INDIVIDUAL VA GURUH BILAN IJTIMOIY ISH OLIB BORISH
Guruxni aloxida shaxslar tashkil egadi, lekin xar bir gurux psixologiyasi uni tashkil etuvchi aloxida shaxslar psixologiyasidan fark kiladi va o`ziga xos qonuniyatlarga buysunadi. Ayni shu qonuniyatlarni bilish esa turli tipli guruxlarni boshkarish va ana shu guruxlarni tashkil etuvchilarni tarbiyalashning asosiy mezonidir.
Guruxni aloxida shaxslar tashkil egadi, lekin xar bir gurux psixologiyasi uni tashkil etuvchi aloxida shaxslar psixologiyasidan fark kiladi va o`ziga xos qonuniyatlarga buysunadi. Ayni shu qonuniyatlarni bilish esa turli tipli guruxlarni boshkarish va ana shu guruxlarni tashkil etuvchilarni tarbiyalashning asosiy mezonidir.
Guruxlarning turlari ko`p, shuning uchun ham ularni turli olimlar turlicha klassifikatsiya kiladilar. Bizning nazarimizda, G. M. Andreevaning "Ijtimoiy psixologiya" darsligida klassifikatsiya guruxlarining asosiy turlarini o`z ichiga kamrab olgan. U xar kanday kishilar guruxini avvalo shartli va real’ guruxlarga bo`ladi. Real’ guruxlar anik tadkiqot maksadlarda tuplangan laboratoriya tipidagi hamda tabiiy guruxlarga bo`linadi. Qonkret faoliyat odamlarning tabiiy ehtiyojlari asosida tashkil bo`ladigan bunday tabiiy guruxlarning o`zi kishilarning soniga karab katta kichik guruxlarga bo`linadi. Katta guruxlar uni tashkil etuvchilarning maksadlari fazoviy joylashishlari, psixologik xususixtlariga karab, uyushgan va uyushmagan turlarga
kichiklari esa o`z navbatida endi shakllanaetgan diffo`z hamda tarakkietning yuksak pogonasida kutarila olgan jamoa turlariga bo`linadi. Guruxlarning ijtimoiy psixologiya uchun ayniksa muxim hisoblangai turlariga ta`rif berish va ularning psixologik qonuniyatlarini o`rganishni maksad kilib kuygan xolda, bevosita katta guruxlarning ijtimoiy psixologik qonuniyatlarini o`rganishga utamiz.
Katta guruxlar psixologiyasiga xos xususiyatlar va ularni ilmiy tadkik kilish printsiplari. Katta guruxlar kishilarning shunday birlashmalariki, undagi odamlar soni avvalo ko`pchilikni tashkil etib, ma`lum sinfiy, ilmiy, irkiy, profesional belgilar ularning shu guruxga mansubligini ta`minlaydi. Katta guruxlarni tashkil etuvchilar ko`p sonli bo`lganligi va ular xulkatvorini belgilovchi mexanizmlarning o`ziga xosligi tufayli bo`lsa kerak, ijtimoiy psixologiyada olimlar ko`pincha kichik guruxlarda ish olib borishini afzal kuradilar. Lekin katta kishilar uyushmasining psixologiyasini bilish juda katta tarbiyaviy va siesiymafkuraviy ahamiyatiga ega. Bu soxadagi tadkiqotlarning kamligi bir tomondan, aytib utilganidek, ko`pchilikni kamrab olishda kiyinchiliklar bo`lsa, ikkinchi tomondan, katta guruxlar psixologiyasini o`rganishga karatilgan metodik ishlar zaxirasining kamligidir. Masalan, ishchilar yoki zielilar sinfi psixologiyasi o`rganilishi kerak, deylik
Katta guruxlar psixologiyasiga xos xususiyatlar va ularni ilmiy tadkik kilish printsiplari. Katta guruxlar kishilarning shunday birlashmalariki, undagi odamlar soni avvalo ko`pchilikni tashkil etib, ma`lum sinfiy, ilmiy, irkiy, profesional belgilar ularning shu guruxga mansubligini ta`minlaydi. Katta guruxlarni tashkil etuvchilar ko`p sonli bo`lganligi va ular xulkatvorini belgilovchi mexanizmlarning o`ziga xosligi tufayli bo`lsa kerak, ijtimoiy psixologiyada olimlar ko`pincha kichik guruxlarda ish olib borishini afzal kuradilar. Lekin katta kishilar uyushmasining psixologiyasini bilish juda katta tarbiyaviy va siesiymafkuraviy ahamiyatiga ega. Bu soxadagi tadkiqotlarning kamligi bir tomondan, aytib utilganidek, ko`pchilikni kamrab olishda kiyinchiliklar bo`lsa, ikkinchi tomondan, katta guruxlar psixologiyasini o`rganishga karatilgan metodik ishlar zaxirasining kamligidir. Masalan, ishchilar yoki zielilar sinfi psixologiyasi o`rganilishi kerak, deylik
