Ijtimoiy pedagogik rivojlanishning madaniy-tarixiy asoslari Tuzuvchi: Tursunboyeva Shohistaxon

 Markaziy Osiyo olimlari tomonidan tarbiya va ta’limning ijtimoiy o‘rnini ijtimoiylashuvning mikroomillar: muhit,oila va o‘quvchilar guruhiga e’tibor karatganlarida hamda otaonalar, pedagog va o‘quvchining harakatlarini mujassamlashtirish kerakligi bilan bog‘liqlikda ochibberganliklarida yorqin namoyon bo‘ladi. Shunday qilib, o‘rta asr olimlari ijtimoiy pedagogikasohasida katta meros qoldirganlar. Ularning ilmiy pedagogikasarlari zamonaviy ijtimoiy pedagogika ilminirivojlantirish uchun muhim manba hisoblanadi.

•  Markaziy Osiyo olimlari tomonidan tarbiya va ta’limning ijtimoiy o‘rnini ijtimoiylashuvning mikroomillar: muhit,oila va o‘quvchilar guruhiga e’tibor karatganlarida hamda otaonalar, pedagog va o‘quvchining harakatlarini mujassamlashtirish kerakligi bilan bog‘liqlikda ochibberganliklarida yorqin namoyon bo‘ladi. Shunday qilib, o‘rta asr olimlari ijtimoiy pedagogikasohasida katta meros qoldirganlar. Ularning ilmiy pedagogikasarlari zamonaviy ijtimoiy pedagogika ilminirivojlantirish uchun muhim manba hisoblanadi.

Alisher Navoiy, Forobiy, Ibn Sinolarning falsafiy vapedagogik konsepsiyalari keyingi davrlarning etakchi ta’limotlarini rivojlantirish uchun asos bo‘lib xizmat qilgan. XI — XII aerda yashab ijod qilgan Markaziy Osiyoma’rifatparvar olimlari turli fanlar, shu jumladan,pedagogikaning rivojiga katta hissa qo‘shishdi. Yusuf Xos Hojib, Burxoniddin Zarnujiy va Ahmad Yugnakiylar bolalar jamiyatda o‘z o‘rnini topishida bilim, ota-ona, oilaning o‘rninialohida ajratib ko‘rsatadilar. Ular tarbiyaning asosiy maqsadi deb, komil insonni tarbiyalash, unga etishish vositasi sifatida esa qattiq qo‘llik va doimiy mehnatga o‘rgatishni tushunishgan. Zarnujiyning ‘Ta’limda o‘quvchiga pandlar” kitobi, Yusuf Xos Hojibning “Kugadg‘u bilig” asari Markaziy Osiyoda pedagogikaga oid bo‘lgan birinchi kitoblar hisoblanadi.

• Alisher Navoiy, Forobiy, Ibn Sinolarning falsafiy vapedagogik konsepsiyalari keyingi davrlarning etakchi ta’limotlarini rivojlantirish uchun asos bo‘lib xizmat qilgan. XI — XII aerda yashab ijod qilgan Markaziy Osiyoma’rifatparvar olimlari turli fanlar, shu jumladan,pedagogikaning rivojiga katta hissa qo‘shishdi. Yusuf Xos Hojib, Burxoniddin Zarnujiy va Ahmad Yugnakiylar bolalar jamiyatda o‘z o‘rnini topishida bilim, ota-ona, oilaning o‘rninialohida ajratib ko‘rsatadilar. Ular tarbiyaning asosiy maqsadi deb, komil insonni tarbiyalash, unga etishish vositasi sifatida esa qattiq qo‘llik va doimiy mehnatga o‘rgatishni tushunishgan. Zarnujiyning ‘Ta’limda o‘quvchiga pandlar” kitobi, Yusuf Xos Hojibning “Kugadg‘u bilig” asari Markaziy Osiyoda pedagogikaga oid bo‘lgan birinchi kitoblar hisoblanadi.

• Demokrit (mil. avv. 460-370 y) o’z ta’limotida tarbiyada bola tabiatini hisobga olish tamoyilini asoslab bergan. Bundan tashqari uning fikricha, bola tarbiyasini yoshligidan boshlamoq kerak.