I mövzu: Psixologiyanın predmeti, V ə zif ə L


тялимин  илкин  мярщяляляриндян  башлайараг  мцжярряд  анлайышларын



Yüklə 1,57 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə29/36
tarix21.01.2017
ölçüsü1,57 Mb.
#6073
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   36

тялимин  илкин  мярщяляляриндян  башлайараг  мцжярряд  анлайышларын 
верилмясинин  мцмкцнлцйцн  идейасына  ясасланырды.  Ютян  ясрин  60-жы 
илляриндян  башлайараг  рус  дидак  вя  психологлары  кичик  йашлы  мяктяблилярин 
цмуми  инкишафына  йюнялдилмиш  йени  дидактик  систем  ишляйиб  щазырладылар.  Кичик 
йашлы  мяктяблилярин  имканларынын  юйрянилмяси  истигамятиндя  апарылан  бу 
тядгигатлар  нятижясиндя  диггятялайиг  нятижяляр  ялдя  олунду.  Мцяййян  едилди 
ки,  кичик  йашлы  мяктяблилярин  идрак    имканлары    яняняви  педагоэикада 
эюстяриляндян  хейли  йцксякдир.    Артыг  тялимин  биринжи  илиндян  башлайараг 
шаэирдляр  бир  сыра  рийази  тясяввцрляри  ганунауйьунлуг  вя  мцнасибятляри 
мянимсямяйи  бажарырлар.  Нятижядя  ютян  ясрин  60-жы  илляринин  сонунда  

дюрдиллик ибтидаи тялим цчиллик системя кечирилди, щесаб фянни тядрис планларындан 
чыхарылды.  Биринжи  синифдян  башлайараг  онун  явязиня  рийазиййат  фянни  тядрис 
олунмаьа  башланылды.  Бцтцн  тядрис  програмлары  вя  дярсликляр  мязмунжа  
кюклц  шякилдя  йениляшдирилди.  Инкишафетдирижи  тялим  консепсийасы  ясасында 
тядгигатларын  мигйасы  эет-эедя  эенишлянирди.  ХХ  ясрин  80-жы    илляринин 
яввялляриндя  комплекс физиолоъи, психолоъи вя педагоъи тядгигатлар нятижясиндя 
ушагларын  мяктяб  тялиминя  бир  ил  тез,  6  йашындан  башланылмасы  проблеми 
мейдана  чыхды  вя  80-жы  иллярин  орталарында    бу  проблем  юз  практик  щяллини 
тапмыш  олду.  Кечмиш  ССРИ-дя  ушагларын  6  йашындан  кцтляви  тялиминя 
башланылды,  ибтидаи  тящсил  ися  дюрдиллик  системя  кечирилди.  Щал-щазырда 
республикамызда тялим 6 йашдан башланыр вя артыг 20 илдир ки,  давам етдирилир. 
H
ə
r  bir c
ə
miyy
ə
td
ə
   t
ə
rbiy
ə
  h
ə
min c
ə
miyy
ətin başlıca və
zif
ə
l
ə
rind
ə
n    birini 
t
əşkil  edir.  Müasir  dövrdə
  g
ə
nc  n
əslin  elmi  dünyagörüşünə,  yüksə

ə
xlaqi 
keyfiyy
ə
tl
ə
r
ə
  malik  olan,  m
ə
n
ə
vi  z
ə
nginliyi, 
əxlaqi  saflığı  və
    fiziki  kamilliyi  
özündə
  birl
əşdirən    şə
xsiyy
ə
t  kimi  t
ə
rbiy
ə
 
olunması,  formalaşdırıl
-
ması  ə

vacib,  t
ə
xir
əsalınmaz    bir  və
zif
ə
 
kimi  qarşıda  durur.  Bu  mühüm  və
zif
ə
nin  
h
əyata keçirilmə
sind
ə
 m
ə
kt
ə
b v
ə
 
müə
lliml
ə
rimiz h
əlledici mövqe tutur. 
 
