəlxalq  və  regional 
tədbirlərdə  bu  hərəkətlər  pislənir  və  müvafiq  siya- 
si-hüquqi qiymətini alır...
...Nahaq  qan  yerdə  qalmır.  Xocalı  müsibətinin  də 
beynəlxalq aləmdə öz qiymətini  alacağı və günahkar- 
larm gec-tez öz layiqli cəzalarına çatacağı labüddür...
■  Azərbaycan Respublikasınm Prezidenti 
Heydər Əliyevin 1 iyun - Uşaqlan 
Beynəlxalq Müdafiə günü münasibətilə 
çxxışmdan - 1  iyun 1998-ci il
...Ermənistan-Azərbaycan  münaqişəsinin  başlan-
ması,  Ermənistanm  Azərbaycana  təcavüz  etməsi  ilə 
əlaqədar  döyüşlər  gedibdir,  insanlarımız  həlak  olub- 
dur,  şəhid  olubdur,  qurbanlar  vermişik.  Təəssüf  ki, 
hələ  böyüməmiş,  dünyaru  görə  bilməmiş  uşaqlar  da 
həlak olublar,  bu  faciənin qurbanları  olublar.  Uşaqlar
1990-cı  il  20  yanvar  faciəsinin  də  qurbanları  olublar. 
Ermənilər tərəfindən Azərbaycan xalqına qarşı edilmiş 
Xocalı  soyqırımında da uşaqlar həlak olublar,  uşaqlar 
qurban  gediblər.  Bunlar hamısı bizi kədərləndirir,  cə- 
miyyətimizin,  həyatımızm  yaralı  yerləridir  və  bütün 
bu  döyüşlər,  münaqişə,  Ermənistanın  torpaqlanmızı 
işğal etməsi nəticəsində əhalimizin böyük bir qismi ye- 
rindən-yurdundan didərgin düşmüşdür, onlarm əksə- 
riyyəti  çadırlarda  yaşayır  və  bizim  körpələr,  uşaqlar, 
balalarımız  artıq bir neçə  ildir  ki,  çadırlarda  yaşamaq 
məcburiyyətindədirlər.  Onlar  çadırda  yaşayırlar,  ça- 
dırda böyüyürlər,  çadırda  təhsil  alırlar.  Bizim  həyatı- 
mızın bu cür narahatedici, sıxmtılı cəhətləri də vardır...
■  Azərbaycan Respublikasmın Prezidenti, 
Silahlı Q üw ələrin AIi Baş Komandanı 
Heydər Əliyevin Xocalınm düşməndən 
müdafiəsində iştirak etmiş, şəhid olmuş milli 
qəhrəmanlann, döyüşçülərin valideynlərinə, 
ailə üzvlərinə və fərqlənənlərə "Qızıl 
Ulduz" medallan, "Azərbaycan Bayrağı" 
ordenlərinin təqdim edilmə mərasimində 
nitqindən -  26 fevral 1999-cu il
...XX əsrdə ermənilər tərəfindən Azərbaycan xalqına 
qarşı dəfələrlə təcavüz edilibdir, soyqırımı törədilibdir. 
Onlardan ən dəhşətlisi Xocalı fadəsi, soyqınmıdır...

...О  müdhlş  fevral  gecəsi  Ermənistan  silahlı  qüv- 
vələri Sovet Ittifaqı ordusunun 366-cı  alayının köməyi 
və  iştirakı  ilə,  Azərbaycamn  gözəl  bir  diyarı  olan  Xo- 
calının  sakinlərinə  qarşı  dəhşətli  soyqırımı  etmişlər. 
Böyiik,  misli  görünməmiş  vəhşiliklə  həyata  keçirilən 
bu soyqınmı XX əsrin ən dəhşətli faciələrirıdən biridir. 
Dinc,  silahsxz  xocalılara  bir  gecənin  içində  böyük  zər- 
bələr vurulmuşdur.  Soyqınmı nəticəsində yüzlərlə xo- 
calılı qadın,  kişi,  yaşlı,  gənc,  körpə,  uşaq həlak olmuş- 
dur.  Yüzlərlə  xocalılı  yaralanmış,  xəsarət  almış,  şikəst 
olmuşdur. Yüzlərlə insan əsir düşmüşdür...
