Inoyatullayeva m. A tekshirdi: sagdullayeva b

O'simliklarning kasalligini o'rganuvchi fan -
fitopatologiya fanidair.
O'simliklarning kasalliklari chaqiruvchi mikroorganizm
katta ziyon keltiralilar, chunki ularning ta'sirida
hosildorchilik pasayadi, ildiz, barg va o'simlik tanasini
zararlab, noyob o'simliklarning yo'q bo'lib ketishiga olib
boradi. Dorivor o'simliklarning bu holda uchrashi, bu
o'simlikning dori tayyorlash uchun ishlatib bo'lmaslikka
olib boradi. Er kurrasida bakteriya va zamburug'lar
o'simliklarda kasallik chaqiruvchini sifatida keng tarqalgan
bo'lib, taro'alishi o'simlikning o'sish zonasiga bag'liq
bo'ladi.
8

---

Mikroorganizmlar
havo orqali tarqalib, 
atmosferaning turli
qatlamlarida turli
mikroorganizmlar
bo'ladi, suv orqali va
o'simlik urug'lari
orqali tarqalishi
mumkin.
suv orqali
9
o'simlik urug'lari
orqali
havo orqali

---

Barcha mikroblar orqali tarqalayotgan
kasalliklarni tarqalganliklariga qarab, shartli
ravishda
endemik
va
pandemik
tarqalishiga
ajratish mumkin. Endemik ma'lum bir geografik
zonada tarqalish holatiga aytiladi.
Mikroblar orqali tarqalayotgan kasalliklar
10

---

O'simliklarda kasallik qo'zg'atuvchi mikroorganizmlarning
turi 310 dan ortiq bo
ʻ
lib, ular tayoqchasimon, kokklar, 
spiralsimon bo'lib, grammlar kupchilik turlarini tashkil etadi. 
Fitopatogen mikrorganizmlarning ko'pchiligi flurossensiya
holatini chaqiruvchi bo'lib, turli rangdagi (sariq, Jigar rang) 
pigment hosil qilish xossasiga ega. Fitopatogen
mikrorganizmlarning asosiy ozuqa manbal bo'lib o'simlik
oqsiliva uglevodlar hisoblanadi, ular kraxmalni gidroliz
qiladi, spirt va shakarni parchalash, sutni chiritmi, jelatinani
eritishi, ammiak, indol hosil qilish xossasiga ega.
O'simliklarda kasallik qo'zg'atuvchi mikroorganizmlarning turi
11

---

Fitopatogen bakteriyalarning yashash faoliyatlari turlicha
bo'lib, ba'zi turlari tuproqda uzoq yashab, sovuqni, quyosh
nurlarining ta'sirini va qurishga chidamli hisoblanadi. 
Umuman fitopatogen bakteriyalarni bir necha avlodga taaluqli
hisoblab, ularga quyidagi turlar kiradi:
1. Ervini-ervini
2. Psevdomanus-psevdomanus
3. Corinobacteria-korinobakteriya.
4. Acvobacteria-akvobakteriya
12

---

Dorivor o'sialiklardan tayyorlangan dorilar mikroflorasi o'ziga
xos xossalarga ega bo'lib, quyidagi faktorlarga bog'liq
bo'ladi:Dorining tayyorlanish usuliga (qaynatma
temperatura, bosim, ta'sir vaqtiga). Saqlanish usuliga
Dorixonalarning sanitar-gigienik holatiga. Dorivor
mikroorganizmlar kimyoviy tarkibiga. Xom ashyoning turiga, 
ozuqa tarkibiga.
13

---