 
M
ə
kt
ə
bl
ərimizin, 
müə
llim 
v
ə
 
t
ə
rbiy
əçilə
rimizin 
bu 
v
ə
zif
ə
ni  
müvə
ff
ə
qiyy
ə
tl
ə
 yerin
ə
 yetirm
ə
l
ə
ri t
ə
rbiy
ə
 
prosesinin psixologiyası,  psixoloji 
əsasları,  qanunauyğunluqları  haqqında    biliklə
rd
ən  çox  asılıdır.  Təsadüfü 
d
üeyildir  ki,  şə
xsiyy
ətin  formalaşmasının  psixooji  mexanizminin 
öyrə
nilm
ə
si t
ə
rbiy
ə
  
psixologiyasının başlıca  və
zif
ə
si hesab olunur.  
 
Şə
xsiyy
ə
tin 
ə
xlaqi -iradi  sah
ə
sinin, 
əxlaqi şüurunun, ə
xlaqi t
ə
s
əvvür, 
anlayış, prinsip və
 
inamının, ə
xlaqi hisl
ə
rinin, ad
ə
tl
ərinin, başqa adamlara, 
c
ə
miyy
ə
t
ə

ə
m
ə
y
ə
 
münasibə
td
ə
  ifad
ə
 
olunan  davranış  tə
rzl
ə
rinin  
formalaşmasının  psixoloji  mexanizmlərini  açmaqla  tə
rbiy
ə
 
psixologiyası  
böyüyə
n  g
ə
nc  n
əslin  şə
xsiyy
ə
tin  f
əal  şə
kild
ə
  istiqam
ə
tl
ə
ndirilm
əsi  üçün 
imkan verir.  
 
Şagi
rdl
ə
rin 
 
t
ə
rbiy
ə
vi 
t
əsir  şə
raitind
ə
 
psixi 
f
ə
aliyy
ə
tl
ə
rinin 
qanunauyğun
-
luqlarını,  mə
kt
ə
blil
ərin  özünütə
rbiy
ə
sinin  psixoloji 
əsaslarını 

aşkara  çıxarmaqla,    tə
rbiy
ə
 
psixologiyası  şə
xsiyy
ə
tin  keyfiyy
ə
tl
ə
rinin 
formalaşmasına imkan yaradan  hə
min t
ə
sirl
ə
rin mexanizml
ə
rini d
ə
 
öyrə
nir.  
 
T
ə
rbiy
ə
 
şə
xsiyy
ətin    formalaşmasına  yönəldilmiş  xüsusi  fə
aliyy
ə

sah
ə
sidir. Bu prosesd
ə
 
daha yaşlı nəsil  özünün təcrübəsini,  ehtiraslarını, 
inamını kiçik nə
sl
ə
  verir.  T
ə
rbiy
ə
 
şə
xsiyy
ə
tin  daxili  v
ə
  xarici  amill
ə
rin  t
ə
siri 
alıtında  baş  verən  inkişafının  idarə
 
olunmasıdır.  Ona  görə
  d
ə
 
şə
xsiyy
ə
tin 
nec
ə
 
formalaşması, bu prosesə
 t
ə
sir ed
ə
n  amill
ə
r diqq
əti  birinci növbə
d
ə
 
c
ə
lb  ed
ə
n  c
ə
h
ə
tl
ə
rd
əndir.  Bu  baxımdan  ilk  növbə
d
ə
    n
ə
yi  t
ə
rbiy
ə
  etm
ə

m
ə
s
ə
l
əsi,  başqa  sözlə
 
şə
xsiyy
ə
tin  strukturu, 
ə
lam
ə
t  v
ə
  keyfiyy
ə
tl
ə
ri, 
xass
ə
l
ə
rini d
ə
qiql
əşdirmək lazım gə
lir. M
əlum olduğu kimi,  şə
xsiyy
ə
tin h
ə