...Bu  fadə  Azərbaycan  xalqına  qarşı  Ermənis- 
tan-Azərbaycan  müharibəsi  dövründə  vuralmuş  ən 
ağır  zərbədir.  Xocalılar  bu  fadəni  mərdliklə,  qəhrə- 
manlıqla qarşılamışlar. Öz evini,  şəhərini,  ailəsini qəh- 
rəmancasma  müdafiə  edənlər  həlak  olmuşlar,  şəhid 
olmuşlar.  Vəhşi  ermənilər  tərəfindən  açılan  atəşlərin 
nəticəsində Xocalı ərazisi qana bulaşmışdır...
...Bu  faciə  bütün  Azərbaycan  xalqmı  sarsıtmış,  xo- 
calılara  ağır bir  mənəvi  zərbə  olmuşdur.  Ancaq  xoca- 
lılann iradəsi sınmamış, insanlar qəhrəmanlıqla, mərd- 
liklə şəhid olmuşlar. Xocalılar bu ağır fadəni mərdliklə 
yaşamışlar...
...Xocalı  fadəsi  təkcə  xocalıların  yox,  bütün  Azər- 
baycan  xalqırun  dərdi,  qəmidir.  Ona  görə  də  bu  gün 
bütün  ölkəmizdə  kədər  günü,  hüzn  günüdür,  matəm 
günüdür. Mən bütün həlak olanlara bir daha Allahdan 
rəhmət diləyir və xocalılara, bütün Azərbaycan xalqına 
başsağlığı verirəm. Çünki həlak olmuş hər bir soydaşı- 
mız öz ailəsi ilə bərabər Azərbaycanın övladıdır və bu, 
Azərbaycan xalqının matəmidir...
■  Azərbaycan Respublikasınm Prezidenti 
Heydər Əliyevin 31 mart - Azərbaycanlıların 
Soyqırımı günü münasibətilə Azərbaycan 
xalqına müraciətindən -  Bakı şəhəri, 29 mart 
2000-ci il
...1992-d ilin fevralmda keçmiş  sovet qoşunlarımn 
yaxmdan  köməyi  ilə  erməni  hərbi  birləşmələri  müa- 
sir  tarixdə  analoqu  olmayan  müdhiş  fadə  törətdilər. 
Azərbaycan  şəhəri  Xocalının  minlərlə  müdafiəçisi  və 
dinc  sakini  öldürüldü,  əsir  alındı,  şəhər  yerlə  yeksan 
edildi.  Bu  misilsiz  vandalizm  və  soyqırımı  aktlarm- 
dan məqsəd xalqımızı qorxutmaq, onun mübarizə əz- 
mini qırmaq idi...
■  Azərbaycan Respublikasmın Prezidenti 
Heydər Əliyevin Xocalı  soyqırımmın 
ildönümü  ilə əlaqədar Azərbaycan xalqma 
müraciətindən -  24 fevral 2001-ci il
...1992-d il fevralın 26-da ən müasir silahlar və tex- 
nika  ilə  təchiz olunmuş  Ermənistan hərbi birləşmələ- 
ri  keçmiş  sovet  ordusunun  366-cı  alayının  bilavasitə 
iştirakı  ilə Azərbaycanm  Xocalı  şəhərini yerlə yeksan 
etdilər,  yüzlərlə  günahsız  mülki  əhaliyə  -  qadınlara, 
qocalara,  uşaqlara  amansızcasına  divan tutdular.  Xü- 
susi qəddarlığı ilə seçilən bu təcavüz aktı təkcə Xocalı 
əhalisinə  deyil,  bütövlükdə  insanlığa  qarşı  misli  gö- 
rünməmiş dnayət idi.  Əsrin əvvəllərindən başlayaraq 
təcavüzkar erməni millətçiləri tərəfindən azərbaycan- 
lılara  qarşı  dəfələrlə  soyqırımı  aksiyaları  törədilmiş- 
dir.  Amma  Xocalı  soyqırımı  bunların  ən  dəhşətlisi 
olmuşdur...

