Intellektual tizimlar

 
6.6. Ishonchlilik koeffitsentining cheklovli belgisi 
Avvaldan ko‘pgina xolatlardi ishonchlilik koeffitsentining cheklovli belgisi 
berilgan. Mantiqiy xulosa avvaldan topshiligan cheklovli belgidan KU ning ortib 
ketgan sharoitidagina to‘g‘ri deb topiladi. Bilimlar bazasi bilan ishlar mantiqiy 
xulosa ishonchlilik koeffitsentining belgisi cheklovli belgidan ortsagina daqom 
ettiriladi. Ish jarayonrida aniq hisob kitob ishlari olib boriladi. Faraz qiliylik, ayrim 

---

59 
KU mantiqiy hulosasi uchun 0,4 ga teng. Bu belgi yodda saqlanadi. So‘ng u KU 
cheklovli belgisi bilan taqqoslanadi ( masalan u 0,8 teng bo‘lsin).
Saqlab qolingan birlik cheklovli belgidan kamroq bo‘lib chiqdi, shu sababli 
bilimlar bazasi bilan ishlar davom ettiriladi. Bilimlar bazasi bilan ishlash jarayonida 
aynan o‘sha mantiqiy xulosa, yangi qoida uchun KU avval saqlab qolingan KU 
belgisining 1 minusga ko‘paytiriladi, hamda natija avval saqlab qolingan KU ga 
qo‘shiladi. 1 ga teng KU birligi xulosaning to‘g‘riligiga bo‘lgan to‘la isholchdan 
dalolat beradi. So‘ng saqlab qolingan KU birligi cheklovli belgi bilan taqqoslanadi, 
agarda u oshib ketsa,matiqiy xulosa amalga oshiriladi. Aks holda bilimlar bazasi 
bilan ishlar davom ettiriladi. Yuqorida aytilganlarni quydagi tenglik yordamida qayd 
etish mumkin: 
Saqangan KU= avval saqdangan KU + (1-avval saqlangan KU) * KU yangi 
qoidasi
Masalan: 
KU ning cheklovchi belgisi = 0,8 
Qoida: agar A bo‘lsa, u xolda V (KU=0,6) 
saqlangan KU: 0,6 
Yangi qoida: Agarda S bo‘lsa, u xolda V (KU=0,7) 
saqlangan KU=0,6+ (1-0,6)*0,7=0,88 (cheklovchi belgi ortiq bo‘lib, xulosa 
chiqariladi). 
Takrorlash uchun savollar: 
1. 
Produktsiya koidasi nima va u nima vazifani bajaradi? 
2. 
Fikrlashning to‘g‘ridan-to‘g‘ri usuli bilan teskari usuli 
o‘rtasidagi fark nimadan iborat? 
3. 
Produktsion tizim qanday kismlardan tashkil topgan? 
4. 
Bilimni tasavvur kilishda produktsion sistema qismlarining 
ishlatilishining ahamiyati?