bir  keyfiyy
ə
ti  bir-biri  il
ə
 
ayrılmaz şə
kild
ə
 
bağlı olan bir  vahiddir.  Ona görə
 
d
ə
 
şə
xsiyy
ə
tin h
ə
r bir 
ə
lam
əti başqa ə
lam
ə
tl
ə
ri il
ə
 
ə
laq
ə
sind
ən  asılı ola
raq 
çox  vaxt  tamamilə
  f
ərqli  xarakter  daşıyır,  özünə
m
ə
xsus 
ə
h
ə
miyy
ə
t  k
ə
sb 
edir.  Ona görə
  d
ə
  t
ə
rbiy
ə
  prosesind
ə
 
şə
xsiyy
ətin formalaşmasının bu cür 
c
ə
h
ə
tl
ə
rinin n
ə
z
ə
r
ə
 
alınması zəruridir. Başqa sözlə
 
insanı hissə
-hiss
ə
 deyil, 
bir şə
xsiyy
ət kimi tam halında 
t
ə
rbiy
ə
 etm
ək lazımdır. Şə
xsiyy
ə
tin 
ə
lam
ə
t v
ə
 
keyfiyy
ə
tl
ə
rinin 
ə
laq
əsini,  qarşılıqlı  təsir  imkanlarını  nə
z
ə
  almadan  onun 
düzgün, mə
qs
ə
d
əuyğun formalaşmasına nail olmaq mümkün deyildir. 
 
 
T
ə
rbiy
ə
   
böyümə
kd
ə
  olan  n
əslin  şə
xsiyy
ətinin    formalaşması 
prosesinin  idar
ə
 
olnumasından  ibarətdir.  Ona  görə
  d
ə
 
bu  proses  özünün 
xüsusi  psixoloji  mexanizminə
  malikdir.  Bu  mexanizmi  n
ə
z
ə
r
ə
  almadan 
t
ə
rbiy
ə
 
işində
   
müvə
ff
ə
qiyy
ət  qazanılacağı  barə
d
ə
 
düşünmə
k  olmaz. 
Burada  birinci  növbə
d
ə
  t
ə
rbiy
ə
  prosesinin  mahiyy
ə
tini  t
əşkil  edə
n  v
ə
 
psixoloji nöqteyi
-n
ə
z
ə
rd
ə
n  bir-biri il
ə
 
bağlı olan aşağıdakı  cə
h
ə
tl
ə
r
ə
 diqq
ə

yetirm
ək  lazım  gə
lir:  t
ə
rbiy
ə
  olunan  v
ə
  t
ə
rbiy
ə
  ed
ənin  xüsusiyyə
tl
ə
ri, 
onların  qarşılıqlı  münasibə
tl
ə
ri, 
t
ə
rbiy
ə
nin 
m
ə
qs
ə
di, 
t
ə
rbiy
ə
 
prosesind
ə
  istifad
ə
  olunan  yollar.  M
əhz  buna  görə
  d
ə
  t
ə
rbiy
ə
  prosesini 
düzgün  idarə
  ed
ə
  bilm
ək  üçün    hə
min  c
ə
h
ə
tl
ə
rin  h
ər  birinin  xüsusiyyə
ti 
n
ə
z
ə
r
ə
 
alınmalıdır. Tə
rbiy
ə
 prosesind
ə
 
biz daima inkişaf edə
n,  keyfiyy
ə
tc
ə
 
d
əyişən uşaqlarla  işlə
m
ə
li oluruq. T
ə
rbiy
ə
 olunan h
əmin  uşaqlar  özlə
rinin 

şə
xsiyy
ə
tl
ərinin  psixoloji  xüsusiyyə
tl
ə
rin
ə
,  t
ə
labat  v
ə
  motivl
ə
rin
ə
 
görə
  bir-
birl
ə
rind
ə
n  f
ə
rql
ə
nirl
ər.  Ayrı
-
ayrı  yaş  dövrlə
rind
ə
  bu  f
ə
rql
ər  müxtə
lifl
əşir  və
 