...Xocalı  soyqxrımmın  qurbanlarmm  xatirəsini  yad 
edərkən  onlarm  qarşısında  hər  birimizin  vicdan  və 
vətəndaşlıq  borcu  haqqmda  düşünürük.  Bu  borcu 
ödəməyin  ən  yaxşı  yolu  Xocalı  qəhrəmanlarmm  uğ- 
runda öz həyatlarım qurban verdikləri idealları yaşat- 
maq,  müstəqil  Azərbaycan  dövlətini  qorumaq,  onun 
sərhedlərinirı  toxunulmazlığmı,  ərazi  bütövlüyünü 
təmin etməkdir...
В   Azərbaycan Respublikasmın Prezidenti 
Heydər Əliyevin Avropa Şurası Parlament 
Assambleyasmm sədri Lord Rassel Constonla 
görüşdə söhbətindən - 1 5  sentyabr 2001-ci il
...1988-ci  ildən  indiyə  qədər  Ermənistan-Azər- 
baycan  münasibətlərində  baş  vermiş  hadisələr  -  in­
sanlarm  qətlə  yetirilməsi,  Xocalı  faciəsi,  yaxud  işğal 
olunmuş torpaqlarda kütləvi formada aparılan etnik 
təmizləmə, - yenə də deyirəm, bunun nəticəsində in­
sanlarm qətlə  yetirilməsi,  - bunlarm  özü  də  terrorun 
bir formasıdır...
■  Azərbaycan Respublikasımn Prezidenti 
Heydər Əliyevin Xocalı soyqınmımn onuncu 
ildönümü ilə əlaqədar Azərbaycan xalqına 
müraciətindən -  25 fevral 2002-ci il
...Xocalı  faciəsi  iki  yüz  ilə yaxın  bir  müddətdə er- 
məni şovinist-millətçiləri tərəfindən azərbay-canlıla- 
ra  qarşı  müntəzəm  olaraq  həyata  keçirilən  etnik  tə- 
mizləmə və soyqırımı siyasətinin davamı və ən qanlı 
səhifəsidir.  Bir  sıra  dövlətlərin  hakim  dairələri  tərə- 
findən himayə olunan bu mənfur siyasət çar Rusiyası 
və  Sovet  hakimiyyəti  dövründə  ardıcıl  davam  etdi-
rilmiş,  SSRİ-nin  süqutundan  sonra  xalqımızm  dog­
ma  torpaqlarından  qovulması,  qaçqın  və  köçkünə 
çevrilməsi kütləvi qırğmlarla müşayiət olunmuşdur. 
Təcavüzkar  erməni  millətçilərinin  və  sərsəm  "Bö- 
yük  Ermənistan"  ideoloqlarımn  etnik  təmizləmə  və 
soyqırımı siyasətinin nəticələrini bütövlükdə iki mil- 
yon azərbaycanlı müxtəlif vaxtlarda öz üzərində hiss 
etmişdir...
...Öz  miqyasma  və  dəhşətlərinə  görə  dünya  ta- 
rixində analoqu az olan Xocalı soyqırımını törətmək- 
də  erməni  şovinistləri  və  ideoloqları  uzağa  gedən 
məqsəd  güdürdülər.  Məqsəd  Dağlıq  Qarabağı  və 
digər  Azərbaycan  torpaqlarını  ələ  keçirmək,  xalqı- 
mızm  müstəqillik  və  ərazi  bütövlüyü  uğrunda  mü- 
barizə  əzmini  qırmaq  idi.  Lakin  mənfur  düşmən  öz 
niyyətlərinə  çata  bilmədi.  Doğrudur,  faciə  bütün 
Azərbaycanı  sarsıtmış,  Xocalı  sakinlərinə  sağalmaz 
yaralar,  mənəvi  zərbələr  vurmuşdur.  Lakin  xocalı- 
lar  hətta  amansız  soyqırım  günündə  də  özlərini  əsl 
qəhrəman  kimi  aparmış,  erməni-sovet  hərbi  birləş- 
mələrinə  qarşı  qeyri-bərabər  döyüşdə  igidliklə  vu- 
ruşmuş,  düşmən  qarşısında  əyilməmiş,  xalqımızın 
qəhrəmanlıq tarixinə şərəfli səhifələr yazmışlar...
