bir jism tinch turmaydi». Juz’iy inkor hukmlarda sub’ekt to‘la olinmagan. Masalan,
O
«Ba’zi
talabalar kutubxonalarga a’zo emas». YAkka inkor hukmlarning sub’ekti ham, predikati ham to‘la
hajmda olingan bo‘ladi. Masalan, «Bu odam oliy ma’lumotli emas» hukmlarda terminlar hajmini
yaxshiroq tushunish uchun doiralardan foydalanamiz.
A
1
J
1 Oddiy
hukmlar
o‘rtasidagi
munosabatlar. Har qanday ikki hukm o‘rtasida emas, balki moddiy jihatdan bir xil hukmlar
o‘rtasidagi munosabatlar haqida fikr yuritamiz. Sub’ektlari bir xil, predikatlari bir xil hukmlar
moddiy jihatdan bir xil hukmlar deyiladi. Hukmlar sifat va miqdr jihatdan farq qilishlari mumkin.
Oddiy hukmlar o‘rtasida quyidagi munosabatlar bo‘lishi mumkin:
zidlik munosabati, umumiy
tasdiq va juz’iy inkor
(A—O) hamda umumiy inkor va juz’iy tasdiq
(
E—J
) hukmlar o‘rtasida
bo‘ladi. Masalan,
A
«Hamma talabalar a’lochi»,
E
«hech bir talaba a’lochi emas». Juz’iy qarama-
qarshilik munosabati, juz’iy tasdiq va juz’iy inkor hukmlar o‘rtasida bo‘ladi. Masalan,
J
«Ba’zi
qishloqlar obod»,
O «ba’zi qishloqlar orod emas». Bo‘ysunish munosabati umumiy tasdiq va
juz’iy tasdiq hamda umumiy inkor va juz’iy inkor hukmlar o‘rtasida bo‘ladi. (Masalan,