özünə
m
ə
xsus  t
ə
rbiy
əvi  iş  tə
l
əb  edir.  Ona  görə
  d
ə
  t
ə
rbiy
ə
  prosesind
ə
 
müvə
ff
ə
qiyy
ət qazanmaq üçün birinci növbə
d
ə
  t
ə
rbiy
ə
   
olunanların yaş və
 
f
ərdi  xüsusiyyə
tl
ərini  öyrə
nm
ə
k  v
ə
  n
ə
z
ə
r
ə
 
almaq  lazımdır.  Psixoloji 
ə
d
ə
biyyatda  bel
ə
 
bir  müddə
a  ir
əli  sürülür  ki,  tə
rbiy
ə
 
işində
 
başlıca  cə
h
ə

davranış motivlərinin yaranmasına, ə
m
əli işdə
 
əsas tutulmasına və
   
bütün 
oxşar  situasiyalarda    şagirdin  eyni  də
r
ə
c
ə
d
ə
 
əxlaqi  davranmasına  nail 
olmaqdır. 
 
T
ə
rbiy
ə
  prosesind
ə
 
müvə
ff
ə
qiyy
ət qazanmaq üçün  tə
rbiy
ə
vi  t
ə
dbirin 
t
ədbiq  edildiyi  konkret  şə
raitin  n
ə
z
ə
r
ə
 
alınması  da  hə
lledici 
ə
h
ə
miyy
ə
t
ə
 
malikdir.  T
ə
rbiy
ə
vi  t
ə
dbir  o  zaman  daha  s
ə
m
ə
r
əli  rol  oynayır  ki,    burada 
müə
llimin  pedaqoji    t
ə
x
əyyülü iştirak etsin. Belə
 
olduqda  müə
llim  konkret 
şə
raotd
ən  asılı  olaraq  tə
tbiq  etdiyi  t
ə
dbirin  n
ə
  kimi  n
ə
tic
ə
  ver
ə
c
ə
yini  
qabaqcadan  görə
 
bilir.  Ona  görə
  d
ə
  daha  s
ə
m
ə
r
əli,  şə
rait
ə
 
daha  uyğu

t
ə
rbiy
ə
vi t
ə
dbirin h
əyata keçirilməsi mümkün olur. 
 
T
ə
rbiy
ə
 
işini  düzgün  təşkil  etmək  üçün  “İnkişafın  sosial  şəraitinin” 
(
Л.С.Выготски) 
n
ə
z
ə
r
ə
 
alınması  da  zəruridir.  Bunun  üçün  tə
rbiy
əçi  birinci 
növbə
d
ə
 
öz şagirdlərinin inkişafının sosial şəraitini aşkara çıxarmalı, tə
rbiy
ə
 
işini ona uyğunlaşdırmalıdır. 
 
T
ə
rbiy
ə
 
prosesinin  müvə
ff
ə
qiyy
ə
tl
ə
  yerin
ə
  yetirilm
ə
sind
ə
 
mühüm  rol 
oynayan amill
ə
rd
ə
n biri d
ə
  t
ə
rbiy
ə
nin m
ə
qs
ədinin düzgün müə
yy
ə
nl
əşdiril
-
m
ə
sind
ə
n ibar
ə
tdir.  
T
ə
rbiy
ə
  prosesind
ə
  n
ə
z
ə
r
ə
 
alınması  zə
ruri  olan    c
ə
h
ə
tl
ə
rd
ə
n  biri  d
ə
 
h
ə
min  prosesin  t
ə
rbiy
ə
 
olunanın    fə
aliyy
ə
ti  il
ə
 
ə
laq
ə
l
ə
ndirilm
ə
sind
ə

ibar
ə
tdir.  H
ər  bir  yaş  dövründə
 
o  dövr  üçün  ə
sas  olan  f
ə
aliyy
ət  növünə
 
istinad  etm
ə
kl
ə
  h
ə
min  f
ə
aliyy
ə
t  prosesind
ə
 
müvafiq  tə
rbiy
əvi  iş  aparmaq 
mümkündür.  İstə
r  oyun,  ist
ə
r  t
ə
lim,  ist
ə
rs
ə
  d
ə
 