...Bu  gün  Azərbaycan  hökuməti  və  xalqı  qarşı- 
smda  Xocalı  soyqırımı  və  bütövlükdə  ermənilərin 
Dağlıq  Qarabağda  törətdikləri  vəhşiliklər  haqqmda 
həqiqətləri  olduğu  kimi,  bütün  miqyası  və  dəhşət- 
ləri  ilə  dünya  dövlətlərinə,  parlamentlərinə,  geniş 
ictimaiyyətə  çatdırmaq,  bütün  bunların  əsl  soyqırı- 
mı  aktı  kimi  tanınmasına  nail  olmaq vəzifəsi  durur. 
Bu,  Xocalı  şəhidlərinin ruhu qarşısında bizim vətən-

daşlıq  və  insanlıq  borcumuzdur.  Digər  tərəfdən,  fa- 
ciənin  əsl  beynəlxalq  hüquqi-siyasi  qiymət  alması, 
onun ideoloqlarmın,  təşkilatçılarmm və  icraçılarmm 
layiqincə cəzalandırılması bütövlükdə insanlığa qar- 
şı yönəlmiş belə qəddar aktların gələcəkdə təkrarlan- 
maması üçün mühüm şərtdir...
■  Azərbaycan Respublikasının Prezidenti 
Heydər Əliyevin Azərbaycanın yəhudi 
icmasına müraciətindən -  Prezident sarayı,
8 aprel 2002-ci il
...Son  on  dörd  ildə  Ermənistanm  Azərbaycana 
hərbi  təcavüzü,  xalqımıza  qarşı  həyata  keçirilən  de- 
portasiya  və  soyqırımı  siyasəti,  misli  görünməmiş 
Xocalı  müsibəti  XX  əsrdə  dünyanm  ən  böyük  milli 
f əlakətlərindəndir...
■  Azərbaycan Respublikasım n Prezidenti 
Heydər Əliyevin Xocalı  soyqırımınm 
ildönümü ilə  əlaqədar Azərbaycan xalqına 
müraciətindən -  Bakı  şəhəri, 25  fevral 2003- 
cü il
...Xocalı  faciəsi  iki  yüz  ildən  çox  müddətdə  da- 
vakar erməni m illətçiləri  tərəfindən xalqımıza  qarşı 
aparılan  etnik  təmizləm ə  və  soyqırımı  siyasətinin 
qanlı  səhifəsidir.  M üxtəlif  vaxtlarda  fərqli  şəkildə, 
xüsusi incəliklə yeridilən bu m ənfur siyasət və düş- 
mənçilik  heç  zaman  dayanmamış,  gah  açıq  qarşı- 
durma  və  qanlı  toqquşmalar  şəklini  almış,  gah  da 
dövrün  tələblərinə  uyğun  ideoloji  forma  ilə  pər- 
dələnmişdir...
...15  il  əvvəl  təcavüzkar  erməni  şovinistlərinin
irəli  sürdükləri  ərazi  iddiaları  azərbaycanlıların 
qədim torpaqlarından kütləvi deportasiyasma, çox- 
saylı  terror  aktlarma  və  tammiqyaslı  amansız  mü- 
haribəyə  səbeb  oldu.  Nəticədə  on  minlərlə  insan 
həlak  oldu,  əlil  vəziyyətinə  düşdü,  yüz  minlərlə 
soydaşımız  qaçqın  və  məcburi  köçkünə  çevrildi. 
