Iqtisodiy bilim asoslari 9 E. Sariqov, B. Haydarov Toshkent — 2014 «O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi»

BILIMINGIZNI SINAB KO‘RING!
• 
Tovar va xizmatlar ikki xil bo‘ladi: ijtimoiy ne’matlar va xususiy firmalar 
tomonidan ishlab chiqariladigan tovar va xizmatlar.
• 
Ijtimoiy ne’matlar davlat tomonidan ishlab chiqariladi va ular uchun aholi 
soliqlar ko‘rinishida haq to‘laydi.
Buni yodda tuting!
Yuqorida davlatning turli faoliyat yo‘nalishlari keltirilgan.
1. Davlatning har bir faoliyat yo‘nalishiga misol keltiring.
2. Keltirgan misollaringizdagi davlatning iqtisodiy vazifalarini muhimlik 
darajasining kamayib borish tartibida yozib chiqing.
3. Davlatning bu vazifalarni bajarishidan sizga qanday naf bor? Fikringizni 
asoslang.
4. Nima sababdan aynan davlat bu faoliyat turlari bilan shug‘ullanishi kerak?
5. Davlatning yana qanday iqtisodiy vazifalarini bilasiz?
BOZOR NOQOBILLIGI 
OQIBATLARINING OLDINI 
OLISH
BOYLIK VA DARO-
MADLARNI QAYTA 
TAQSIMLASH
Ijtimoiy 
himoya va 
transfertlar
Bozorlarning 
monopollashi-
shiga qarshi 
kurashish
Ijtimoiy 
tovarlar va 
xizmatlar 
yaratish
Qo‘shimcha 
tashqi ta’sir-
larni tartibga 
solish va na-
zorat qilish
Daromad va 
mulkni soliqqa 
tortish
Davlat

---

55
55
54
DAVLAT BUDJETI 
12- MAVZU
FAOLLASHTIRUVCHI SAVOL VA TOPSHIRIQLAR
Siz maktabingiz haqida “maktab davlat budjeti hisobidan qurilgan” degan 
gaplarni eshitgansiz. Shuningdek, kasalxona, oilaviy poliklinika, davlat muassasalari 
va tashkilotlari “davlar budjeti tomonidan moliyalashtiriladi” qabilidagi gaplar 
ham qulog‘ingizga chalingandir.
1. Davlat budjeti haqida nimalarni bilasiz?
2. Davlat budjetini siz qanday tasavvur qilasiz? Uning ahamiyati haqida o‘z 
fikringizni shakllantirishga harakat qiling va sinfdoshlaringiz bilan o‘rtoqlashing.
3. 3–6- rasmlarda tasvirlangan kishilar faoliyati kim tomonidan va nimaning 
evaziga moddiy qo‘llab-quvvatlanadi, deb o‘ylaysiz?