ə
m
ə
k  f
ə
aliyy
ə
ti  el
ə
  t
əşkil 
edilm
əlidir  ki,  şə
xsiyy
ətin  formalaşmasına,    onda  müsbə
t  keyfiyy
ə
tl
ə
rin 
t
ə
rbiy
ə
 
olunmasına gətirib çıxarsın. 
 

T
ə
rbiy
ə
 
prosesinin  müvə
ff
ə
qiyy
ə
tl
ə
  h
əyata  keçirilməsi  üçün  psixoloji 
c
ə
h
ə
td
ə
n    z
ə
ruri  olan 
şə
rtl
ə
rd
ə
n  biri    t
ə
rbiy
əvi işin metod və
 
formalaşrının  
düzgün  seçilmə
sind
ə
n  ibar
ətdir.  Ona  görə
  d
ə
  t
ə
rbiy
əçilə
rd
ən  biri  müvafiq  
metod  v
ə
  formalardan  istifad
ə
  etyin
ə
 
görə
  onun  t
ə
rbiy
ə
vi  t
ə
dbiri  s
ə
m
ə
r
ə
li 
n
ə
tic
ə
 
verir.  Əksinə,  başqa  birinin  tə
rbiy
ə
vi  metod
lardan  düzgün  istifadə
 
etm
ə
m
ə
si n
əinki şagirdin davranışındakı  qüsurların aradan qaldırılmasına 
s
ə
b
ə
b olmur, h
ə
m d
ə
 h
əmin qüsurların daha dərin köklər salmasına, oraya 
yeni  m
ə
nfi 
ə
lam
ə
tl
ərin  daxil  olmasına  gətirib  çıxarır.  Psixoloqlar  tə
rbiy
ə
vi 
metodları 
t
ə
tbiq  ed
ə
rk
ən  aşağıdakı  cə
h
ə
tl
ə
ri  n
ə
z
ə
r
ə
 
almağı  zə
ruri  hesab 
edirl
ə
r:    birincisi,  t
ə
rbiy
ə
 
olunan  şagirdin  yaş  və
  f
ərdi  xüsusiyyə
tl
ə
ri; 
ikincisi 
şagirdin  daxil  olduğu  uşaq  kollektivinin  xüsusiyyə
tl
ə
ri; 
üçüncüsü 
t
ə
rbiy
ə
vi  t
ə
dbirin  h
əyata  keçirildiyi  konkret
 
şə
rait.  Bu  c
ə
h
ə
tl
ə
r  n
ə
z
ə
r
ə
 
alınmaqla seçilə
n v
ə
 t
ə
tbiq edil
ə
n t
ə
rbiv
ə
 t
ədbir öz bə
hr
ə
sini verir. T
ə
rbiy
ə
vi 
t
əsirin    müvə
ff
ə
qiyy
ə
ti  t
ə
kc
ə
  t
ə
rbiy
əçinin  öz  tə
sirin
ə
   
hansı  mə
na 
verm
ə
sind
ə
n  deyil,  eyni  zamanda  t
ə
rbiy
ə
 
olumanın  onu  necə,  hansı 
m
ənada  başa düş
m
ə
sind
ə
n d
ə
 
asılı olur. Psixoloqlar belə
 bir c
ə
h
əti aşkara 
çıxarmışlar  ki  tə
rbiy
ə
vi  t
ə
dbirin  t
ətbiqi  zamanı,  müə
llim  v
ə
  t
ə
rbiy
əçilər  öz  
t
ə
sirl
ə
rind
ə
  bir m
əna, şagir isə
  tamamil
ə
 