Dağlıq  Qarabağ  və  onun  ətrafmda  olan  7  rayonu- 
muz  erməni  hərbi  birləşmələri  tərəfindən  işğal 
edildi.  Lakin  1992-ci  il  fevralm  26-da  qədim  Xocalı 
şəhərinin misli görünməmiş qəddarlxqla məhv edil- 
məsi  bu  faciələrin  ən  dəhşətlisi  oldu.  Erməni  hərbi 
birləşmələri 366-cı sovet alayı ilə birlikdə qadmlara, 
uşaqlara,  qocalara  aman  vermədən  yüzlərlə  insanı 
xüsusi  vəhşiliklə  qətlə  yetirdi,  onları  hərb  tarixin- 
də  analoqu  olmayan  işgəncə  verməklə  öldürdü, 
təhqirlərə  məruz  qoydu.  Öz  amansızhğına,  vəhşili- 
yinə,  kütləviliyinə və törədilən cinayətlərin ağırlığı- 
na  görə  Xocalı  faciəsi  insanlığın  tarixində  qara  ləkə 
kimi  qalacaqdır...
...Xocalı soyqırımını törətməkdə erməni şovinist- 
lərinin  məqsədi  xalqımızı  qorxutmaq,  vahimə  için- 
də  saxlamaq,  onun  mübarizə  əzmini  qırmaq,  işğal 
faktı  ilə  barışmasına  nail  olmaq  idi.  Lakin  düşmən 
öz  məkrli  niyyətlərinə  çata  bilmədi.  Xocalı  müda- 
fiəçiləri  təpədən  dırnağa  qədər  müasir  silahlarla 
techiz  olunmuş  düşmən  qarşısmda  özünü  itirmə- 
di,  əyilmədi,  qəhrəmanlıq  və  rəşadət  nümunələri 
göstərdi.  Onlar qeyri-bərabər döyüşdə igidliklə vu- 
ruşaraq,  əsl  fədakarlıq  və  vətənpərvərlik  nümayiş 
etdirdilər...

■  Azərbaycan Respublikasmm Prezidenti 
Heydər Əliyevin 31 mart Azərbaycanlıların 
Soyqırımı  Günü münasibəti ilə Azərbaycan 
xalqına müraciətindən -  Bakı şəhəri, 27 mart
2003-cü il
...1992-ci  ilin  fevralında  törədilmiş  Xocalı  faciə- 
si  isə  insanlığa  qarşı  çevrilmiş,  öz  qəddarlığma  və 
amansızlığma  görə  misli  görünməmiş  genosid  aktı 
kimi tarixdə  qalacaqdır.  Davakar  erməni  millətçilə- 
rinin  və  onlann  ideoloqlarmın  xalqımıza  qarşı  ci- 
nayətlərinirv  tam  olmayan  siyahısı  belədir:  Yüzillər 
boyu  davam  edən  bu  şovinist  və  davakar  siyasət 
nəticəsində  əzəli  Azərbaycan  torpaqları  təcavüz- 
kar  qonşular  tərəfindən  qəsb  olunmuş,  on  minlər- 
lə  soydaşımız  vəhşicəsinə  öldürülmüş,  minlərlə 
maddi  və  mənəvi  mədəniyyət abidələri  vandallıqla 
dağıdılmışdır.  Keçən  dövrdə  mütəmadi  olaraq  er- 
məni xalqının geniş  dairələri  azərbaycanlılara  qarşı 
nifrət ruhunda tərbiyə olunmuş, kütlənin şüurunda 
"türk-azərbaycanlı"  düşmən  obrazı  yaradılmış,  bu 
məqsədə  xidmət  edən  "m ədəni-milli  cəmiyyətlər", 
terrorçu  təşkilatlar  şəbəkəsi qurulmuşdur...
