I. Булим. Бухгалтерия хисоби



Yüklə 5,01 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə95/201
tarix07.01.2024
ölçüsü5,01 Kb.
#204181
1   ...   91   92   93   94   95   96   97   98   ...   201
Buxgalteriya hisobi nazariyasi

‘lish joyiga qarab
ishlab chiqarish xarajatlari quyidagi guruhlarga 
‘linadi: 
‘linma xarajatlari 
‘linadi: 
 
‘linmalari hamda kalkulyatsiya moddalari bo‘yicha guruhlanadi. 
day umumlashtirish ishlab chiqarish xarajatlarining yig‘ma hisobi deb 
ataladi. Mahsulotning haqiqiy tannarxini aniqlashda yig‘ma hisobni 
ish xarajatlarini joriy hisobini olib borish uchun quyidagi sintetik 
schyotlardan foydalaniladi: “Asosiy ishlab chiqarish”, “Yordamchi ishlab 
chiqarish”, “Boshqa ishlab chiqarishlar”, “Umumishlab chiqarish 
sarflari”. 
“Asosiy ishlab chiqarish” schyoti kalkulyatsion schyot bo‘lib, uning 
‘g‘ri xarajatlar, ularni ishlab chiqarishga berish haqidagi dastlabki 
hujjatlarga asosan “Asosiy ishlab chiqarish” schyotining debetida 
Dt – “Asosiy ishlab chiqarish xarajatlarini hisobga olib schyotlar” 
Kt - “Materiallar hisobga olinadigan schyotlar”. 
Kt – “Xodimlar bilan mehnatga haq to‘lash bo‘yicha 
hisoblashishlarni hisobga oluvchi schyotlar”. 
Kt – “Ijtimoiy sug‘urta bo‘yicha to‘lovlar”. 
Sanoat ishlab chiqarishi bilan shug‘ullanuvchi tarmoqlarda elektr 
faoliyatini elektr energiyasi, issiq va sovuq suv bilan ta’minlab turadi. 


148 
Yordamchi ishlab chiqarish asosiy ishlab chiqarishni bir me’yorlarda 
ishlashini ta’minlash uchun xizmat qiladi. Yordamchi ishlab chiqarish 
xarajatlari oy davomida “Yordamchi ishlab chiqarish” schyotida hisobga 
Dt – 2310 - “Yordamchi ishlab chiqarish” schyoti 
– 1000 - “Materiallar hisobga olinadigan schyotlar”. 
Kt – 6700 - “Xodimlar bilan mehnatga haq to‘lash bo‘yicha 
shishlarni hisobga oluvchi schyotlar”. 
Kt – 6510 - “Sug‘urta bo‘yicha to‘lovlar”. 
– 2300 - “Yordamchi ishlab chiqarish”. 
Kt – 0200 - “Asosiy vositalarni eskirishi hisobga olinadigan 
schyotlar” 
Kt - “Umumishlab chiqarish xarajatlari”. 


‘jaligi xizmatlarini taqsimlash hisobi tuziladi. Shu hisobga binoan: 
Dt – 2000 - “Asosiy ishlab chiqarish xarajatlarini hisobga olib 
boruvchi schyotlar” - alohida mahsulot turlari bo‘yicha 
Kt – 2300 - “Yordamchi ishlab chiqarish” schyoti pravodkasi 
Ishlab chiqarishga xizmat qilish va boshqarish xarajatlarini hisobga 
olish uchun “Umumishlab chiqarish xarajatlari” schyotidan foydalaniladi. 
‘lib, hisobot davri davomida sarflarni vaqtincha hisobga olish uchun 
ishlatiladi va hisobot davrining oxiriga “Moliyaviy natijalar” hisobotida 
dig‘i bo‘lmaydi. Umumishlab chiqarish sarflari quyidagi pravodkalar 
“Umumishlab chiqarish xarajatlari” schyoti 
“Materiallar hisobga olinadigan schyotlar”. 
“Xodimlar bilan mehnatga haq to‘lash bo‘yicha hisoblashishlarni hisobga 
oluvchi schyotlar”. 
“Sug‘urta bo‘yicha to‘lovlar”. 
“Kelgusi davr xarajatlarini hisobga oluvchi schyotlar” 
“Asosiy vositalarni eskirishi hisobga olinadigan schyotlar” 
‘shiladi. Buning uchun umumishlab chiqarish sarflarini tayyor 
“Asosiy ishlab chiqarish xarajatlarini hisobga olib boruvchi schyotlar” 
2510 - “Umum ishlab chiqarish xarajatlari” schyoti pravodkasi tuziladi. 


