Inson va kompyuterning o'zaro ta'siri (hci) nima? Hci bir nechta turli fanlarni o'z ichiga oladi ular qaysi fanlar?

apparatli interfeys;
dasturiy interfeys;
apparatli-dasturiy interfeys.
13. Insonning kompyuter bilan o‘zaro aloqasi (IKA) - bu odamlar (foydalanuvchilar) va kompyuterlar o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlarni o‘rganish, rejalashtirish va loyihalashdan iborat. Ko‘pincha bu informatika, xulq-atvor, dizayn va tadqiqotning boshqa sohalari to‘plami sifatida qaraladi. Foydalanuvchilar va kompyuterlarning o‘zaro ta‘siri foydalanuvchi interfeysi (yoki shunchaki interfeys) darajasida, dasturiy va apparat vositalarini o‘z ichiga oladi; masalan, displey ekranlarida aks ettirilgan rasmlar yoki ob‘ektlar, apparat kiritish moslamalari (masalan, klaviatura va sichqonlar) orqali foydalanuvchi kiritishi samolyot va elektr stanttsiyalari kabi katta avtomatlashtirilgan tizimlar bilan
foydalanuvchilarning o‘zaro aloqalaridir.
14. Inson va kompyuterning o‘zaro ta‘siri tarixi
Inson va kompyuterning o‘zaro ta‘siri ko‘p yo‘nalishli ilmiy vektorlar (kompyuter grafikasi, muhandislik psixologiyasi, ergonomikasi, tashkil etish nazariyasi, kognitiv fan, informatika va boshqalar) kontekstida rivojlandi. Insonkompyuter o‘zaro munosabatlarining ergonomik bosqichining boshlanishini Ivan Sutherlandning dissertattsiyasi deb hisoblash mumkin
15. Kompyuter yordamida loyihalash (CAD) geometrik parametrlar bilan belgilangan kompyuter modellarini yaratishni o'z ichiga oladi. Ushbu modellar odatda kompyuter monitorida tegishli parametrlarni o'zgartirish orqali osongina o'zgartirilishi mumkin bo'lgan qism yoki qismlar tizimining uch o'lchovli tasviri sifatida ko'rinadi. CAD tizimlari dizaynerlarga ob'ektlarni turli xil tasvirlar ostida ko'rishga va Real sharoitlarni simulyatsiya qilish orqali ushbu ob'ektlarni sinab ko'rishga imkon beradi.
16. Kompyuter yordamida ishlab chiqarish (CAM) avtomatlashtirilgan mashinalarni boshqarish uchun geometrik dizayn ma'lumotlaridan foydalanadi. CAM tizimlari kompyuterning raqamli boshqaruvi yoki to'g'ridan-to'g'ri raqamli boshqaruv tizimlari bilan bog'liq. Ushbu tizimlar geometrik ma'lumotlar mexanik ravishda kodlanganligi bilan raqamli boshqaruvning eski shakllaridan farq qiladi. CAD ham, CAM ham geometrik ma'lumotlarni kodlash uchun kompyuterga asoslangan usullardan foydalanganligi sababli, loyihalash va ishlab chiqarish jarayonlarini yuqori darajada birlashtirish mumkin. Kompyuter yordamida loyihalash va ishlab chiqarish tizimlari odatda CAD/CAM deb ataladi.
17. Interfeysni yaratish usullari Foydalanuvchi interfeysini baholash yoki yangi interfeysni loyihalashda quyidagi dizayn tamoyillarini yodda tutish kerak: Boshidanoq foydalanuvchilar va vazifalarga e‘tibor qaratish kerak: vazifani bajarish va mos foydalanuvchilarni aniqlash uchun talab qilinadigan foydalanuvchilar sonini belgilash; hech qachon interfeysni ishlatmagan yoki kelajakda uni hech qachon ishlatmaydigan kishi noo‘rin foydalanuvchi hisoblanadi. Shuningdek, foydalanuvchilar qanday vazifalarni va qanchalik tez-tez bajarilishini aniqlash kerak.
18. Usability Ingliz tilidan tarjima qilganda sodda va qulay degan ma‘nolarni anglatadi. Veb-dizaynda ya‘ni sayt veb pejlarining «qulaylik» tamoillaridir.(Veb-sahifa World Wide Webdagi hipermatnli hujjatdir. Veb-sahifalar foydalanuvchiga veb-server tomonidan joʻnatiladi hamda ularni veb-brauzer yordamida koʻrish mumkin)
19. Yuzabilitida interfeysni loyihalashning VIMM texnologiyasi (Visual, Intellect, Memory, Motor) tamoillaridan foydalaniladi.
Visual — viziual idrokni optimallashtirish:
• inson uchun oldindan ko‘rishni namoish qilish va harakatdan oson voz kechish
• foydalanuvchilar guruhi uchun ma‘lumotlarni tushunarli qilish