■  Azərbaycan Respublikasm m  Prezidenti 
Heydər Əliyevin Azərbaycanm yəhudi 
icmasına məktubundan -  Bakı  şəhəri, 27 
aprel 2003-cü il
...Azərbaycan  xalqı  da  öz  tarixi  boyu  dəfələrlə 
belə  milli  müsibətlərlə  üzləşməli  olmuşdur.  Xü- 
susən  1988-ci  ildən  başlayan  növbəti  erməni  hər- 
bi  təcavüzü  nəticəsində  xalqımızm  məruz  qaldığı
soyqırımı  və  deportasiya,  kütləvi  qətl  və  qırğın- 
lar,  zəbt  olunmuş  torpaqlarımızda  dəhşətli  erməni 
vandalizmi,  nəhayət  Xocalı  müsibəti  kimi  ağır  ci- 
nayətlər  dünyanm  gözü  qarşısında  baş  vermiş,  la­
kin  təəssüf ki,  hələ  də  beynəlxalq  birlik  tərəfindən 
hüquqi-siyasi qiymətini almamışdır...

Azərbaycan Respublikasmm Prezidenti 
Ilham Əliyev Xocali soyqinmi haqqinda
■  Azərbaycan Respublikasmm Prezidenti 
İlham Əliyevin Xocali soyqm m m m  
ildönümü ilə əlaqədar Azərbaycan xalqma 
müraciətindən -  Bakı şəhəri, 24 fevral
2004-cü il
...1992-ci  il  fevralm  26-da  xalqımız  öz  taleyinin 
ən ağır və  acılı  anlarmdan birini  yaşadı.  Həmin gün 
qədim Azərbaycan şəhəri Xocalı erməni hərbi birləş- 
mələri tərəfindən yer üzündən  silindi.  Heç bir hərbi 
zərurət olmadan yüzlərlə dinc sakin tarixdə analoqu 
olmayan  işgəncələrlə  öldürüldü,  meyitləri  təhqir 
olundu.  Uşaqlar,  qadınlar,  qocalar,  bütöv  ailələr 
məhv  edildi.  XX  əsrin  sonunda  tək cə  A zərbaycan  
xalqına  qarşı  deyil,  bütün  insanlığa  qarşı  ən  ağır  ci- 
nayətlərdən biri baş verdi. Xocalı faciəsi öz ağırlığına, 
vəhşiliyinə  və  amansızlığma  görə  bəşəriyyətə  qarşı 
törədilmiş cinayətlər sırasmda xüsusi yer tutur...
...Xocalı faciəsi təsadüfi hadisə deyildi. Bu, iki yüz 
ildən artıq müddətdə davakar erməni millətçilərinin 
Azərbaycan xalqına qarşı yürütdüyü soyqırımı və et- 
nik təmizləmə siyasətinin tərkib hissəsi idi...
...Xocalı  faciəsi  öz  qəddarlığına,  kütləviliyinə  və 
törədilən  cinayətlərin  ağırlığına  görə  bəşəriyyətə 
qarşı ağır cinayətlər sırasına daxil olmuşdur...
■   Azərbaycan Respublikasmm Prezidenti 
Ilham Əliyevin Xocali soyqmmmm 15-ci 
ildönümü münasibətilə Azərbaycan xalqma
müraciətindən -  Bakı şəhəri, 23 fevral 2007-ci il
...1992-ci  il  fevralm  26-da  qədim  Azərbaycan 
şəhəri  Xocali  erməni  hərbi  birləşmələri  tərəfindən 
vəhşicəsinə  dağıdıldı,  onun  müdafiəçilərinə  və  sa- 
kinlərinə amansız divan tutuldu.  Yüzlərlə dinc sakin 
görünməmiş işgəncələrlə öldürüldü, uşaqlar,  qadın- 
lar, qocalar, bütöv ailələr məhv edildi, onların meyit- 
ləri təhqir olundu.  XX əsrin sonunda dünyanm gözü 
qarşısında baş vermiş belə kütləvi qırğın hadisəsi 5z 
amansızlığma  və  qəddarhğma  görə  təkcə  Azerbay- 
can  xalqma  qarşı  deyil,  bütövlükdə  bəşəriyyətə  və 
insanlığa qarşı törədilmiş cinayət idi...
...Bu gün artıq heç kimə sirr deyil ki, Xocalı faciəsi 
davakar  erməni  millətçilərinin  yüzilliklər  boyu  türk 
və Azərbaycan xalqlarma qarşı apardığı soyqırımı və 
etnik təmizləmə siyasətinin qanlı səhifəsi idi...
