I adabiyotlar sharhi 1 iq-spektroskopiyasi asoslari

2.2 Streptotsidning miqdorini aniqlash

Miqdoriy tahlil: 0.25 g aniq tortim olib 10ml suvda eritilib, 20 ml suyultirilgan xlorid kislota eritmasi qo’shiladi. So’ngra nitrometrik usulda miqdori aniqlanadi. Indikator treopeolin 00 yoki birga metilen ko’ki ham ishlatiladi.




ml 0.1 M li NaNO2 eritmasi 17.22 mg C6H8N2O2S to’g’ri keladi, uning foiz miqdori 99% dan kam bo’lmasligi kerak.
Bu jarayon bilan birga nazorat tajribasi ham olib boriladi.
T=0.01722 a=0.25g
K=1.00
V₁=14 Vn₁=28.4

V₂=14.15 Vn₂=28,6

V₃=14.2 Vn₃=28,7
V₄=14,28 Vn₄=28,8
V₄=14,29 Vn₅=28,85

X_% =

X₁ = = 99.1872 %
X₂ = = 99.5316 %
X₃ = = 99.876 %
X₄ = = 100 %
X₅ = = 100.29 %

2) X_o’rt = = 99.78%

Olingan natijalarni matematik-statistik hisoblash:
1) T=0.01722 a=0.25g
K=1.00
V₁=14 Vn₁=28.4
V₂=14.15 Vn₂=28,6
V₃=14.2 Vn₃=28,7
V₄=14,28 Vn₄=28,8
V₄=14,29 Vn₅=28,85

X_% =

X₁ = = 99.1872 %
X₂ = = 99.5316 %

X₃ = = 99.876 %

X₄ = = 100 %
X₅ = = 100.29 %

2) X_o’rt = = 99.78%

3) Chetlanish qiymati:
d_i =
d₁ = = 0.5928
d₂ = = 0.2484
d₃ = =0.096
d₄ = =0.22
d₅ = = 0.51
4) Dispersiya qiymati:
f=n-1=5-1=4

5) S² = = = 2.5 * 10^-6

6) Ayrim aniqlashdagi kvadrat chetlanish
S= = = 1.58*10^-3
7) O’rtacha kvadratik chetlanish
S= = =0.7*10^-3
8) Nazorat mezonini hisoblash
R= = = 1.1
9) Q=
Q₁= =0.3131
Q₂= = 0.3131
Q₃= =0.1127
Q₄ = =0.2636
10) Ishonchlilik oralig’ining qiymati
X= t*S= 0.7*10^-3 * 2.78 =1.946*10^-3
11) Ishonchlilik oralig’ining o’rtacha qiymati

X= = =0.87*10^-3

12) Ayrim aniqlashdagi o’rtacha xatolik

E= = =1.95*10^-3

13) O’rtacha nisbiy xatolik

E^- = *100 = *100 =0.872*10^-3

Xulosa
Ushbu kurs ishida men IQ-spektroskopiyaning dori moddalari tahlilida qo’llanilishi o’rgandim.Bunda dastlab IQ-spektroskopiyaning asoslari haqida ma’lumotlar bilan tanishdim.Bu usul –infraqizil spektroskopiya
bo’lib dastlab Davlat farmakopiyasining X nashrida keltirilgan bo’lib
ftorotan hamda metitsillin va oksatsilinning natriyli tuzlarini
chinligini aniqlash uchun tavsiya etilgan bo'lsa, hozirgi vaqtga
kelib turli guruh dori vositalarining tahlilida keng miqyosda qo'llanilmoqda. Usulning mohiyati molekuladagi valent va deformatsion tebranish-larni qayd etishga asoslangan bo'lib, har bir funksional guruhga xos bo'lgan valent, deformatsion va boshqa tebranishlar IQ-spektrning ma’lum sohasida qayd etildi. Moddaning lQ-spektrdagi tavsifiy yutilish yo'li yuzasini solishtiriluvchi namuna spektrdagi tavsifiy yutilish yo'lining yuzasi bilan solishtirish orqali bu usulni miqdoriy tahlilda ham qo'llash mumkin. Lekin turli sabablarga ko'ra dori vositalarining miqdoriy tahlilida bu usul hozircha keng o'rin egallagani yo'q. Moddaning IQ-spektrida hosil qilgan yutilish yo'llari uning chinligi haqida yetarli ma’lumot bera olganligi sababli, IQ-spektrometrik usul dori vositalarning chinligini aniqlash maqsadida qo'llanilmoqda.
Bundan tashqari IQ-spektr usuli bilan standart namunalar va qalbakilashtirilgan dori moddalarining IQ –spektrlarini solishtirish orqali
chinligini aniqlash mumkin. Mazkur usul ekspress usul hisoblanmaydi va maxsus sharoitni talab etadi, ammo uning yordamida dori
vositasining chinligi haqida to‘laqonli ma’lumot olish, bundan
tashqari, farmakopeya tahlilida keltirilganidek faqat, substansiyani emas, balki dori preparatlarni ham tahlildan o'tkazish mumkin.«Tabletka» dori shakli tarkibida yetarli miqdordagi faol modda saqlangan holda (kamida 30—40%) IQ-spektroskopiya yordamida faol substansiyasining barcha yutilish sohalarini aniqlash mumkin. Spektrga yordamchi moddalaming ta’siri kuzatilmaydi.Ba’zi hollarda yordamchi moddalar faol substansiyalar bilan birgalikda konkret ishlab chiqaruvchining dori vositasi uchun xos bo'lgan IQ-spektr olinishi mumkin.
IQ-spektroskopiyasining dori moddalari metabolizmda qo’llanishi bilan ham tanishdim.Bunda asosan Prolitanning metabolizmida qo’llanishini o’rgandim.