+ ∑
F
2
∑Sm
1
+ ∑ m
1.
∑F
1
– oy boshiga barcha moddiy qiymatliklarga to‘g‘ri
‘rtacha foiz.
‘rtacha foizni ishlab chiqarishga sarflangan yoki chetga chiqarilgan
‘paytirish bilan, ularga tegishli bo‘lgan materiallarning qiymatidagi
‘shish bilan asosiy ishlab chiqarish va boshqa maqsadlari uchun
foydalanishga bergan yoki chetga sotilgan moddiy qiymatliklarni haqiqiy
annarxlari topiladi. Ta’minot jarayonining hisobi quyidagi chizmada
2- moddiy qiymatliklarni transport – xarid xarajatlari.
138
3-sotib olingan materiallar uchun ta’minotchilarga shuningdek, ularni
‘lovlar.
Ikkinchi variant. Moddiy qiymatliklarni joriy hisobi rejalashtirilgan
ulgurji baholarda yoki hisob siyosatida nazarda tutilgan boshqa (sotib
shning reja tannarxlarida, o’rtacha sotib olish baholarida) olib borilganda:
Kt
Q
o
l
d
i
q
Q
o
l
d
i
q
Qoldiq
3
1
2
- moddiy qiymatliklarni transport – xarid xarajatlari..
materiallar uchun ta’minotchilarga shuningdek, ularni tashib keltirish
‘lovlar.
Ta’minot jarayoni muomalalarini hisobga olishni yuqorida bayon
etilgan tartiblarini quyidagi misollarda alohida – alohida ko‘rib chiqamiz.
“Materiallar hisobga olinadigan schyot”ning oy boshiga qoldig‘i haqiqiy
‘m.
:
‘yicha 1386000 so‘m ( 4500 kilo, har bir kilosi 308 so‘mdan).
‘yicha 666400 (2800 kilo, har bir kilosi 238 so‘mdan).
oy davomida sotib olish bilan bog‘liq bo‘lgan quyidagi xo‘jalik
‘ldi:
:
.
:
“A” materialdan 5000 kg, har bir kilosi 220 so‘mdan umumiy
hisobda 1.100000 so’mlik
“B” materialdan 3000 kg, har bir kilosi 150 so‘mdan umumiy
‘mlik.
‘l transportida tashib keltirish xarajatlari ta’minotchi tomonidan to‘langan
‘m
139
‘yicha umumiy qiymati - 2350000 so‘m.
‘l bekatidan omborgacha 2504- avtokalonaning transportida tashib
‘m.
Moddiy qiymatliklarning haqiqiy tannarx bahosi qiymati – 2500000
‘m.
:
Dt - “ Materiallarni xarid qilish va sotib olishni hisobga oladigan
schyotlar” - 1550000 so‘m.
t - “Mol etkazib beruvchilar va pudratchilar bilan hisob-
kitoblar” - 1550000 co‘m.
‘langan temir yo‘l xarajatlariga,
- “ Materiallarni xarid qilish va sotiib olishni hisobga oladigan schyotlar”
Kt - “Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilar bilan hisob-kitoblar” -
800000co‘m.
‘l bekatidan omborgacha tashib keltirish xarajatlariga,
Dt - “ Materiallarni xarid qilish va sotiib olishni hisobga oladigan
schyotlar.” - 150000 so‘m.
Kt - “Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilar bilan hisob-kitoblar” -
150000 co‘m.
‘zida omborlarga qabul qilingan moddiy qiymatliklarning haqiqiy tannarx
- “Materiallar hisobga olinadigan schyotlar”- 2500000 so‘m.
“ Materiallarni xarid qilish va sotib olishni hisobga oladigan schyotlar” –
‘m.
Analitik hisobida materiallarni tashib keltirish bilan bog‘liq bo‘lgan
‘mlik transport-xarid xarajatlari qilingan. Bu xarajatlarni sotib olingan
‘lib, ularning bir birligiga to‘g‘ri keladigan transport-xarid xarajatlari
summasini topib olamiz 950000 / 8000 = 118,75 tiyin. Shunday qilib,
“A”-mahsulotning haqiqiy tannarxi 338,75 (220 so‘m + 118,75 tiyin)
tiyinni, “B”-mahsulotning haqiqiy tannarxi esa 268,75 (150 so‘m +
rinchi partiya kirim-birinchi partiya chiqim, ya’ni dastlab birinchi partiya
140
Dt – “Asosiy ishlab chiqarish xarajatlarini hisobga olib schyotlar”
Dt - “Boshqa ma’muriy xarajatlar”
Kt - “Materiallar hisobga olinadigan schyot”
‘yicha qarzdorliklar uchun hisob kitob schetidan pul o‘tkazildi:
‘li xarajatlari uchun 2.350.000 so‘m
‘m
‘m
‘yicha quyidagicha buxgalteriya yozuvi amalga oshiriladi:
t - “Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilar bilan hisob kitoblar 2 500
‘m. Kt- “Hisob-kitob” scheti 2 500 000 so‘m.