...Xocalı  qırğınmı  törətməklə  erməni  millətçilə- 
ri  hiyləgər  siyasi  və  taktiki  məqsədlər  güdürdülər. 
Onlar bununla  xalqımızın  mübarizə  əzmini  qırmaq, 
onu  tarixi  torpaqlarımızm  işğalı  faktı  ilə  barışmağa 
mecbur etmək istəyirdilər. Lakin düşmənin niyyətlə- 
ri baş  tutmadı,  xalqımız öz dövlətinin suverenliyi və 
ərazi  bütövlüyü  uğrunda  mübarizədə  yüksək  iradə 
və qəhrəmanlıq nümunəsi göstərdi...
■  Azərbaycan Respublikasmm Prezidenti 
İlham Əliyevin Dünya Azərbaycan və 
Türk Diaspor Təşkilatlan Rəhbərlərinin I 
forumunun təntənəli açılış mərasimindəki 
nitqindən -  Bakı  şəhəri, 9 mart 2007-ci il
...Xocalı  soyqırımmı  törədən  vəhşilər  bizi  soyqı-

rımda  ittiham  edirlər  və  bəzi  hallarda  onlarm  yalan 
təbliğatı uğurlar gətirir...
■  Azərbaycan Respublikasmm Prezidenti 
İlham Əliyevin 31 Mart Azərbaycanlıların 
Soyqınmı Günü münasibətilə Azərbaycan 
xalqına müraciətindən -  Bakı şəhəri, 29 mart
2007-ci il
...1905-ci və  1918-ci illərdə erməni hərbi  dəstələri- 
nin Qafqazm  müxtəlif bölgələrində  həyata  keçirdiyi 
kütləvi  qətllər  və  talanlar,  1948-1953-cü  illərdə  soy- 
daşlarımızın  Ermənistan  Respublikası  ərazisindəki 
ata-baba  yurdlarmdan  deportasiya  edilməsi,  1988-ci 
ildən  başlayaraq  Dağlıq  Qarabağı  Azərbaycandan 
qoparmaq  məqsədi  güdən  genişmiqyaslı  müharibə 
və onunbu gün də davam edən acı nəticələri,  1992-ci 
ilin Xocalı  faciəsi  - bunlar təcavüzkar erməni millət- 
çilərinin azərbaycanlılara qarşı planlı  surətdə həyata 
keçirdiyi soyqınmı  siyasətinin qanlı səhifələridir...
■  Azərbaycan Respublikasmm Prezidenti 
İlham Əliyevin Türk Dövlət və 
Cəmiyyətlərinin XI Dostluq, Qardaşlıq və 
Əməkdaşlıq Qurultaymda  nitqindən - 1 7  
noyabr 2007-ci il
...Ermənilər  həmişə  türklərə,  azərbaycanlılara 
qarşı  soyqırımı  siyasəti  aparmışlar.  Keçmiş  tarixdə 
də belə olub, yaxm tarixdə də belə olubdur və Xocalı 
soyqırımı  bunun  bariz  nümunəsidir.  Günahsız  in- 
sanları, uşaqları, yaşlı qadınları qətlə yetirmək soyqı- 
rım deyil, bəs nədir?..
■  Azərbaycan Respublikasmm Prezidenti 
İlham Əliyevin Polşaya rəsmi səfərinə dair 
birgə mətbuat konfransında bəyanatından
-  26 fevral 2008-ci il
...1992-ci il fevralm 26-da Ermənistanm Azərbayca- 
na qarşı etnik təmizləmə siyasəti aparması qeydə alm- 
mışdır.  Məhz  о  gün Azərbaycan  şəhəri  Xocalı  Ermə- 
rıistarvm təcavüzünə məruz qalmışdır və  azərbaycan- 
lılara  qarşı  soyqırımı  törədilmişdir.  О  gecə  600-dən 
çox dine insan qətlə yetirilmişdir. Onlardan 63-ü uşaq, 
106-sı isə qadın olmuşdur.  Bu,  çox böyük cinayətdir...
■  Azərbaycan Respublikasmm Prezidenti 
İlham Əliyevin 31  mart Azərbaycanlılarm 
Soyqırımı Günü münasibətilə Azərbaycan 
xalqına müraciətindən -  Bakı şəhəri, 29 mart
2008-ci il
...1992-ci  ilin  fevralmda  erməni  hərbi  birləşmələri- 
nin  törətdiyi  Xocalx  faciəsi  öz  qəddarlığına  və  aman- 
sızlığma görə misli görünməmiş soyqırımı aktı, insan- 
lığın tarixində qara ləkə kimi qalacaqdır...
■  Azərbaycan Respublikasm m  Prezidenti 
İlham  Əliyevin Azərbaycamn yəhudi 
icmasına müraciətindən -  Bakı şəhəri, 20 
aprel 2009-cu  il
...Son  iyirmi  ildə  Ermənistanm Azərbaycana  hərbi 
təcavüzü,  xalqımıza  qarşı  həyata  keçirilmiş  deporta­
siya və etnik təmizləmə siyasəti,  kütləvi qətl və terror 
aksiyaları, nəhayət Xocalıda azərbaycanlılarm dəşhət- 
li qətliamı zəmanəmizin acı gerçəkliyidir...

■  Azərbaycan Respublikasmm Prezidenti 
İlham Əliyevin ATƏT-in VII sammitində 
nitqindən -  
1
  dekabr 2010-cu il
...Ermənistan  nəinki  Dağlıq  Qarabağı,  о  cümlə- 
dən  Azərbaycanm  digər  7  rayonunu  işğal  etməkdə 
davam  edir.  Ermənistan  şəhər  və  kəndlərimizi,  ev- 
lərimizi və müqəddəs yerlərimizi,  ulu babalarımızm 
məzarlarım  və  məscidlərimizi  dağıtmışdır.  Onlar 
hərbi cinayətlər və Xocalıda soyqırımı törətmişlər və 
orada  yüzlərlə  mülki  şəxs  yalmz  azərbaycanlı  oldu- 
ğuna  görə  Ermənistamn  silahlı  qüvvələri  tərəfindən 
məhv edilmişdir.
■  Azərbaycan Respublikasmm Prezidenti 
İlham Əliyevin Goranboyda məcburi 
köçkünlər üçün salınmış yaşayış 
məhəlləsinin açılışmda nitqindən -  
Goranboy şəhəri, 10 fevral 2011-ci il
...Xocalı  soyqırımı  XX  əsrin  ən  dəhşotli,  ən  böyük 
cinayətlərindən  biri  idi,  erməni  faşizminin  vəhşi 
və  eybəcər  sifətini  göstərmişdir.  Əfsuslar  olsun  ki, 
uzun  illər  ərzində  dünya  erməniliyi,  onun  xaricdəki 
havadarları  və  erməni  lobbisi  Xocalı  haqqında 
həqiqətləri gizlədirdilər.
Dünya  birliyinə  bu  məsələ  ilə  bağlı  kifayət  qədər 
məlumat verilmirdi.  Bizim  də  imkanlarımız  məhdud 
idi, xüsusilə müstəqilliyimizin ilk illərində imkanımız 
yox idi ki, bu həqiqətləri dünyabirliyinə çatdıraq. Ancaq 
indi  vəziyyət  tam  başqadır,  Azərbaycanın  imkanları 
var,  geniş  diaspor şəbəkəsi  var.  Azərbaycanın ictimai 
təşkilatlan, dövlət qurumları Xocalı soyqırımı ilə bağlı
kifayət  qədər  materiallar  dərc  edirlər,  kitablar  nəşr 
olunur,  bütün  dünyada  konfranslar,  digər  tədbirlər 
keçirilir. Yəni Xocalı soyqırımı haqqmda dünya birliyi 
artıq  tam  məlumathdır.  Ancaq  о  da  həqiqətdir  ki, 
dünyada  ikili  standartların  mövcud  olması  bizim 
işimizi çətinləşdirir...