149 
‘g‘risidagi Nizomga muvofiq xo‘jalik subyektlarini boshqarish va xizmat 
‘yicha kreditlanuvchi schyotlar, “Materiallar hisobga olinadigan 
schyotlar”, “Xizmat qiluvchi xo‘jaliklar”, “Xodimlar bilan mehnatga haq 
to‘lash bo‘yicha hisoblashishlarni hisobga oluvchi schyotlar”. va boshqa 
schyotlar, bo‘yida esa, debetlanuvchi schyotlar “Asosiy ishlab chiqarish”, 
“O‘zida ishlab chiqarilgan yarim tayyor mahsulotlarr”, “Yordamchi ishlab 
ish”, “Umumishlab chiqarish xarajatlari”, “Ishlab chiqarishda 
yaroqsizlik”, “Kelgusi davr xarajatlarini hisobga oluvchi schyotlar” 
‘lmagan operatsiyalar 10/1 - jurnal orderida yozib boriladi. Hisobot oyi 
ning analitik hisobi yurtiladigan 12 vedomostdan, kelgusi davr xarajatlari 
‘lovlar rezervi hisobidan qilinadigan xarajatlarning hisobini yuritish 
‘chiriladi. 10 jurnal orderning jami summalari esa bosh kitobga 
‘tkaziladi. 10-jurnal order ishlab chiqarish xarajatlarining elementlari va 
‘yicha tegishli ma’lumotlarni olish imkonini beradi. 
‘rtasida sodir bo‘lgan o‘zaro sarflarni umumiy chiqarish xususiyatiga va 
suliga bog‘liq bo‘lib, ishlab chiqarish xarajatlari ishlab chiqarilayotgan 
‘linmalari bo‘yicha hisob qilinishi mumkin. Mahsulot ayrim turlarining 
ishlab chiqarishga ketadigan xarajatlari ba’zi korxonalarda alohida 
‘yicha summalari va ishlab chiqargan mahsulot miqdorida iborat. 
‘jalik subyektlaridagi buxgalteriya hisobining eng asosiy qismlaridan 
‘rsatkichlaridan biri bo‘lib hisoblanadi. 
‘lash hamda mahsulotni sotish xarajatlari yig‘indisiga aytiladi. 
i hamda ijtimoiy sug’urta ajratmalar o‘z ifodasini topadi. Shuning uchun 
‘rinishi bo‘lib, xo‘jalik subyektlariga mahsulot ishlab chiqarish necha 
‘rsatadi. 


150 
‘lishini nazorat qilib turish va ularni hisobda to‘liq aks ettirish bo‘lib 
mahsulot tannarxini kalkulyatsiya qilishni yaxshi yo’lga qo‘yish lozim. 
qilish, uning iqtisodiy faoliyatini yo’lga qo‘yish, mahsulot tannarxini 
ajratilgan. Bu schyotlardan foydalanish ishlab chiqarilayotgan 
mahsulotlarning turlariga, ishlab chiqarishning texnologiyasiga hamda 
uning tashkiliy va boshqa shu kabi xususiyatlariga bog‘liq bo‘ladi. 

Yüklə 5,01 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   91   92   93   94   95   96   97   98   ...   201




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin