Innovatsion texnologiyalarni qishloq

“Iqtisodiyot va innovatsion texnologiyalar” (Economics and Innovative Technologies) ilmiy elektron jurnali 
http://iqtisodiyot.tsue.uz/journal
  
209
 
Yerni isitish tizimining iqtisodiy hisobini to‘g’ri bajarish juda muhim, chunki elektr 
energiyasining narxi tizimning samaradorligida muhim rol o‘ynashi mumkin. Sug’orish suv 
ombori, shuningdek, suv omboridagi suv darajasini tartibga soluvchi elektr nasos va float 
bilan jihozlangan bo‘lishi mumkin. Rezervuarni avtomatik to‘ldirish tizimining joriy etilishi 
tufayli ushbu tizimni to‘liq avtomatik deb atashimiz mumkin. "Aqlli issiqxona" tizimida 
tuproqni avtomatik isitish muhim emas, uning harorati termostatda o‘rnatilgan 
ma’lumotlar asosida boshqariladi. 
1-rasm. Аqilli issiqxona boshqaruv tizimlari 
Tuproqni isitish tizimi quyidagilarni o‘z ichiga oladi: Harorat regulyatori; isitish 
elementi Haroratni nazorat qilish uchun termostat sizga haroratni +5 dan +45 daraja Selsiy 
oralig’ida saqlashga imkon beradi. Shunday qilib, dastlab o‘rnatilgan harorat o‘rnatiladi va 
bu harorat saqlanib qoladi (1- rasm). 
Issiqxonalarni ventilyatsiya qilish jarayoni leeward tomonini ochish orqali amalga 
oshiriladi va shu bilan sovuq shamolning salbiy ta’siridan qochadi. Biroq, bu sohadagi yangi 
tadqiqotlar tufayli, issiqxonaning har ikki tomonida joylashgan ikkita transomning bir 
vaqtning o‘zida ochilishi quyidagicha. Bu usul CO2 miqdorini va havo namligini sozlashdan 
tashqari, issiqxona ichidagi iliq oqimlarni maksimal darajada nazorat qilish imkonini beradi. 
Avtomatik sug’orish tizimi uchun tuproqdan foydalanish kerak bo‘ladi: suv sathining 
sensori, bu suv omboridagi hozirgi suv miqdorini aniqlaydi va shu bilan suv omborida suv 
etishmasligi bo‘lsa, suv qo‘shish kerakligini aniqlaydi(tuproq namligi sensori). Shu tarzda, 
tizim sug’orish jarayonini qachon boshlash kerakligini aniqlaydi.
Tuproq namligini kuzatish va sug’orish tizimini o‘rnatish jarayonlarini ko‘rish uchun 
zarur bo‘lgan LCD displeyidan foydalaniladi. Mikrokontroller olingan natijani boshqaruv 
qurilmasiga uzatadi va signaldan so‘ng suv ta’minoti tizimini ishga tushiradi. Sug’orish 
jarayonlarining vazifalari va sozlamalarini boshqarish tizimi ish jarayonida ogohlantirish 
moslamasi suv etishmasligi tog;risida xabar berish, ma’lumotlarni ko‘rsatish uchun xizmat 
qiladi. 
Avtomatik shamollatish tizimi uchun quyidagi elementlardan foydalanilgan: harorat 
va tuproq namligi sensori, bu sensor tomonidan olingan ko‘rsatkichlarga qarab, issiqxona 
ichidagi joriy holat aniqlanadi. Mikrokontrollerdan kelgan signaldan so‘ng boshqarish 
moslamasi, ya’ni shamollatish tizimini ishga tushiriladi. Tuproqni avtomatik isitish tizimi 
uchun quyidagi elementlar talab qilinadi: tuproq harorati sensori (kontakt turi). 

---