başqa bir məna görür. Yaşlılarla 
uşaqlar  arasında    baş  verən  bu  cür  anlaşılmazlıq  psixologiyada  “mə
na 
mane
əsi”  adlanır.  Bu  cür 
m
ə
na  mane
ə
sinin 
yaranması  tə
rbiy
ə
vi  t
ə
dbirin 
t
əsir gücünü aradan qaldırır. Mə
na mane
ə
si il
ə
 
müə
llim v
ə
 valideynl
ə
r h
ə
l
ə
  
m
ə
kt
ə
b
ə
q
ə
d
ə
r  v
ə
 
kiçik  mə
kt
əb  yaşı  dövründə
 
rastlaşa  bilirlər.  Uşaqların 
daha çox kü
s
ə
y
ə
n v
ə
 
tez özündən çıxdığı dövrü olan  yeniyetməlik zamanı 
m
ə
na  mane
əsi  daha  tez  yaranır,  daha  parlaq  təzahür  edir  və
   
çə
tinlikl
ə
 
aradan qaldırılır. 
 
Zahir
ə
n  m
ə
na  mane
ə
l
ə
ri  onunla  xarakteriz
ə
 
olunur  ki,    sanki  uşaq 
böyüklə
rin    dedikl
ərini  eşitmir.  Əslində
  is
ə,  uşaq  ona  deyilən  sözü  yaxşı 
eşidir, hə
tta onu t
ə
krar da ed
ə
 bilir. Lakin h
əmin sözün mənasını qavramır.  
Psixoloqlar  müə
yy
ən  etmişlə
r  ki,  m
ə
na  mane
ə
si  h
əm  uşağın  qarşısında 
hansı tə
l
əbi qoymasından asılı olmayaraq, konkret adama münasibə
td
ə


h
ə
m  d
ə
  kimin  ir
əli  sürmə
sind
ən  asılı  olmayaraq 
konkret  t
ə
l
ə
b
ə
 
münasibə
td
ə
 
özünü  göstə
r
ə
  bilir.  H
ə
r  iki  halda  t
ə
rbiy
ə
vi  t
ə
dbirin 
metodlarından    düzgün  istifadə
 
olunmaması  faktı  mə
na  mane
ə
sinin 
yaranmasına,  nə
tic
ə
d
ə
  is
ə
  t
ə
rbiy
ə
vi  t
ə
dbirin  t
əsirinin  aradan  çıxmasına
 
s
ə
b
əb olur. Konkret adama münasibə
td
ə
  m
ə
na  mane
əsinin  yaranması ə

çox    tə
rbiy
əçi  tə
r
ə
find
ən  uşağın    davranış  motivinin  nə
z
ə
r
ə
 
alınmaması, 
uşaqda olmayan motivi bir növ ona bağlamaq nə
tic
ə
sind
ə
 
baş verir. 
 
Konkret  t
ə
l
ə
b
ə
 
münasibə
tind
ə
 
özünü  göstə
r
ə
n  m
ə
na  mane
ə
si  is
ə
 
tamamil
ə
 
başqa  sə
b
ə
bl
ə
rd
ə
n  ir
ə
li  g
ə
l
ə
  bilir.  M
ə
s
ə
l
ə
n,  t
ə
rbiy
əçi  müsbə

n
ə
tic
ə
  verm
ə
diyi  halda    eyni  t
ə
l
ə
bi  d
ə
f
ə
l
ə
rl
ə
  t
ə
krar  edir.  N
ə
tic
ə
d
ə
 
bu  cür 
t
ə
l
ə
bl
ə
r
ə
 
uşaq o qə
d
ər alışır ki, onu bir növ qavramamağa başlayır. 
 
