275-modda. Mehnat normalarining amal qilish muddati Mehnat normalari doimiy bo‘lishi mumkin, bunda ular nomuayyan muddatga belgilanadi va ushbu Kodeksning 274-moddasiga muvofiq almashtirilguniga va qayta ko‘rib chiqilguniga qadar amal qiladi, mehnat normalari vaqtinchalik ham bo‘lishi mumkin, bunda ular mahsulot ishlab chiqarishni, texnika, texnologiyalarni o‘zlashtirish davri uchun yoki ishlab chiqarishni va mehnatni tashkil etish davri uchun uch oygacha bo‘lgan muddatga belgilanadi. Mazkur muddat tugaganidan keyin vaqtinchalik normalar doimiy normalar bilan almashtirilishi lozim.
Ayrim hollarda vaqtinchalik normalarning amal qilish muddati ish beruvchi tomonidan kasaba uyushmasi qo‘mitasi bilan kelishilgan holda uzaytirilishi mumkin.
Texnologiya o‘zgartirilganda, baxtsiz hodisalar va avariyalar yuzaga kelishi xavfi bilan bog‘liq ishlarni bajarishda, shuningdek bir martalik xususiyatga ega boshqa shunga o‘xshash ishlarni bajarishda mehnat normalari har bir aniq holatda tegishli ishlarni bajarish davri uchun belgilanadi.
276-modda. Ish beruvchining mehnat normalarini bajarish uchun zarur mehnat shart-sharoitlarini ta’minlash majburiyatlari Ish beruvchi mehnat normalarining bajarilishi uchun zarur shart-sharoitlarni ta’minlashi shart. Bunday shart-sharoitlar jumlasiga quyidagilar kiradi:
binolar, inshootlar, mashinalar, texnologik jihozlar va boshqa asbob-uskunalarning soz holatda bo‘lishi;
ishlarni bajarish uchun zarur bo‘lgan texnik hujjatlar va boshqa zarur hujjatlar bilan o‘z vaqtida ta’minlash;
mehnat shartnomasida shartlashilgan ishlarni bajarish uchun zarur bo‘lgan materiallar, asboblar, boshqa vositalar va buyumlarning lozim darajada sifatli bo‘lishi, ularning xodimga o‘z vaqtida taqdim etilishi;
mehnat muhofazasi va ishlab chiqarish xavfsizligi talablariga javob beradigan mehnat shart-sharoitlari.
277-modda. Mehnatga haq to‘lashning ishbay tizimida narxlarni aniqlash Mehnatga haq to‘lashning ishbay tizimida narxlar belgilangan ish razryadlaridan, mehnatga haq to‘lash razryadlaridan, tarif stavkalaridan (maoshlardan) va ishlab berish normalaridan (vaqt normalaridan) kelib chiqqan holda aniqlanadi.
Ishbay narx bajariladigan ishning razryadiga muvofiq bo‘lgan kunbay tarif stavkasini yoki soatbay tarif stavkasini kunbay yoki soatbay ishlab berish normasiga bo‘lish yo‘li bilan aniqlanadi. Ishbay narx bajariladigan ishning razryadiga muvofiq bo‘lgan kunbay tarif stavkasini yoxud soatbay tarif stavkasini belgilangan kunbay yoki soatbay vaqt normasiga ko‘paytirish yo‘li bilan ham aniqlanishi mumkin.
Kunbay tarif stavkasi (maosh) yoki soatbay tarif stavkasi mehnatga haq to‘lashning razryadiga muvofiq bo‘lgan oylik tarif stavkasini yoki lavozim maoshini ish kunlarining yoxud ish soatlarining oylik normasiga bo‘lish yo‘li bilan aniqlanadi.