‘
‘lsin.
“Materiallar hisobga olinadigan schyotning oy boshiga qoldig‘i
‘m. Shundan: A). Mahsuloti bo‘yicha 1350000 so‘m ( 4500 kilo, har bir
‘yicha 504000 so‘m (2800 kilo, har bir kilosi 180 so‘mdan).
‘m.
oy davomida materiallar harakati bilan bog‘liq bo‘lgan quyidagi xo‘jalik
‘ldi.
‘m. Shu jumladan:
“A” materialdan 5000 kg, har bir kilosi 220 sumdan umumiy hisobda
‘mlik
2. “B” materialdan 3000 kg, har bir kilosi 150 so‘mdan umumiy
‘mlik.
‘l transportida tashib keltirish xarajatlari ta’minotchi tomonidan to‘langan
‘m
‘m.
Dt – 1610 - “ Materiallarni xarid qilish va sotib hisobga oladigan
schyotlar” - 1.550.000 so‘m.
Kt- 6010 - “Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilar bilan hisob-
kitoblar” - 1.550.000 so‘m.
‘langan temir yo‘l xarajatlariga,
- “ Materiallarni xarid qilish va sotib hisobga oladigan schyotlar” -
‘m.
Kt - “Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilar bilan hisob- kitoblar”-
800000 co‘m.
‘l bekatidan omborgacha tashib keltirish xarajatlariga,
141
-
“ Materiallarni xarid qilish va sotiib hisobga oladigan schyotlar.” -
Kt - “Mol etkazib beruvchilar va pudratchilar bilan hisob-kitoblar” -
150000 co‘m.
‘mni tashkil qildi. Bu qiymat mol yetkazib beruvchilardan sotib olingan
‘paytirish yo‘li bilan topiladi.
1. “A” materialdan 5000 kg, har bir kilosini 300 so‘mdan umumiy
‘mlik
“B” materialdan 3000 kg, har bir kilosi 180 so‘mdan umumiy
‘mlik.
- “ Materiallarni xarid qilish va sotib hisobga oladigan schyotlar” -
‘m.
- “ Materiallarni xarid qilish va sotib hisobga oladigan schyotlar” –
‘m pravodkasi tuziladi.
“Materiallarni xarid qilish va sotib olishni hisobga oladigan
schyotlar”ni debet va kredit oborotlarini solishtirib sotib olingan
‘p bo‘lsa, qoldiq materiallarning hisobga olish baholariga qo‘shiladi, agar
Dt - “ Materiallar qiymatidagi farqlarni hisobga oladigan schyotlar” -
Kt - “Materiallarni xarid qilish va sotib olishni hisobga oladigan
lar” – 510000
:
“A” materialdan 3000 kilo, har bir kilosi 300 so‘mdan umumiy
‘mlik.
“B” materialdan 2800 kilo, har bir kilosi 180 so‘mdan umumiy
‘mlik. Jami 1404000 so‘m.
‘jalik maqsadlari uchun,
- “A” materialdan 5000 kilo, har bir kilosi 300 so‘mdan umumiy
‘mlik
“B” materialdan 2300 kilo, har bir kilosi 180 so‘mdan umumiy hisobda
‘mlik. Jami: 1.914000 so‘m.
‘yicha quyidagicha buxgalteriya yozuvi amalga oshiriladi:
Dt – “Asosiy ishlab chiqarish xarajatlarini hisobga olib boruvchi
schyotlar” .914000 so‘m.
142
Dt - “Boshqa har xil ma’muriy xarajatlar ” – 1445000 so‘m.
Kt - “Materiallar hisobga olinadigan schyot” - 2525000 so‘m.
‘yicha qarzdorliklar uchun hisob kitob schetidan pul o‘tkazildi:
‘li xarajatlari uchun
Dostları ilə paylaş: |