T
əcrübə
 
göstərir ki, bu cür mə
na mane
ə
l
ərinin yaranması  şagirdlə
rl
ə
 
aparılan  tə
rbiy
ə
 
işinin  çə
tinl
əşmə
sin
ə,    bir  növ  nə
tic
əsiz  qalmasına  sə
b
ə

olur.  Ona  görə
  d
ə
 
müəllim  birinci  növbə
d
ə
 
bu  cür  mə
na  mane
ə
l
ə
rinin  
yaranmasının  qarşısını  almağa  çalışmalıdır.  Bu  cə
h
ə
td
ən  müəllim  üçün 
ə
sas problem z
ə
ruri t
ə
sir vasit
əsini seçmə
k deyil, h
ə
m d
ə
 
şagirdin rə
ftar v
ə
 
davranışının  motivlərini,  onun  baxışlarını,  münasibə
tl
ə
rini  bilm
ə
kdir.  Bel
ə
 
olduqda    m
ə
na  mane
ə
l
ərinin yaranmasının qarşısı alınır, tə
rbiy
ə
vi  t
ə
dbirin 
gücü artır. 
 
Şagirdlə
rin t
ə
rbiy
ə
sind
ə
 n
ə
z
ə
r
ə
 
alınması zə
ruri olan yollardan biri d
ə
  
müə
llimin, 
t
ə
rbiy
əçinin 
şəxsi 
nümunə
sind
ə

düzgün 
istifadə
 
olunmasından  ibarə
tdir.  Ad
ə
t
ən  kiçik  mə
kt
ə
blil
ər  çox  vaxt  müə
llimi  t
ə
qlid 
edir,  ona  oxşamağa  çalışırlar.  Lakin  bə
z
ən  bunu  şüursuz,  düşünmə
d
ə

edirl
ə
r.  B
ə
z
ə
n d
ə
 
özlə
rind
ən asılı olmayaraq onun xarici davranış tə
rzini bir 
növ  yamsılayırlar.  Yeniyetmə
l
ə
r  v
ə
 
böyük  mə
kt
ə
blil
ə
r  is
ə
 
çox  vaxt 
nümunə
d
ən şüurlu olaraq istifadə
 edirl
ər. Özünü artıq böyük hesab etmə
y
ə
 
başlayan  yeniyetmə
 
böyüklə
rin  h
ə
r
ə
k
ə
t  v
ə
 
davranışlarını  tə
qlid  etm
ə
y
ə
 
c
əhd  göstərir.  Ona  görə
  d
ə
  yeniyetm
ə
l
ə
rd
ə
 
onları  ə
hat
ə
  ed
ən  adamların 
(xüsusilə
 
onlara  yaxın  və
 
əziz  olan  adamların)davranışına  qarşı  kə
skin 
maraq  v
ə
  diqq
ət  yaranır.Böyüklə
rin  bu  v
ə
  ya  dig
ə
r  keyfiyy
ətini  şüurlu 

şə
kild
ə
  t
ə
qlid  ed
ə
n  yeniyetm
ə
 
çox  vaxt  onların  mə
nfi  keyfiyy
ə
t  v
ə
 
h
ə
r
ə
k
ə
tl
ə
rini d
ə
 t
ə
krar edir. M
əhz buna görə
 d
ə
 
müəllimin özünü müsbə
t bir 
nümunə
 kimi t
ə
qdim etm
ə
si z
ə
ruridir.  
Şagirdlərin  şə
xsiyy
ə
tini  t
ə
rbiy
ə
  ed
ə
rk
ən  şübhə
siz  onun  bird
ə
n-bir
ə
 
bütün  hallarda  düzgün  davranış  forması  seçə
c
əyini  gözlə
m
ə
k  olmaz. 
Şagirdlərin davranışını istiqamə
tl
ə
ndirm
ə
nin t
ə
hsis etm
ə
nin 
ə
n t
əsirli yolları 
onun  t
Yüklə 1,57 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   36




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin