International Journal of Finance and Digitalization
www.ijfd.uz
ISSN: 2181-3957
Vol. 2 Issue 01, 2023
International Journal of
Finance and Digitalization
Email: ijfduz@gmail.com
balli 1,81 ni tashkil etdi, bu firmalarning 50% pastroq reytingga ega bo‘lishi, o‘ta
og‘ir ahvolda va bankrot bo‘lish ehtimoli yuqori ekanligini ko‘rsatdi.Bu yilda
aktivlar bilan bog‘liq bo‘lgan alohida qimmatli qog‘ozlarning kredit reytinglari
bo‘lishi kerak bo‘lganidan yuqori baholandi. Altman
Z-skori kompaniyalarning
risklari sezilarli darajada oshib borayotganini va bankrotlikka yo‘l qo‘ygan bo‘lishi
mumkinligini ko‘rsatdi[7].
Altmanning hisob-kitoblari uni korporativ defoltlardan kelib chiqadigan
inqiroz yuzaga kelishiga ishonishiga olib keldi, ammo 2008
yilgi moliyaviy
inqirozga olib kelgan inqiroz ipoteka bilan ta'minlangan qimmatli qog‘ozlar (MBS)
bilan boshlandi; ammo, korporatsiyalar tez orada 2009 yilda tarixdagi ikkinchi eng
yuqori ko‘rsatkich bilan defoltga uchradi.
Altman Z skorining afzalliklari sifatida tashkilotlarni baholashda bunday
yondashuv faqat bitta nisbatdan foydalanishdan yaxshiroqdir, chunki u
bir nechta
ob'ektlarning ta'sirini - aktivlar, foyda va bozor qiymatini birlashtiradi. Shunday
qilib, u kreditorlar va kreditorlar tomonidan mijozlar
va qarz oluvchilarga
mablag‘larni kengaytirish bilan bog‘liq xavfni aniqlash uchun ko‘pincha
qo‘llaniladi.
Xulosa va takliflar
Xulosa o‘rnida shuni ajtish joizki, investor uchun Altman modelidan
foydalanish aniqrog‘i qanday turdagi kompaniyalar (Xususiy
ishlab chiqarish
kompaniyalari,
Umumiy
noishlab
chiqarish
xizmatlari
kompaniyalar,
Rivojlanayotgan bozor (aksionerlik kompaniyalar) kompaniyalari ) uchun
foydalaninshni bilish juda muhim. Yuqorida ham aynan bu modelning turli
kompaniyalar bankro‘tlik darajasini aniqlash va ular
haqida moliyaviy bashorat
qilish haqida so‘z boradi. Ayni damda esa, agar aksiyador bo‘lsangiz, siz aksiyasi
va qimmatli qog‘ozlariga egalik qilayotgan kompaniyaning moliyaviy
hisobotlaridan kerakli ma’lumotlar(aylanma kapital, umumiy aktivlar,
taqsimlanmagan foyda,foizlar va soliqlarni to‘lashdan oldingi daromad, kapitalning
bozor qiymati,jami majburiyatlarning
balans qiymati,sotish)ni olgan holda
yuqorida taqdim etilgan formulalar orqali hisoblab olishingiz mumkin. Bu
modelning ham sodda ham hisoblashni qulayligi qisqa muddatda qay darajada
to‘g‘ri investitsiya qilayotganingizni ko‘ra olishingizdadir.
Dostları ilə paylaş: