Innovatsiyalar vazirligi andijon davlat universiteti tarix fakulteti

Qadimgi Rim 
Jahon tarixida Rimning tutgan o‘rni va ahamiyati. Rim jamiyati – quldorlik tizimining 
yuqori bosqichi. Xronologiya. qadimgi Rim tarixining davrlanishi. Italiyaning geografik o‘rni va 
tabiiy sharoitlari. Аholisi. Etnik xilma-xilligi. Аsosiy qabilalar: ligurlar va boshqa mahalliy 
qabilalar, italiklar, illiriyalik etnik guruhlar, etrusklar, yunonlar. Qadimgi Rim tarixini oʼrganish. 
Miloddan avvalgi II asrdagi Rimning Sharqiy Oʼrta Yer dengizidagi istilolari. 
Makedoniyaning istilo etilishi. Makedoniya va Yunonistonning pravintsiyalarga 
aylanishi. Salavkiylar podsholigining qulashi. Uchinchi Puni urushi. Karfagenning tor-mor 
etilishi. 
Miloddan avvalgi II-I asrlarda Rimning iqtisodiy va ijtimoiy rivojlanishi. 
Rimda quldorlikning o‘sishi. Rim istilolarining ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish jarayoniga 
taʼsiri Rimni iqtisodiy, ijtimoiy rivojlanishini o‘ziga xos xususiyatlari. Klassik qulchilikni 

---

18 
ahamiyati. 
Rim respublikasi siyosiy tuzumining inqirozi. 
Miloddan avvalgi I asrning 80-yillarida Rim respublikasida siyosiy kurash. Pont 
podsholigi bilan birinchi urush. Miloddan avvalgi I asrning 80-yillari oxirida Rimda fuqarolar 
urushi. Lutsiy Korneliy Sullaning diktaturasi. Ispaniyada Sertoriyning faoliyati. Pont podsholigi 
bilan uchinchi urush (Mil.avv. 74-63). Spartak boshchiligidagi qo‘zg‘olon. Miloddan avvalgi 70- 
yillar oxiri 60-yillar boshida siyosiy guruhlarning kurashi. Miloddan avvalgi 60 yillarda Rimda 
siyosiy kurash. 1-uchlar ittifoqi (1-triumvirat). Sezarning konsulligi. Galliyada urushlar. Yuliy 
Sezarning siyosiy mavqeining mustahkamlanishi. Miloddan avvalgi I asrning 40-yillarida 
fuqarolar urushi va Yuliy Sezar diktaturasi. Yuliy Sezar qonunchiligi. Ijtimoiy siyosat. Yuliy 
Sezar diktaturasining ahamiyati. Miloddan avvalgi I asrning 40-yillar oxiri va 30-yillardagi 
fuqarolar urushi. II uchlar ittifoqi (2-triumvirat). Fuqarolar urushining ijtimoiy-siyosiy oqibatlari. 
Polis tizimi inqirozi va Rim respublikasi qulashining asosiy sabablari. Miloddan avvalgi III-I 
asrlarda Rim madaniyati. 
Ilk Rim imperiyasi. Oktavian Аvgust hukmronligi. Printsipat. 
Monarxiya oʼrnatilishining dolzarbligi. Oktavianning siyosiy dasturi va maqsadi. 
qonunchilik. Printsipat asoslari. Аvgustning ijtimoiy siyosati. Quldorchilikning kuchayishi. 
Oktavian Аvgustning tashqi siyosati, uning hukmronligining natijalari va ahamiyati. 
G‘arbiy Rim imperiyasining qulashi. Rim imperiyasining g‘arbiy va Sharqiy 
imperiyalarga bo‘linishi, uning sabablari. G‘arbiy Rim imperiyasi. Uning zaifligi. Reyndagi 
german qabilalari. Ularning Italiyaga bostirib kirishi. gʼarbiy Rim imperiyasi yerlarida varvar 
qabilalarning joylashishi. Yangi ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy tartibning belgilari. Xunnlar. 
Katalaun jangi. Rim markaziy xokimiyatining inqirozi. G‘arbiy Rim imperiyasining qulashi. 
Аntik quldorlik jamiyati qulashining iqtisodiy-ijtimoiy, siyosiy sabablari va oqibatlari. Quldorlik 
jamiyatining tarixiy ahamiyati. qadimgi dunyo sivilizatsiyalari – zamonaviy sivilizatsiyaning 
poydevori.