Husayn voiz koshifiyning asarlarida nutq madaniyatiga oid qarashlari

“Ilm-fan muammolari magistrantlar talqinida”
mavzusidagi respublika ilmiy-amaliy konferensiyasi
~ 43 ~ 
chiroyli qiladigan narsalaridan biri yaxshilar bilan hamsuhbat bo‘lishdir desak 
mubolaga bo‘lmaydi. Birovga taqlid qilish inson tabiatidagi bor narsa. O‘z 
atrofidagilarning kiyimlariga o‘xshash kiyim kiyishga uringan inson, albatta 
o‘shalarning qiladigan ishlariga va odob axloqlariga ham taqlid qiladi. 
Donishmandlardan biri: “Do‘sting kim ekanligini menga aytsang, men sening kim 
ekanligingni aytib beraman” degan ekan. Barcha insonlar ham suhbatlashish va do‘st 
bo‘lishga munosib bo‘lavermaydi. Shunday ekan inson hamisha do‘st va hamsuhbat 
tanlashda adashmasligi lozim. 
Demak, madaniyatli va ma’rifatli inson so‘zni sidqu sadoqat, samimiyat bilan 
so‘zlamog‘i, suhbatdoshi so‘zini jon qulog‘i bilan, diqqat e’tibori xayrixohligi va 
hamdardlik bilan tinglamog‘i maqsadaga muofiqdir. Koshifiy o ‘z suhandonligi 
davrida bu qoidalarga to‘la rioya etishga harakat qilgan va bo‘lajak notiqlarni ham bu 
qoidalar asosida ish yuritishga undagan. 
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. Husayn Voiz Koshifiy. “Ahloqi muhsiniy”. Toshkent. “O‘zbekiston”2019. 
2. O‘.H. Islamov. Alisher Navoiy asarlarida nutq madaniyati va muloqot odobi 
talqinlari. Toahkent. Nodirabegim. 2020. 
3. Qung‘urov R., Begmatov E, Tojiyev Yo. Nutq madaniyati va uslubiyat asoslari, 
Toshkent, O‘qituvchi. 1992. 
4. R, Rasulov, A.Shofqorov, Q.Mo‘ydinov. O‘qituvchi nutqi madaniyati va 
notiqlik san’ati.(O‘quv qo‘llanma) Toshkent. Fan va texnologiyalar nashriyot-matbaa 
uyi. 2022. 
5. Mahmudov N. O‘qituvchi nutqi madaniyati. – Toshkent: Alisher Navoiy 
nomidagi O‘zbekiston Milliy kutubxonasi nashriyoti, 2009. B.188. 
6. Mirziyoyev Sh.M. Xalq so‘zi. Milliy o‘zligimiz va mustaqil davlatchiligimiz 
timsoli. 2019 yil. 22 oktyabr. 1-bet. Prezident Shavkat Mirziyoyevning o‘zbek tiliga 
davlat tili maqomi berilganining o‘ttiz yilligiga bag‘ishlangan tantanali marosimdagi 
nutqi. 
7. R.Mahmudov. Notiqlik san’ati va nutq madaniayti. (Darslik) Toshkent. 2020. 
8. Kaykovus. Qobusnoma. “O‘qituvchi”. 2019. 
9. Farhod.Mustafoyev. Suhbatdoshni sirli boshqarish. Farg‘ona. 2005.