30
holatda boʻladi - bu abstraksiyaning mohiyati. Abstrakt ma‘lumotlar turi,
uning qiymatlari boʻyicha ishlash uchun tipning aniq bajarilishidan
mustaqil funksiyalar toʻplamini belgilaydi. ADTlarning aniq tatbiq
etilishi ma‘lumotlar strukturasi deb ataladi.
Dasturlashda abstrakt ma‘lumotlar turlari odatda tegishli turdagi
amallarni yashiradigan interfeyslar sifatida ifodalanadi. Dasturchilar
mavhum ma‘lumotlar turlari bilan faqat oʻz interfeyslari orqali ishlaydi,
chunki kelajakda dastur oʻzgarishi mumkin. Ushbu yondashuv obyektga
yoʻnaltirilgan dasturlashda inkapsulyatsiya tamoyiliga mos keladi.
Ushbu texnikaning kuchli tomoni - bu dasturni yashirish. Faqatgina
interfeys tashqarida namoyish etilganidan soʻng, ma‘lumotlar tuzilishi
ushbu interfeysni qoʻllab-quvvatlagan ekan, mavhum ma‘lumotlar
turining berilgan tuzilishi bilan ishlaydigan barcha dasturlar ishlashni
davom ettiradi. Ma‘lumotlar tuzilmalarini ishlab chiquvchilar tashqi
interfeys va funksiyalar semantikasini oʻzgartirmasdan, algoritmlarni
tezligi, ishonchliligi va ishlatilgan xotirasi jihatidan takomillashtirib,
tatbiq etishni bosqichma-bosqich takomillashtirishga harakat qilishadi.
Ma‘lumotlarning
abstrakt
turlari
dasturiy
mahsulotlarning
modulliligiga erishishga va alohida modulning bir-birining oʻrnini
bosadigan bir nechta muqobil dasturlariga ega boʻlishga imkon beradi.
Tez-tez muammolarni hal qilish yoki dasturlarni optimallashtirish
uchun ishlatiladigan ma‘lumotlar strukturasini tahlil qilamiz.
2.1. Stek
Stek – Stack inglizchadan uyum, gʻaram, dasta, bogʻlam degan
ma‘noni anglatadi.
Stek - bu LIFO (last in – first out; oxirgi kelgan – birinchi ketadi)
prinsipi boʻyicha ishlaydigan ma‘lumotlar strukturasi.
Bu juda aniq ta‘rif, ammo yangi oʻrganuvchilar uchun tushunish
biroz qiyin boʻlishi mumkin. Shuning uchun, hayotning narsalar
koʻrinishidagi toʻplamni taqdim etish haqida toʻxtalib oʻtaylik. Xayolga
kelgan birinchi narsa - bu kitoblar toʻplami koʻrinishidagi talqin, bu
yerda eng yuqori kitob tepada joylashgan.
31
Dostları ilə paylaş: |